پرسش - مروری بر زندگانی پیامبر و امامان نسخه متنی

رحمى هاى بنى اميه را افشا كرد. فعاليت آن امام ، پايه هاى حكومت ستم يزيد را سست كرد و انقلاب هاى عظيم بر ضد بنى اميّه برانگيخت . امام سجاد(ع )، در شـرايـط سـخـت و خـفـقـان نـاشـى از حـكـومـت امـويـان ، از طـريـق دعـا و مـنـاجـات ، دسـتـورالعـمـل هـاى اخـلاقـى ، اعـتـقـادى ، سياسى و اجتماعى را ميان مردم منتشر مى كرد. (صحيفه سجاديه )، دوره اى است كامل از جهانبينى ، خداشناسى ، اخلاق و سياست اسلامى .

امـام بـاقر(ع ) از همان دوران جوانى به علم و دانش و فضيلت و تقوا مشهور بود و همواره مرجع حل مسائل و مشكلات علمى و دينى مسلمانان به شمار مى رفت .

از آن جا كه شرايط عصر آن حضرت و خفقان حاكم بر جامعه ، اجازه مبارزه مستقيم عليه ستمگران بـنـى امـيـه را نمى داد، آن حضرت براى احياى فرهنگ فراموش شده اسلامى ، دست به فعاليت هـاى فـرهـنـگـى زد و بـا تـربيت شاگردانى وارسته ، فرهنگ اسلامى شيعى را حياتى دوباره بـخـشـيـد و در هـمـان حـال از انـديـشـه تـشـكـيـل حـكـومـت اسـلامـى غافل نبود.

پرسش

1 ـ نقش امام سجاد(ع ) را در ابلاغ پيام عاشورا و پاسدارى از دستاوردهاى آن توضيح دهيد.

2 ـ امام سجاد(ع ) معارف اسلامى را در چه قالبى به مسلمانان عرضه مى فرمود؟ 3 ـ امام سجاد(ع ) در چه تاريخى و چگونه به شهادت رسيد؟ 4 ـ امام محمّد باقر(ع ) چه نقشى در احياى فرهنگ اسلامى داشت ؟ 5 ـ سه تن از اصحاب و شاگردان امام باقر(ع ) را نام ببريد.

6 ـ حضرت امام باقر(ع ) در چه تاريخى و چگونه به شهادت رسيد؟

درس دوازدهم
زندگانى امام صادق و امام كاظم (ع )

ولادت

شـشـمـيـن امـام مـعـصـوم ، حـضـرت جـعـفـر بـن مـحـمـّد(ع )، در هـفـدهـم ربـيـع الاوّل ، سـال هـشـتـاد و سـه هـجـرى در مـديـنـه متولد شد. مشهورترين كنيه اش ، (ابوعبداللّه ) و مشهورترين لقبش ، (صادق ) است .(150) پدر گرامى اش امام محمّد باقر(ع )، و مادرش (امّ فروه ) دختر قاسم بن محمّد بن ابى بكر است كه امام صادق (ع )، او را از بانوان پرهيزكار و با ايمان و نيكوكار خوانده است .(151)

شخصيت بزرگ امام جعفر صادق (ع )

شخصيت ممتاز و بى نظير امام صادق (ع ) كه همانند خورشيد فروزانى ديدگان ناظران را خيره مـى كـرد، مـورد مـدح و سـتـايـش صـاحـبـنـظـران قـرار گـرفـتـه اسـت كـه در ذيل به پاره اى از آنها اشاره مى كنيم :

مـالك بـن انس ـ از پيشوايان چهارگانه اهل سنّت ـ مى گويد: (هرگز چشمى مانند جعفر بن محمّد را نـديـده و گـوشـى نـظـير او را نشنيده و هرگز بر قلب انسانى برتر از جعفر بن محمّد، از نظر دانش و عبادت و پرهيزگارى ، خطور نكرده است .)(152) آوازه شـخـصيت علمى ممتاز و يگانه امام صادق (ع )، چنان در آن روزگار پيچيد كه دوست و دشمن بـه بـرتـرى مـقـام عـلمـى اش زبـان گـشـودنـد. ابـوحـنـيـفـه ـ پـيـشـواى حـنـفـيـان اهل سنت ـ مى گويد: (كسى را فقيه تر از جعفر بن محمّد نديده ام . روزى بنابر دستور منصور ـ خليفه عباسى ـ چهل مساءله فقهى آماده كردم تا در جلسه اى با حضور خليفه از او بپرسم ، پس از طرح مساءله ها، امام (ع ) يكايك آن ها و موارد اختلاف را چنان پاسخ داد كه همگان اعتراف كردند كه او دانشمندترين و آگاه ترين مردم به موارد اختلاف آرا و نظريه هاست .)(153)

تاءسيس دانشگاه اسلامى شيعى

شـرايـط سـيـاسى و اجتماعى در آن زمان ـ كه حكومت اموى با گروه مخالف خوددرگير جنگ بود ـ بـه امـام (ع