فصل اوّل: زندگى و زمانه مسكويه - اندیشه سیاسی مسکویه نسخه متنی

فصل اوّل:

زندگى و زمانه مسكويه

زندگى مسكويه

ابوعلى مسكويه از فيلسوفانى است كه نه تنها خود، زيست‏نامه خويش را در آثارش به قلم آورده است، بلكه معاصرانش نيز درباره انديشه و شخصيت او غفلت نكرده‏اند. ابوحيان توحيدى (320 ـ 414 هـ. ق)، ابوبكر خوارزمى (ـ 382 هـ. ق)، ابوسليمان سجستانى (ـ 391 هـ. ق) و ابومنصور ثعالبى (350 ـ 429 هـ. ق) گوشه‏هايى از حيات علمى و شخصيت او را در آثار خود آورده‏اند.1

1. افزون بر اين‏ها مترجمان و گزارش‏نويسان بزرگى، چون قفطى (564 ـ 656 هـ. ق) در «تاريخ الحكماء»، ياقوت حموى (574 ـ 629 هـ. ق) در «معجم الادباء»، بيهقى (ـ 575 هـ. ق) در «تاريخ حكماء الاسلام» و «تتمه صوان الحكمه»، شهرزورى (قرن 6 و 7 هـ. ق) در «نزهة الارواح و روضة الافراح»، ابن ابى اصيبعة (579 ـ 616 هـ. ق) در «عيون الانباء فى طبقات الاطباء»، صفدى (696 ـ 764 هـ. ق) در «الوافى بالوفيات» و در بين متأخرين افرادى، چون حاجى خليفه (1067 هـ. ق) در «كشف‏الظنون»، عبداللّه‏ افندى (قرن 12 هـ. ق) در «رياض العلماء»، محمدباقر خوانسارى (1226 ـ 1313هـ. ق) در «روضات الجنات»، شيخ آغابزرگ تهرانى (1293 ـ 1389 هـ. ق) در «الذريعة الى تصانيف الشيعه»، سيد حسن صدر (1272 ـ 1353 هـ. ق) در «تأسيس الشيعه لعلوم الاسلام»، محمد مدرس (1296 ـ 1373 هـ. ق) در «ريحانة الادب»، محسن امين عاملى در «اعيان الشيعه»، محمد اركون در «نزعة الانسنة» و برخى از مستشرقان، مانند «بروكلمان»، «ريتر»، و «باسه» از ايشان ياد كرده‏اند، هم‏چنين محقق معاصر ايرانى دكتر ابوالقاسم امامى كه تلاش زيادى در ترجمه آثار مسكويه و معرفى شخصيت وى داشته‏اند.