غيبت كبرا، با درگذشت چهارمين سفير امام زمان (عج ) و بسته شدن باب مكاتبات وتوقيعات آغاز شـد. از عـلى بـن مـحمّد سمرى ، آخرين سفير ولىّ عصر(عج )، در روزهاى آخر عمرش خواستند تا جـانـشـيـن پـس از خـود را مـعـرّفـى كـنـد. او گـفـت : (خـداونـد، مـشـيـّتى دارد كه آن را انجام خواهد داد.)(194) آن گـاه ، آخرين نامه اى را كه از ناحيه مقدّس حضرت ولى عصر(عج ) در اين باره رسيده بود، براى حاضران خواند:بسم اللّه الرّحمن الرّحيم اى عـلى بـن مـحمّد سمرى ! خداوند پاداش برادرانت را در سوگ تو افزون كند. تو تاشش روز ديـگـر رحـلت خـواهـى كـرد. از ايـن رو، بـه كـارهـايـت رسيدگى كن و كسى را به جانشينى خود بـرمـگـزيـن كـه غـيـبـت كامل فرا رسيده است . ديگر تا زمانى كه خداى تبارك و تعالى بخواهد ظـهـورى نـخـواهـد بـود و آن مـدّتـى بـس دراز اسـت كـه دل ها را قساوت مى گيرد و زمين پر از ظلم و ستم مى شود. در اين دوران ، ميان شيعيان من كسانى يـافـت مـى شـونـد كـه مى گويند مرا ديده اند. آگاه باشيد كه هر كس پيش از خروج سفيانى و وقـوع صـيـحـه ، ادعـاى ديـدن كـنـد، دروغـگـو و افـتـرا زنـنـده اسـت ، و لا حول و لا قوّة إ لاّ باللّه العلىّ العظيم .(195)
اداره جامعه اسلامى در دوران غيبت كبرا
امـام عـصـر(عـج )، در دوران غـيـبت كبرا، همچون دوران غيبت صغرا، سفيران ونمايندگانى ميان امّت دارد. تـفـاوتـى كـه مـيان دو دوره هست ، در خاص و عام بودن نمايندگان است . امام زمان (عج ) در دوران غـيـبـت كـبرا، فردى خاص را به عنوان نايب خود برنگزيده ، بلكه معيارهايى به دست ما داده اسـت و از امـّت خـواسـتـه اسـت كـه در مـشـكـلات ديـنـى و مسائل جارى خود به افرادى كه واجد آن معيارهايند، رجوع كنند.امـام (ع ) در پـاسـخ بـه مـسـائلى كـه توسط چهارمين سفير آن حضرت مطرح شده است ، درباره حوادث و مسائل جديد مى فرمايد:(اَمَّا الْحـَوادِثُ الْواقـِعـَةُ فـَارْجـِعـُوا فـيـهـا اِلى رُواةِ حـديثِنا فَاِنَّهُمْ حُجَّتى عَلَيْكُمْ وَ اَنَاحُجَّةُ اللّهِ عَلَيْهِمْ.)(196) امـّا در مورد حوادث و پيشامدهايى كه رخ مى دهد، به راويان حديث ما رجوع كنيد كه آنان حجّت من بر شمايند و من حجّت خدا بر آنانم .امـام (ع ) در ايـن تـوقـيـع شـريف ، (راويان حديث ) را كه فقيهان و مجتهدان شيعه اند، به عنوان (حجّت ) خود بر مردم معرفى كرده و بدين سان ، اركان فقاهت ، مرجعيت و ولايت فقيه را در دوران غيبت كبرا استوار ساخته و ولايت و سرپرستى آنان را به ولايت خود گره زده است .
انتظار فرج
از تـكـليـف هـاى مهم امت اسلامى در دوران غيبت كبرا، انتظار فرج حضرت مهدى (عج ) است . انتظار فـرج ، عـبـارت اسـت از آمادگى كامل و هميشگى فرد منتظر براى تحقق حكومت اسلامى جهانى به رهـبـرى آخـريـن ذخـيـره الهـى بـر روى زمـيـن . ايـن آمـادگـى ، وقـتـى حـاصـل مـى شود كه شخص منتظر، افزون بر بعد اعتقادى ، در بُعد نفسانى و رفتارى نيز به اصـلاح خـود همّت گمارد. او بايد به حدّى از آمادگى روحى و خودسازى و تزكيه نفس رسيده بـاشد كه در هر لحظه آماده لبيك به نداى آن حضرت باشد؛ چنان كه هيچ وابستگى اى نتواند او را از پيوستن به سپاه حضرت مهدى (عج ) باز دارد.از نـظـر رفـتـارى نـيـز در طـول زنـدگـى خـود بـه وظـايـف فـردى و اجـتـمـاعـى خـويـش عـمـل كـنـد و در تـمـامـى زمـيـنـه هـا، بـه قـدر تـوانـش بـه فـرمـان هـاى ديـنـى عمل كند.