لطفا منتظر باشید ...
فصل چهارم:
واجبات منى
اول ـ رمى جمره عقبه
يعنى ريگ انداختن به جمره، كه نام محلى است در منى.م ـ شرط است(1) در سنگى كه مى خواهد بيندازد به آن، «حصى» يعنى ريگ گفته شود، پس اگر آنقدر ريز باشد كه ريگ به آن گفته نشود مثل «شن» كافى نيست و اگر خيلى بزرگ باشد نيز كافى نيست، چنانچه به غير ريگ مثل كلوخ و خزف و اقسام جواهرات نيز جايز نيست و اما اقسام سنگها حتى سنگ مرمر مانع ندارد.
م ـ شرط است كه سنگها از حرم باشد و سنگ خارج حرم كافى نيست و در حرم از هر موضعى كه مباح باشد(2) مى تواند بردارد مگر مسجدالحرام و مسجد خِيف بلكه ساير مساجد بنابر احوط(3) و مستحب است از مشعر بردارد.
1 ـ آية الله بهجت: بايد صدق اسم سنگ و سنگ ريزه بر آنها بكند (مناسك شيخ ص72).
آية الله سيستانى: و مستحب است ريگها رنگين و نقطه دار و سست و باندازه سر انگشت باشند.
2 ـ آية الله سيستانى: بنابر احتياط واجب نسبت به حكم وضعى.
3 ـ آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى: بنابر احتياط بايد بكر باشد.
4 ـ آية الله سيستانى: اين احتياط را در حكم وضعى ذكر نفرموده اند ولى برداشتن سنگ از مساجد اگر جزو آنها باشد مطلقاً جايز نيست.
5 ـ آيات عظام صافى، گلپايگانى، مكارم: خودش يا كس ديگرى از آن براى رمى استفاده نكرده باشد....
صحيح(6) نينداخته باشد، اگرچه در سالهاى قبل.
6 ـ آية الله خويى، آية الله مكارم: بايد قبلاً در رمى استعمال نشده باشد.
م ـ شرط است كه مباح باشد، پس با سنگ غصبى يا آنچه كه ديگرى براى خودش حيازت كرده كافى نيست.
دوم ـ آنكه آنها را بيندازد،(2) پس اگر برود نزديك و با دست بگذارد به جمره، كافى نيست.
سوم ـ آنكه به انداختن،(4) به جمره برسد. پس اگر سنگ را انداخت و سنگ ديگران به آن خورد و بواسطه آن يا كمك آن به جمره رسيد كافى نيست، لكن اگر سنگ بجايى بخورد و كمانه كند و به جمره برسد كافى است ظاهراً.
(1)1 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر اعتقاد داشت سنگها غصبى نيست و يا غصبى بودن آنها را فراموش كرد و خودش غاصب نبود رمى صحيح است و در غير آن بايد اعاده شود.
آية الله سيستانى: مشكل است اكتفا به آن مگر آنكه نداند غصبى است يا فراموش كرده باشد و خود غاصب نباشد يا حرمت را فراموش كرده باشد يا جاهل قاصر باشد.
2 ـ آية الله بهجت: وقت رمى بعد از طلوع آفتاب روز عيد است تا غروب آن، و اگر فراموش كرد يا ترك كرد عمداً على الأحوط، تا روز سيزدهم، در روزى كه متذكّر شود بجا آورد با تقديم قضاء بر اداء، و احتياط در رعايت طلوع آفتاب است در قضاء ايضاً با عدم عذر مسوّغ رمى در شب در اداء مانند خوف و مرض، و اگر متذكّر نشد يا متذكّر شد بعد از انقضاى ايّام تشريق يا ترك كرد عمداً تا آنوقت على الأحوط، در سال آينده خود يا نايب او، با ترتب نيابت بر عدم حج در سال آينده يا عدم امكان مباشرت، بجا آورند (مناسك شيخ ص72).
آية الله فاضل: براى غير معذورين.
3 ـ آية الله اراكى: ... تا روز سيزدهم مى تواند به نيّت قضا بجا آورد.
آية الله خامنه اى: احتياط واجب آن است كه خودش يا نايبش انجام دهند و در سال ديگر نيز خودش يا نايبش قضاى آن را بجا آورند.
آيات عظام خويى، صافى، گلپايگانى: يا مسأله را نمى دانست.
آية الله فاضل: ... تا روز سيزدهم مى تواند به نيّت قضا بجا آورد و واجب است قضا را قبل از رمى آن روز انجام دهد.
4 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: احتياط اين است كه به منى رفته و رمى نموده و در سال بعد رمى را شخصاً خودش و يا نايبش به جا آورد، و اگر بعد از خروج از مكه يادش آمد واجب نيست برگردد بلكه سال ديگر خودش يا نايبش بنابر احتياط رمى مى كنند. (مناسك عربى، مسأله 380).
آية الله خامنه اى: اگر از مكّه بيرون نرفته احتياط واجب آن است كه به منى رفته رمى نمايد و در سال ديگر نيز خودش يا نايبش قضا كند و اگر از مكّه خارج شده احتياط واجب آن است كه در سال بعد خود يا نايبش رمى كند.
آية الله سيستانى: اگر در روز عيد رمى نكرد از روى جهل يا فراموشى يا هر عذر ديگر هرگاه رفع مانع شد بايد جبران كند در منى باشد و يا در مكّه حتى اگر بعد از روز سيزدهم ماه باشد، ولى در شب رمى نكند و اگر پس از خروج از مكه مانع برطرف شود لازم نيست برگردد و احتياط مستحب است كه در سال بعد خود يا نايبش رمى كنند.
آية الله گلپايگانى: در سال بعد خودش يا نايبش بايد رمى نمايد.
آية الله مكارم: اگر بتواند بايد خودش در سال آينده در همان موقع قضا كند و اگر نمى تواند نايب بگيرد.
خودش يا نايبش بيندازد.
م ـ واجب است در انداختن سنگها چند امر:
اول ـ نيت، باقصدخالص،(1) بدون رياونمايش دادنِ عمل به غير، كه موجب بطلان مى شود.
1 ـ آية الله اراكى، آية الله فاضل: به اين صورت نيّت كند: هفت سنگ به جمره عقبه در حج تمتع براى وجوب آن مى اندازم با قصد خالص.
2 ـ آية الله بهجت: بلكه پراندن آنها به سمت خاص (مناسك شيخ ص73).
(3)3 ـ آية الله مكارم: به حاشيه بعد معظم له در همين مسأله مراجعه شود.
4 ـ آية الله فاضل: انداختن خودش.
(5)5 ـ آية الله اراكى، آية الله نورى: كافى نيست ظاهراً مگر آنكه، در حال عبور با چيز ديگر ملاقات كند.
آية الله بهجت: ظاهر اين است كه اگر سنگريزه در راه به چيزى برخورد نموده و سپس به جمره برسد كافى باشد با بقاى صدق رمى در ابتداء و انتهاى آن. ( مناسك، ص 135 ).
آيات عظام تبريزى، خويى، صافى، گلپايگانى: اگر سنگريزه در راه به چيز بسيار سفتى مانند سنگ بخورد و در اثر آن جَسته و به جمره برسد كافى نخواهد بود.
آية الله خامنه اى: ذيل مسأله را متعرض نشده اند.
