لطفا منتظر باشید ...
آية الله گلپايگانى: متعرّض اين فرع نشده اند.
س ـ آيا مى شود كه زنها را شب دهم بعد از نصف شب از مَشْعَر به منى بياورند و همان شب آنان را به جمره عقبه ببرند و رمى كنند و بعد به خيمه برگردانند و نزديك غروب روز يازدهم مجدداً آنان را به جمرات ببرند تا شب دوازدهم، هم رمى روز يازدهم را انجام دهند و هم رمى روز دوازدهم را، با توجه به ازدحام و خطرهاى احتمالى(1) ؟
ج ـ براى زنها رمى جمره عقبه پس از وقوف به مشعر و آمدن به منى در همان شبِ عيد قربان مانع ندارد، ولى رمى روز يازدهم و دوازدهم در صورتى براى آنان در شب صحيح است كه از رمى روز معذور باشند.
س ـ اگر كسى مى داند يك روز رمى را ترك كرده است ولى نمى داند كه روز دهم بوده يا يازدهم، يا دوازدهم، وظيفه اش چيست ؟
ج ـ احوط(2) آن است كه رمى سه جمره را به ترتيب، به قصد ما فى الذمه انجام دهد. اگرچه در صورتى كه شك بعد از روز دوازدهم باشد بيش از قضاى رمى جمره عقبه واجب نيست.
1 ـ آية الله تبريزى: اگر از رمى در روز يازدهم و دوازدهم خائف بر نفس خود باشند، مى توانند رمى روز يازدهم را در شب يازدهم، و رمى روز دوازدهم را در شب دوازدهم انجام دهند. و يك شب نمى توانند براى دو روز رمى كنند.
نظر آية الله سيستانى در حاشيه مسأله 1257 گذشت كه رمى در شب براى كسانى جايز است كه از ماندن در روز معذورند.
آية الله مكارم: اين كار اشكال ندارد.
2 ـ آية الله سيستانى: اگر بعد از گذشت روز دوازدهم باشد قضا رمى جمره عقبه كافى است و اگر در روز دوازدهم باشد رمى جمرات همان روز را بجا آورد.
آية الله مكارم: اين احتياط ترك نشود.
(3)3 ـ به مسأله 1282 مراجعه شود.
آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر در روز دوازدهم علم پيدا كند رمى يك روز را انجام نداده و شك داشته باشد آن روز كه رمى آن را انجام نداده، روز دوازدهم است يا روزهاى قبل، بايد هر سه جمره را به ترتيب به قصد ما فى الذمّه رمى كند، ولى اگر در روز دوازدهم علم پيدا كرد كه رمى يك روز را ترك كرده و نمى داند كه روز دهم بوده يا يازدهم، مى تواند به رمى جمره عقبه اكتفا كند و اگر بعد از روز دوازدهم علم پيدا كرد كه رمى يك روز را ترك كرده و نمى داند روز دهم بوده يا يازدهم يا دوازدهم، مى تواند به رمى جمره عقبه اكتفا كند.
س ـ شخصى در رمى جمرات چنين تصور مى كرده است كه بايد سنگريزه به خود سنگهاى نصب شده جمرات بخورد، نه به ملات لاى سنگها كه به وسيله آن ملات بندكشى شده است، لذا براى اطمينان كه به خود سنگها بخورد، يازده سنگريزه انداخته و هفت عدد از آنها را رمى صحيح محسوب داشته است، آيا اين رمى صحيح است يا نه ؟
ج ـ اگر مواردى را كه شك داشته احتياطاً زده، مانع ندارد و چنانچه شك نداشته و قصد زياده هم نداشته است، صحيح است هرچند در اين صورت احتياط مطلوب است.
س ـ شخصى روز عيد قربان براى رمى جمره عقبه رفته و انجام داده ولى دو روز بعد را در اثر كسالت وكالت داده و روز سيزدهم خودش براى قضاى رمى جمرات رفته، ولى اول رمى جمره عقبه نموده، بعداً برگشته از جمره اُولى شروع كرده و روز يازدهم و دوازدهم را يك مرتبه چهارده سنگ زده، هفت عدد براى روز يازدهم و هفت عدد براى روز دوازدهم و جمره وُسطى را همچنين دوازده سنگ زده و جمره عقبه را نيز دوازده سنگ زده است، و الآن به ايران برگشته است، آيا وظيفه او چيست ؟
ج ـ اگر كسالت داشته و معذور بوده و وكالت داده عمل او صحيح است، و نياز به تكرار نداشته است، و در هر صورت تكرار به نحو مرقوم صحيح نيست.
مستحبات منى
م ـ بدان كه براى حاجى مستحب است كه روز يازدهم و دوازدهم و سيزدهم را در منى بماند و حتى به جهت طواف مستحب از منى بيرون نرود و تكبير گفتن در منى بعد از پانزده نماز و در غير منى بعد از ده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عيد است مستحب مى باشد و بعضى آن را واجب دانسته اند و بهتر در كيفيت تكبير آن است كه بگويد:(1)1 ـ آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى: بلكه مطلقاً صحيح است.
(2)2 ـ آية الله سيستانى: به اين نحو نيز صحيح است ولى به احتياط واجب بين قضاى روز يازدهم و قضاى روز دوازدهم بايد قدرى فاصله بيندازد.
(3)3 ـ آية الله مكارم: مناسب است اين مستحبات و مستحبات آينده بقصد رجاء انجام گيرد.
«أللهُ أكْبَرُ، اللهُ أكْبَرُ، لا إلهَ إلاّ اللهُ وَاللهُ أكْبَرُ، اللهُ أكْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، اللهُ أكْبَرُ عَلى ما هَدانَا، اللهُ أكْبَرُ عَلى ما رَزَقَنا مِنْ بَهِيمَةِ الاْنْعامِ، وَالْحَمْدُ للهِ على ما أبْلانا».
و مستحب است مادامى كه در منى اقامت دارد نمازهاى واجب و مستحب را در مسجد خِيف بجا آورد و در حديث است كه صد ركعت نماز در مسجد خِيف، با عبادت هفتاد سال برابر است و هركس در آنجا صد مرتبه «سُبْحانَ اللهِ» بگويد ثواب آن برابر ثواب بنده آزاد كردن است و هركس در آنجا صد مرتبه «لا إلهَ إلاّ اللهِ» بگويد ثواب آن برابر است با ثواب كسى كه احياى نفس كرده باشد و هركس در آنجا صد مرتبه «ألْحَمْدُ للهِ» بگويد، ثواب آن برابر است با ثواب خراج عراقين كه در راه خدا تصدّق نمايد.
مستحبات ديگر مكه معظمه
م ـ آداب و مستحبات ديگر در مكه معظمه از اين قرار است:1 ـ زياد ذكر خدا نمودن و خواندن قرآن.
2 ـ ختم نمودن قرآن.
3 ـ خوردن از آب زمزم و بعد از خوردن، اين دعا را بخواند:
«أللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَرِزْقاً واسِعاً، وَشِفاءً مِنْ كُلِّ داء وَسُقْم».
و نيز بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَالشُّكْرُ للهِ».
4 ـ نظر نمودن به كعبه و بسيار تكرار كردن آن.
5 ـ در هر شبانه روز ده مرتبه طواف نمودن(1) ; در اول شب سه طواف، در آخر شب سه طواف، پس از دخول صبح دو طواف و بعدازظهر دو طواف.
6 ـ هنگام توقف در مكه، به عدد ايام سال; يعنى سيصد و شصت مرتبه طواف نمايد و اگر اين مقدار نشد پنجاه و دو مرتبه و اگر آن هم ميسور نشد هر مقدارى كه بتواند.
7 ـ به خانه كعبه داخل شود;(2) خصوصاً كسى كه سفر اول او است و مستحب است قبل از
1 ـ آية الله مكارم: ولى در مواقعى كه ازدحام جمعيت براى طواف واجب است، بهتر است طواف هاى مستحب را ترك كنند و مجال را به كسانى كه طواف واجب دارند بدهند.
2 ـ آية الله مكارم: اينگونه امور در حال حاضر معمولاً امكان ندارد و هرگاه كسى نيّت آن را داشته باشد، خداوند به لطفش به او ثواب آن را مى دهد.
دخول غسل بنمايد و در وقت داخل شدن بگويد:
«أللَّهُمَّ إنَّكَ قُلْتَ وَمَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً فَآمِنِّي مِنْ عَذابِ النَّارِ».
پس دو ركعت نماز بين دو ستون بر سنگ قرمز بگزارد. در ركعت اول بعد از حمد، «حم، سجده» و در ركعت دوم بعد از حمد، پنجاه و پنج آيه از ساير جاهاى قرآن بخواند.
8 ـ دو ركعت نماز خواندن در هر يك از چهار زاويه كعبه، و بعد از نماز اين دعا را بخواند:
«أللَّهُمَّ مَنْ تَهَيَّأ أوْ تَعَبَّأ أوْ أعَدَّ أوِ اسْتَعَدَّ لِوِفادَة إلى مَخْلُوق رَجاءَ رِفْدِهِ وَجائِزَتِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ فَاِلَيْكَ يا سَيِّدِي تَهْيِئَتِي وَتَعْبِئَتِي وَإعْدادي وَاسْتِعْدادي رَجاءَ رِفْدِكَ وَنَوَافِلِكَ وَجائِزَتِكَ، فَلا تُخَيِّبِ الْيَوْمَ رَجائِي يا مَنْ لا يَخِيبُ عَلَيْهِ سائِلٌ وَلا يَنْقُصُهُ نائِلٌ فَاِنِّي لَمْ آتِكَ الْيَوْمَ بِعَمَل صَالِح قَدَّمْتُهُ وَلا شَفاعَةِ مَخْلُوق رَجَوْتُهُ وَلكِنِّي أتَيْتُكَ مُقِرّاً بِالظُّلْمِ وَالاْساءَةِ عَلى نَفْسِي فَاِنَّهُ لا حُجَّةَ لِي وَلا عُذْرَ فأسْأَلُكَ يا مَنْ هُوَ كَذلِكَ أنْ تُصَلِّي عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ وَتُعْطِيَنِي مَسْأَلَتِي وَتَقْلِبَني بِرَغْبَتي وَلا تَرُدَّنِي مَجْبُوهاً مَمْنُوعاً وَلا خائِباً يا عَظِيمُ يا عَظِيمُ يا عَظِيمُ أرْجُوكَ لِلْعَظِيمِ، أسْأَ لُكَ يا عَظِيمُ أنْ تَغْفِرَ لِيَ الذَّنْبَ الْعَظِيمَ لا إلهَ إلاّ أَنْتَ».
و مستحب است هنگام خروج از كعبه، سه مرتبه «اللهُ أكْبَرُ» بگويد، پس بگويد:
«أللَّهُمَّ لا تَجْهَدْ بَلاءَنَا رَبَّنا وَلا تُشْمِتْ بِنا أعْداءَنا فَاِنَّكَ أنْتَ الضَّارُّ النَّافِعُ».
بعداً پايين آمده و پله ها را دست چپ قرار داده كعبه را استقبال نمايد و نزد پله ها دو ركعت نماز بخواند.
استحباب عمره مفرده
م ـ بدان كه بعد از فراغ از اعمال حج، در صورتى كه ميسور باشد، مستحب است عمره مفرده بجا آورده شود و در اعتبار فاصله بين اين عمره و عمره سابق، خلاف(1) است و1 ـ آية الله صانعى: فصل بين عمرتين معتبر نمى باشد و حتى در يك روز هم مى توان چندين عمره مفرده براى خود آورد چه رسد براى ديگران.
آية الله فاضل: ميزان تبدّل عنوان ماه در فاصله دو عمره است ولى بين عمره مفرده و عمره تمتّع فاصله اعتبار ندارد.
آية الله مكارم: در هر ماه قمرى يك عمره مشروع است و زايد بر آن بايد به قصد رجاء بجا آورده شود.
احتياط در اين است كه در فصل كمتر از يكماه بقصد رجاء بجا بياورد و كيفيت اين عمره در صورت حج افراد و عمره مفرده ذكر شد.
