لطفا منتظر باشید ...
آية الله صانعى: به نحوى كه در مسأله 1066 گذشت.
مسائل متفرقه هدى
8 ـ نظر يه آيات عظام در 1040 گذشت.
9 ـ آية الله فاضل: توسط فقير يا وكيل او.
10 ـ آيات عظام بهجت، تبريزى، خويى، سيستانى: جايز است قبل از قبض، از فقيرى در وطنش وكالت بگيرد كه در يك سوّم قربانى طبق خواسته او تصرف كند.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: نسبت به صدقه و اهدا، انسان مى تواند از فقرا و مؤمنين آشنا در شهر خود وكالت در قبول و اعراض بگيرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول كرده و بدون تقسيم اعراض نمايد. ( مناسك فارسى، ص 140، مسأله 190 و 191 ).
ثلث فقير را از قربانى بخود حاجى مى فروشند يا هبه مى كنند صحيح نيست.
م ـ گفته مى شود كه در منى، مسلخ فعلى، كمى در وادى مُحسِّر ساخته شده ودر اين صورت، هرچند در صورت امكان ولو تا آخر ذى حجه بايد در منى قربانى كنند لكن قربانى در مسلخ جديد مجزى است.
(1)1 ـ آية الله بهجت: اگر به علت تغيير محل، ذبح در منى ممكن نباشد و تأخير انداختن آن، ولو تا آخر ماه ذى حجه موجب عُسر و حرج نوعى باشد، در اين صورت ذبح در خارج از منى اشكال ندارد. ( مناسك، ص137 ).
آية الله تبريزى، آية الله خويى: پس اگر متمكن از تأخير و ذبح در منى باشد، اگرچه تا آخر ذى حجه، حلق يا تقصير نمايد و مُحل شود و ذبح را تأخير بيندازد و همچنين طواف و نماز طواف و سعى را تأخير بياندازد و الاّ جايز است به ذبح در مذبح فعلى اكتفا كند، [لازم به تذكر است اگر در روز عيد متمكن از ذبح در منى نبود و احتمال بقاى عذر تا آخر ذى حجه را بدهد، مى تواند طبق فتواى آية الله خويى در مسلخ هاى جديد ذبح كند ولى اگر اتفاقاً كشف خلاف شد اعاده نمايد. (استفتائات، ص267، س809).] و آية الله تبريزى اضافه فرموده اند: و جايى كه مشكوك است كه منى باشد مبيت و ذبح و تقصير در حال اختيار هم مجزى است.
آية الله سيستانى: در صورت زياد بودن حجاج و گنجايش نداشتن منى براى همه آنها در وقت اراده ذبح، بعيد نيست كشتن در وادى محسِّر نيز جايز باشد، اگرچه احوط ترك آن است مگر آنكه بداند كه نمى تواند در منى تا روز سيزدهم قربانى كند. و چنانچه ذبح در منى يا وادى محسر تا آخر ايام تشريق ميسور نبود در هر كجاى حرم بخواهد مى تواند ذبح كند و جواز اكتفاء در حال اختيار به ذبح در مكانى كه مشكوك است از منى يا وادى محسر مى باشد به علت شك در صحت علائم منصوبه در آن مكان ها محل اشكال است.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: در صورت تمكّن از ذبح در ايّام تشريق، لازم است ذبح را تأخير نمايد بلكه لزوم تأخير تا آخر ذى حجه بعيد نيست ولى حلق را روز عيد انجام دهد و با اين عمل از احرام مخيط خارج مى شود و باقى اعمال را به ترتيب بجا آورد. و اگر بكلّى ذبح در منى ممكن نبود ذبح در وادى محسِّر كافى است.
آية الله فاضل: اوّلا خارج بودن مذبح فعلى از منى ثابت نيست بلكه به احتمال قوى قسمتى از آن داخل منى است و بر فرض اينكه مسلخ فعلى خارج از منى باشد، صبر كردن لازم نيست بلكه مى توانند در روز عيد در مذبح فعلى قربانى كنند و بقيه اعمال را انجام دهند.
آية الله مكارم: از روز سيزدهم تأخير نيندازد.
م ـ كسى كه اجير در حج است، مى تواند براى قربانى شخص ثالثى را وكيلكند و وكيل مزبور، نيت قربانى حجى كه موكلش از طرف موكل خود انجام مى دهد رامى نمايد.
م ـ تأخير ذبح از روز عيد عمداً، جايز نيست على الأحوط(2)، لكن اگر تأخير شد عمداً يا جهلاً يا نسياناً، ذبح در شب كفايت مى كند.
م ـ كسانى كه وكيل ديگرى هستند كه براى او قربانى كنند، مى توانند قبل از اينكه حلق يا تقصير كنند، قربانىِ ديگرى را ذبح نمايند.
(1)1 ـ مراجعه شود به مسأله 1041 ذبح.
آية الله سيستانى: وكيل بايد نيت كند آن قربانى كه بر موكلش واجب است.
آية الله مكارم: نيت قربانى را نايب اصلى مى كند.
2 ـ مراجعه شود به مسأله 1032 ذبح.
آية الله مكارم: تا روز سيزدهم جايز است.
آية الله صانعى: اين احتياط مستحبى است.
(3)3 ـ آية الله اراكى: كفايت مشكل است.
آية الله بهجت: احوط اين است كه ذبح در روز عيد قربان باشد و در صورتى كه به دلايلى نتواند تا مغرب قربانى كند، بعد از اذان مغرب هم مى تواند، ( مستفاد از مناسك، س153 و 154 ).
آية الله تبريزى: ذبح در شب، بعد از عيد، خلاف احتياط است.
آية الله خامنه اى: اگر به واسطه عذرى مثل فراموشى يا غير آن، ذبح را در روز عيد نكرد احتياط واجب آن است كه در ايام تشريق ذبح كند واگر نشد در بقيه ماه ذى حجه.
آية الله خويى، آية الله فاضل: ذبح در شب كفايت نمى كند مگر براى خائف.
آية الله سيستانى: و احتياط واجب اينستكه در شب قربانى نكند، حتى شب روزهاى تشريق، مگر براى خائف ( مناسك فارسى، ص284 ).
آية الله گلپايگانى: ذبح در شب يازدهم بنابر احوط جايز نيست و اگر در روز عيد ذبح نكرد، روز يازدهم ذبح نمايد.
استفتائات قربانى
س ـ جمعى از حجاج پول روى هم مى گذارند و كسى با پول مشترك براى همه آنان تعدادى گوسفند مى خرد و در وقت ذبح، هر گوسفند را براى يك نفر قصد مى كند و قربانى مى كند، آيا اين ترتيب ذبح اشكال دارد يا خير و آيا در صورت تفاوت گوسفندان در قيمت با اينكه همه به يك اندازه پول داده اند چه وضعى پيدا مى شود ؟ج ـ اگر صاحبان پول راضى باشند اشكال ندارد.
س ـ كسانى كه گوسفند خود را به غير مؤمن داده اند و او ذبح نموده است و بعد، حلق و اعمال مترتبه را انجام داده اند و بعد متوجه شده اند، وظيفه آنان چيست ؟
ج ـ ذبح را اعاده كنند(2) و حلق و اعمال مترتبه صحيح است.
(1)1 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر صاحبان پول اجازه داده باشند مانعى ندارد ولى رضايت قلبى كافى نيست.
آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: اگر صاحبان پول راضى باشند و ذابح وكالت در افراز داشته باشد اشكال ندارد. (آداب و احكام حج، مسأله 841 ).
آية الله فاضل: ليكن بهتراست كه وكالت بگيرد در مقابل وجه مورد توافق، يك گوسفند به نيابت از او قربانى كند و مجاز باشد كه براى ذبح نايب هم بگيرد.
(3)2 ـ آية الله صانعى: لازم نيست، چون گذشت عدم شرطيّت ايمان در ذابح و حكم سؤال بعد هم از اينجا روشن مى باشد.
آية الله مكارم: كافى است ذبح كننده مسلمان باشد.
3 ـ مراجعه شود به مسأله 1042.
آية الله خامنه اى: اگر در صرف عمل ذبح نايب گرفته، اعاده لازم نيست ولى اگر نايب، هم نيابت در عمل و هم نيابت در نيّت داشته، ذبح را اعاده كند و حلق و اعمال مترتبه صحيح است.
س ـ كسى قربانى را به غير مؤمن داده و او كشته است و بعد متوجه شده و در عين توجه، عمداً بدون تجديد قربانى حلق كرده و اعمال مترتبه بر حلق را انجام داده، آيا مُحلّ شده است يا نه و آيا فقط قربانى بايد بكند يا همه اعمال را اعاده نمايد ؟
ج ـ با فرض اينكه احتمال صحّتِ اعمالى را كه بعد از قربانى اتيان كرده مى داده، مُحِلّ شده است و فقط قربانى بر عهده او است و اعمالش صحيح است.
(4)4 ـ در مسأله قبل گذشت.
س ـ در مسأله قربانى در مسلخ جديد، عبارت نقل شده از حضرت عالى صراحت در حكم ندارد، لطفاً نظر مبارك را مرقوم فرماييد.
ج ـ ذبح در مسلخ جديد مُجزى است.
س ـ آيا در شرايط قربانى، تحقيق لازم است كه يقين به بودن شرايط حاصل شود يا لازم نيست ؟
ج ـ در شرايطى كه مربوط به نقص عارض برحيوان بعدازتمام بودن آن است، مثل خصىّ نبودن يا معيوب نبودن حيوان، فحص لازم نيست و در صورت شك مى تواند بدون تحقيق ذبح كند، ولى در شرايط ديگر مثل سن حيوان يا مؤمن بودن ذابح(2)، لازم است يقين حاصل شود.
س ـ شخصى بدون گرفتن وكالت در ذبح، از طرف عيالش يا شخص ديگرى قربانى مى نمايد، به اين خيال كه اذن فحوى از او دارد و مطمئن است كه وقتى به عيالش يا رفيقش بگويد من در قربانگاه براى تو قربانى كرده ام او راضى است و خوشحال هم مى شود، اين نحو قربانى
(1)1 ـ مراجعه شود به مسأله 1078.
(3)2 ـ آية الله بهجت، آية الله صانعى: بنا بر شرطيّت و گذشت عدم شرطيّت ايمان ذابح.
3 ـ مراجعه شود به مسأله 1045
آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر بايع اهل خبره بود و از سن هدى خبر داد مى توان به قول او اعتماد كرد. (المسائل الشرعيه، ج1، ص376 وصراط النجاة).
آية الله مكارم: در صفات پنهانى حيوان مى توان به قول فروشنده ظاهر الصلاح قناعت كرد و مؤمن بودن ذابح شرط نيست كافى است كه مسلمان باشد.
س ـ در مكه جيب كسى را زدند و پولش را بردند، شكايت كرد، بعد [از] طى مراحل قانونى، حاكم آنجا حكم كرد پولش را از دزد بگيرند و به او بدهند، آيا جايز است پول را بگيرد و گوسفند قربانى را با آن بخرد يا نه ؟
ج ـ اگر مى داند كه پول خود او است، مانع ندارد.
(4)4 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر مى داند آن شخص دزد است مانع ندارد.
آية الله سيستانى: و همچنين اگر شرايط تقاص حاصل باشد و به هر حال اگر قربانى را به نحو كلى فى الذمه بخرد و با آن پول، قيمت آن را ادا كند مجزى است.
آية الله صانعى: هر چند جواز اخذ و عدم سحتيّت پول، به عنوان مأخوذ از حاكم طاغوت، محلّ كلام و جاى بحث است.
كافيست يا نه ؟
ج ـ كافى نيست مگر او را وكيل كرده باشد.
