لطفا منتظر باشید ...
2 ـ آية الله بهجت: در صورت عدم تحلّل به ذبح مبعوث قبل از فوت حج بنابر احوط (مناسك شيخ، ص105).
آية الله تبريزى: در اين صورت اگر قربانى اش كشته نشده، حج او بدل به عمره مفرده مى شود و اگر كشته شده باشد از احرام بيرون آمده است و تمام محرّمات بر او حلال شده مگر زن و بر او واجب است كه طواف حج و نماز و سعى و طواف نساء و نمازش را بجا آورد تا زن نيز بر او حلال شود بنا بر احتياط.
3 ـ آية الله فاضل: يا در صورت مستقر بودن حج بر او.
(4)4 ـ آية الله سيستانى: و اگر پس از احرام حج مريض شده باشد و پس از فرستادن هدى بهبود يابد، پس اگر گمان كند كه حج را درك مى كند بايد برود و در اين صورت اگر موقفين يا خصوص مشعر (به نحوى كه گذشت) را درك نكند، اگر قبل از اين قربانى او را بكشند برسد، حج او بدل به عمره مفرده مى شود و اگر قبل از رسيدن او قربانى او را كشته باشند تقصير مى كند و يا سر مى تراشد و از هر چيز به جز زن محل مى شود.
(5)5 ـ آية الله سيستانى: مصدود بايد همانجا قربانى كند و موردى براى جريان اين حكم ندارد.
آية الله مكارم: بايد قربانى را در همانجا كه مصدود شده ذبح كند، به شرطى كه در مناسك نوشته ايم.
[ ]س ـ آيا تصادف در احرام، حصراست و بايد عملى كه محصور انجام مى دهد بجاآورد؟
ج ـ بلى، با شرايط معتبره در حصر، حكم حصر بر آن مترتب مى شود.
س ـ در مناسك، حكم محصور را كه بيان فرموده ايد، مربوط است به كسى كه مُحرم شده است و قبل از مُحل شدن محصور شود، در اينجا اين سؤال مطرح است كه اگر پس از انجام اعمال عمره تمتع و خارج شدن از احرام آن محصور شود و نتواند براى حج مُحرم شود، آيا حج از او ساقط است يا نه ؟ و وظيفه او چيست ؟
ج ـ از احرام خارج شده است(3) ولى كفايت از حج نمى كند و چنانچه سال اول استطاعت او باشد حج بر او واجب نشده است.
س ـ شخصى بعد از آنكه براى حج مُحرم شده، دچار سكته قلبى مى شود; به گونه اى كه هر نوع حركت براى او ضرر دارد، وظيفه او چيست ؟
ج ـ اگر نمى تواند وقوفين را درك كند، حكم محصور را پيدا مى كند و چنانچه وقوفين را درك كرده، نسبت به بقيه اعمال،(4) تفصيل بين امكان استنابه و عدم آن است كه در مناسك ذكر شده است.
س ـ شخصى در مدينه مصدوم مى شود، او را به مسجد شجره مى آورند و مُحرم مى نمايند آيا احرام او صحيح است و وظيفه بعدى او چيست ؟ و اگر نتواند حج انجام دهد
1 ـ آيات عظام بهجت، تبريزى، خويى: كسى كه نتواند حج خود را ادامه دهد، از جهت پيش آمد مانعى غير از صد و حصر، احتياط اين است كه در جاى خود قربانى نموده و از احرام خارج شود.
آية الله سيستانى: دو مورد مذكور، مصداق محصورند ولى اگر مانع ديگرى غير از حصر و صد باشد تفصيلى دارند، به مناسك مسأله 453 و 449 مراجعه شود.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: در موارد مشكوك به حصر، علاوه بر انجام وظيفه محصور، با عمره مفرده از احرام خارج شود. ( آداب و احكام حج، مسأله 1000 ).
آية الله فاضل: ظاهر اين است كه حكم مريض را دارند.
2 ـ آية الله مكارم: اشكالى ندارد.
3 ـ آية الله اراكى: اين احتياط لازم نيست.
آية الله فاضل: اين احتياط مستحب است.
به احرام باقى بمانند تا وقتى كه خوب شوند. پس اگر حج فوت شده، عمره مفرده بجا بياورند و از احرام خارج شوند و حج اگر واجب بوده با وجود شرايط اعاده كنند.
4 ـ آية الله خويى، آية الله گلپايگانى: اين مسأله را متعرض نشده اند.
5 ـ آية الله سيستانى: در احرام حج بايد روز دهم را وقت كشتن قربانى قرار دهند و در احرام عمره زمان معينى ندارد.
آية الله مكارم: تا روز سيزدهم جايز است.
احتياط واجب و بايد قرار تأخير تا ايام تشريق ندهد و در احرام عمره تمتع احتياط آن است قبل از خروج حاج به عرفات باشد.
استفتائات محصور و مصدود
س ـ شخصى به نيت عمره تمتع استحبابى براى يكى از معصومين(عليهم السلام) يا يكى از شهدا مُحرم شد و طواف و نماز طواف عمره را بجا آورد و قدرت بر اتمام عمل از او سلب شد، آيا همان حكم محصور و مصدود را دارد ؟ج ـ اگر مريض شده يا دشمن او را منع كرده و نمى تواند اعمال را تمام كند و نايب هم نمى تواند بگيرد، حكم محصور و مصدود را دارد.
(1)1 ـ آية الله خويى: فتواى معظّم له به دست نيامد.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: اگر مريض شده يا دشمن او را منع كرده و نمى تواند اعمال عمره را تمام كند نايب بگيرد و اگر قدرت انجام اعمال حج را ندارد، واجب نيست مُحرم به احرام حج گردد. ( آداب و احكام حج، مسأله 996 ).
(2)2 ـ مراجعه شود به مسأله 1388.
3 ـ آية الله بهجت، آية الله سيستانى: به احتياط واجب عمره خود را عمره مفرده قرار دهد و طواف نساء انجام دهد و از احرام خارج شود.
4 ـ آية الله بهجت: با عنايت به مسأله 1385، به ذيل مسأله 1378 مراجعه شود.
آية الله گلپايگانى: نسبت به بقيه اعمال نايب بگيرد. ( آداب و احكام حج، مسأله 997 ).
تكليف او چيست ؟
ج ـ احرام او صحيح است و اگر مى تواند كه عمره و حج را انجام دهد، ولو با استنابه در طواف و سعى، حج او صحيح است و اگر نمى تواند حج بجا آورد احوط آن است كه وظيفه محصور را انجام دهد(1) و با احرام مزبور عمره مفرده هم انجام دهد.
والحمد لله اوّلاً وآخراً وظاهراً وباطناً
والسلام على محمد وآله الطّيبين واللّعن على أعدائهم أجمعين
1 ـ آية الله سيستانى: حكم محصور را دارد.
مناسك حج
استفتائات جديد
س ـ اگر فيش حج متوفى به مبلغ زيادى در بازار خريدارى مى شود و به كمتر از آن مبلغ، مى توان براى حج ميت نايب گرفت، آيا مى توان از آن فيش براى رفتن به حج استفاده كرد، در حالى كه مازاد قيمت آن متعلق به ورثه است و در صورتى كه ميّت وارث صغير داشته باشد، چطور؟* آية الله تبريزى: اگر به مبلغ كمتر مى توان نايب گرفت، بدون اذن همه ورثه نمى توان از فيش براى حج استفاده كرد مگر اين كه ميت وصيت كرده باشد كه در اين صورت ما به التفاوت از ثلث حساب مى شود، والله العالم.
* آية الله سيستانى: فيش به ورثه منتقل مى شود و اگر حج بر ميت مستقر باشد يا وصيت كرده باشد بايد براى او نايب بگيرند و اگر بخواهند با آن فيش بروند بايد با رضايت ورثه باشد و اگر صغير در ميانِ آنها هست بايد سهمِ او را بپردازند.
* آية الله صافى: نايب گرفتن براى متوفّى به كمتر از مبلغ ارزش و فروش فيش حجّ متوفّى مانعى ندارد و زايد بر مبلغ كه صرف استيجار حج شده، متعلّق به ورثه است و از خود فيش هم جهت استيجار با توافق ورثه مى شود استفاده كرد.
بلى چنانچه متوفى ورثه صغير داشته باشد، بايد حق او ملاحظه شود. والله العالم.
* آية الله صانعى: آنچه از اصل مال بيرون مى رود حج است و ورثه مى توانند به حدّاقل اكتفا نمايند، بلكه اگر وارث صغير در بين آنها باشد نمى توان بيش از حدّاقل برداشت نمود، مگر آن كه بزرگها بخواهند از سهم خود زياده بپردازند و فيش حج جزو اموال ميّت است كه بعد از ميت به ورثه منتقل مى گردد، مگر آن كه وصيّت كرده كه با فيش خودش به مكه بروند و به آن فيش هم عنايت داشته، هر چند معمولا چنين نيست.
* آية الله فاضل: چنانچه ميت وصيتى نسبت به حج بلدى نداشته باشد. مى توان از ميقات براى ميت در صورت استقرار حج براى او استنابه كرد و فيش را در اختيار ديگرى قرار داده و مابه التفاوت، بين همه ورثه، طبق قانون شرع تقسيم گردد. و در اين فرض فرقى بين داشتن صغير يا نداشتن آن نيست.
و در صورت نبودن وصيت و عدم استقرار حج با وجود صغير، بايد سهم صغير از مجموع فيش به هر صورت رعايت شود و تفصيل اين مسأله در استفتائات آمده است.
* آية الله مكارم: در صورتى كه ميت وصيتى نكرده باشد، اين كار جايز است، ولى به اجازه همه ورثه، و سهم صغير را بايد از آن بپردازند.
* آية الله نورى: اگر حج بر متوفّى واجب بوده است و ورثه كبار نباشند، لازم است براى حجّ متوفّى نايب بگيرند و از آن فيش هم به نحوى كه ذكر شده است، استفاده اشكال ندارد و اگر در بين ورثه صغير وجود دارد نيز با اجازه وصى و يا حاكم شرع اشكال ندارد.
