لطفا منتظر باشید ...
6 ـ آية الله خامنه اى: رجوع شود به حاشيه مسأله 1270
آية الله سيستانى: اگر عذر برطرف شد لازم است خودش عمل كند چه در وقت عمل، نايب از بر طرف شدن عذر، مأيوس باشد چه نباشد (ملحق مسأله 391).
آية الله صافى، آية الله مكارم: احتياطاً اگر مأيوس نيست صبر كند.
(8)7 ـ آية الله اراكى: اين احتياط ترك نشود.
8 ـ آية الله اراكى: اذن ولى بنابر احتياط معتبر است.
آية الله بهجت: اگر قطع به رضايت داشته باشد اذن لازم نيست.
آية الله تبريزى، آية الله خويى: وظيفه عاجز نايب گرفتن است و استنابه بدون اذن گرفتن تحقق پيدا نمى كند مگر اينكه از نايب گرفتن هم عاجز باشد مثل بيهوش و طفل غير مميز.
آية الله سيستانى: معذور بايد نايب بگيرد و كسى كه قادر به نايب گرفتن نيست ولىّ او يا هر كس ديگر بجاى او رمى كند.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: استنابه بدون اذن گرفتن محقّق نمى شودمگردرمغمى عليه كه گذشت.
آية الله مكارم: بدون اذن مشكل است.
م ـ اگر بعد از گذشتنِ روزى كه واجب بوده در آن رمى كند شك كند كه بجا آورده يا نه اعتنا نكند.
م ـ اگر بعد از انداختن شك كند كه كيفيت آن صحيح بوده يا نه، اعتنا نكند.
م ـ اگر در وقتى كه مشغول رمى جمره عقبه است شك كند كه اولى را يا دومى را يا هر دو را رمى كرده يا صحيح انجام داده يا نه اعتنا نكند.
م ـ اگر در عدد شك كند كه آيا هفت بوده يا كمتر، قبل از آنكه داخل شود در رمى جمره بعدى، بايد آنچه محتمل است كه كسر شده بياورد تا يقين كند هفت عدد شده، هرچند منصرف از عمل شده باشد و مشغول كارهاى ديگر باشد بنابر احتياط واجب.
(1)1 ـ مراجعه شود به مسأله 1010.
آية الله تبريزى، آية الله خويى: بلكه بنابر اظهر.
آية الله سيستانى: اگر شك بعد از انصراف و صدق فراغ باشد عرفاً به آن اعتنا نكند.
آية الله مكارم: اين احتياط واجب نيست.
(2)2 ـ آيات عظام اراكى، بهجت، صافى، گلپايگانى، مكارم، نورى: اين احتياط ترك نشود.
آية الله فاضل: اين احتياط مستحبى است.
(3)3 ـ آية الله اراكى، آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب. ؤ
آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى، صافى: در هيچيك از فروض مسأله به شكّ خود اعتنا نكند.
آية الله گلپايگانى: متعرّض اين فرع نشده اند.
م ـ اگر بعد از انداختن به هر سه جمره يقين پيدا كند كه يك سنگ يا دو سنگ يا سه سنگ از يكى از سه جمره ناقص شده بايدهرچه رااحتمال كسرى داده به هريك از سه جمره بزند.
* م ـ اگر بعد از انداختن سنگ به هر سه، يقين كند كه يكى از آنها را از چهار كمتر انداخته بعيد نيست(2) جواز اكتفا به كسرى جمره آخرى و احتياط آن است كه جمره اخرى را از سر بگيرد و احتياط(3) بالاتر آن است كه هر سه را از سر بگيرد.
* م ـ اگر بعد از گذشتن وقت هرسه روز، يقين كند كه يك روز را رمى نكرده و نداند كدام روز است، بايد هر سه روز را قضا(4) كند با مراعات ترتيب، گرچه به احتمالى اكتفاء به قضاى روز آخر جايز است.
(1)1 . آية الله خويى: متعرض اين مسأله نشده اند.
2 ـ آية الله اراكى، آية الله فاضل: و يا يقين كند كه يكى از آنها را اصلاً رمى نكرده.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: در اين صورت بايد رمى هر سه جمره را به ترتيب از سر بگيرد.
3 ـ آية الله اراكى، آية الله فاضل: به كسرى جمره آخرى و يا رمى جمره اخرى.
آيات عظام بهجت، تبريزى، مكارم: اين احتياط ترك نشود.
آية الله سيستانى: اگر بعد از غروب آفتاب شك كند جايز است اكتفا به كسرى جمره آخرى و اگر قبل از آن باشد بايد كسرى همه را به ترتيب جبران كند.
4 ـ آية الله اراكى و آية الله فاضل: بنابر احتياط واجب بايد هر سه روز را قضا كند با مراعات ترتيب و مى تواند اكتفا كند به رمى سه جمره به ترتيب، به قصد ما فى الذمه.
آية الله بهجت: احتياط در قضاى هر سه روز است.
آية الله تبريزى: اظهر اكتفا به قضاى يك روز است به قصد آنچه در عهده اوست; اعم از قضاى سه رمى يا يك رمى، بلكه مى تواند اكتفا به رمى جمره عقبه نمايد.
آية الله خويى، آية الله سيستانى: قضاى رمى جمره عقبه كافى است.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: احوط آن است كه رمى سه جمره را به ترتيب به قصد مافى الذمه انجام دهد. اگر چه در صورتى كه شك بعد از روز دوازدهم باشد بيش از قضاى رمى جمره عقبه واجب نيست. (آداب حج، م 971)
آية الله مكارم: كافى است كه يك روز را به نيّت ما فى الذمّه انجام دهد. در مسأله 1306 حكم مذكور به صورت احتياط بيان شده است.
مسائل متفرقه رمى
م ـ زنها و مراقبين آنها و افراد ضعيفى كه مجازند بعد از نصف شب از مشعرالحرام به منى وارد شوند، اگر از رمى در روز معذورند مى توانند شب رمى كنند بلكه زنها مطلقاً مجازندهمان شب رمى نمايند.م ـ در طبقه دوم(2) جمرات رمى جايز است و لازم نيست در طبقه اول رمى نمايند.
م ـ كسانى كه عذر دارند از اينكه روز عيد رَمْى كنند مى توانند شب قبل از آن، يا شب
(1)1 ـ آية الله بهجت: زنان و كسانى كه كوچ از مشعر در شب برايشان جايز است مى توانند شب عيد رمى جمره نمايند بنا بر اظهر. و نيز به ذيل مسأله 1018 مراجعه شود.
آيات عظام تبريزى، صافى، گلپايگانى: زنها مى توانند رمى روز دهم را در شب آن انجام دهند، هرچند متمكن از رمى در روز دهم باشند، ولى در رمى روز يازدهم و دوازدهم، چنانچه از رمى در روز معذور باشند مى توانند رمى هر روز را در شب آن انجام دهند و چنانچه معذور نباشند بايد در روز رمى كنند.
آية الله خويى: بيماران و پيرها و ضعيف ها و كسانى كه از دشمن مى ترسند هم، مى توانند در شب عيد رمى كنند. (مناسك، قبل از مسأله 381).
آية الله سيستانى: اين حكم اختصاص به رمى روز عيد دارد.
2 ـ آية الله بهجت: رمى در هر دو طبقه جايز و مكفى است و در مناسك (س143) مى فرمايد: ميزان صدق رمى جمره است ولو از طبقه دوّم باشد حتى اختياراً كفايت مى كند.
آية الله تبريزى: بنابر احتياط مجزى نيست.
آية الله خامنه اى: اگرچه احتياط مستحب رمى از مكان متعارف در گذشته است.
آية الله خويى، آية الله سيستانى: كفايت نمودن زدن سنگ بر مقدارى كه بر ارتفاع جمره افزوده شده، محل اشكال است و احوط آن است كه مقدار سابق را رمى نمايد. و اگر متمكن نباشد مقدار زيادى را خودش رمى كند و نايب نيز بگيرد براى زدن به مقدار سابق، و فرقى بين عالم و جاهل و ناسى نيست و مقدارى كه در عصر پيامبر و ائمه(عليهم السلام) بوده است از جهت عرض ظاهراً فرقى با جمره فعلى ندارد و از جهت طول ظاهراً به مقدار يك قامت انسان يا مقدار كمى بيشتر بالاتر از سكوى فعلى است.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: رمى در طبقه فوقانى خلاف احتياط است و در طبقه تحتانى جايز است.
آية الله مكارم: در هنگام ازدحام جمعيت جايز است.
بعد از آن رمى كنند و اگر از رمى روز يازدهم نيز معذورند مى توانند بعد از رمى بجاى روز عيد،در شب يازدهم رمى روز يازدهم را هم انجام دهند.
استفتائات رمى جمرات ثلاث
س ـ كسانى كه با عذر از رمى در روز مى توانند شب رمى كنند آيا لازم است شب رمى كنند يا مى توانند همان روز نايب بگيرند ؟ج ـ مى توانند نايب بگيرند.
س ـ چنانچه كسانى صبح روز دهم از رمى كردن معذور باشند ولى اطمينان دارند كه بعدازظهر خلوت است و قادر به رمى هستند، بفرماييد از صبح مى توانند نايب بگيرند يا بايد صبر كنند تا خلوت شود و رمى نمايند ؟
ج ـ اگر(3) مى توانند در روز رمى كنند، نمى توانند نايب بگيرند.
س ـ آيا بدون عذر مى توان در شب رمى كرد يا كافى نيست و اگر در شب صحيح است آيا گناهى هم مرتكب شده است و همچنين تأخير ذبح از روز عيد قربان هرچند صحيح است ولى آيا گناهى هم مرتكب شده است ؟
ج ـ بدون عذر، رمى در شب واقع نمى شود و اگر بدون عذر رمى در روز را ترك نمايد گناه
(1)1 ـ به مسأله 1257 مراجعه شود.
آية الله سيستانى: رمى روز عيد در شب بعد كافى نيست مگر براى كسانى كه از ماندن روز در منى معذورند و در مورد رمى شب يازدهم و دوازدهم به حاشيه مسأله 1257 مراجعه شود.
(2)2 ـ آيات عظام اراكى، بهجت، تبريزى، صافى، صانعى، گلپايگانى: بايد شب رمى نمايد.
آية الله خامنه اى: اگر از قبيل عذرهايى است كه مجوز رمى در شب قبل است; مانند خوف و شغل و امثال آن موردى براى استنابه نيست ولى اگر از عذرهايى است كه در روز حادث شده است مى تواند نايب بگيرد ولى اگر در شب بعد رفع شد احتياط واجب آن است كه عمل را اعاده كند.
آية الله سيستانى: چنانكه گذشت كسى كه معذور از رمى در روز است بايد نايب بگيرد و نمى تواند در شب رمى نمايد، مگر چوپانان و كسانى كه از ماندن روز در منى معذور باشند.
آية الله فاضل: احتياط واجب آن است كه شب رمى كنند.
آية الله مكارم: تا در شب بتواند رمى كند نايب گرفتن مشكل است.
3 ـ آية الله بهجت: رمى جمرات بايستى به مباشرت خودِ شخص انجام شود و نايب گرفتن در حال اختيار جايز نيست. (مناسك، ص151).
