ضميمه
ترجمه رساله ماهية العدل ابوعلى مسكويه
مقدّمه
«رسالة فى ماهية العدل» از آثار مشهور مسكويه است كه همه شارحان و مترجمان آن بدان تصريح كردهاند. رساله، جوابيهاى است كه معلم ثالث براى ابوحيان توحيدى نگاشته است. پيش از اين ترجمه، جناب دكتر محمد حسين ساكت اين رساله را در كتاب «نگرشى تاريخى به فلسفه حقوق» ترجمه كرده است، اما به دليل ابهامات و نارسايىهايى كه در آن ترجمه بود نگارنده دوباره به ترجمه آن اقدام كرد كه اينك تقديم مىشود.رساله شيخ ابوعلى احمد بن محمد بن يعقوب مسكويه به على بن محمد ابوحيان توحيدى صوفى درباره سرشت عدلمسكويه ـ خداوند ياريش را بر او پايدار فرمايد1 ـ مىگويد: عدالت بر سه گونه است:1 ـ عدل طبيعي؛2 ـ عدل وضعى (قراردادي)؛1. از دعا چنين برمىآيد كه ابوحيان توحيدى در زمان حيات مسكويه اين رساله را بازنويسى و احياناً منتشر كرده است.