مناسک حج نسخه متنی

⁽⁷⁵⁴⁾754 . آية الله تبريزى، آية الله خويى: ظاهر اين است كه معصيت نكرده است، ولى براى استظلال اضطرارى كفاره بايد بدهد.

آية الله صانعى: بلكه صحّت اينگونه نذرها كه سبب معصيّت مى گردد محلّ تأمّل است، مگر با انحصار طريق كه در مسأله قبل گذشت.

آية الله مكارم: معصيتى نكرده است.

755 . آية الله صانعى، آية الله فاضل: از ادنى الحلّ محرم شوند.

756 . آية الله خامنه اى: جدّه نه ميقات است ونه محاذى ميقات، لذااحوط آن است كه بانذراز آنجا محرم شود.

آن است كه⁽⁷⁵⁷⁾ در « حده » هم كه بين جده و مكه است تجديد احرام كنند.

⁽⁷⁵⁸⁾757 . آية الله مكارم: از حديبيه.

758 . تفصيل اين مسأله در مسأله 212 ميقات گذشت.

759 . آية الله بهجت: استظلال در شب نيست و مانع ندارد و ظاهرِ مجموعِ روايات و مقتضاى اصل، اختصاص ممنوعيت به سايه انداختن از آفتاب است. (مناسك، س50).

آية الله نورى: جايز است بنابر اين، نشستن محرم در هواپيمايى كه در شب حركت مى كند و همچنين ماشين و كشتى جايز است.

760 . آية الله تبريزى: بنابر احتياط در حرمت استظلال فرقى بين شب و روز نيست.

آية الله خامنه اى: ولى احتياط به ترك تظليل در شب هاى بارانى وسرد ترك نشود مگر اين كه اين احتياط موجب حرج شود.

آية الله خويى: مراد از استظلال تحفظ از آفتاب و سرما و گرما و باران و باد و مانند آنها است.پس اگر هيچكدام از آنها نباشد، به نحوى كه وجود و عدمِ سايبان يكسان باشد اشكال ندارد، و دراين حكم بين شب و روز فرقى نيست. (مناسك، مسأله 270). و در فرض شك در اين كه آيامظله وجود و عدمش يكسان است يا نه استظلال جايز است. (استفتائات آخر مناسك، چاپ 21، ص325).

آية الله سيستانى: سوار شدن در ماشين سقف دار و مانند آن در شب و بين الطلوعين و روزهايى كه ابر غليظ مانع تابش خورشيد باشد، در صورتى كه بارانى نباشد اشكال ندارد و اگر بارانى باشد كفّاره دارد و به احتياط واجب جايز نيست. (مناسك، مسأله 270).

آية الله مكارم: جايز است مگر در شب هاى بارانى كه بايد كفاره بدهد و در روزهاى كاملاً ابرى و بين الطلوعين نيز استفاده از ماشين سرپوشيده مانعى ندارد.

761 . آيات عظام اراكى، تبريزى، خويى: بنابر احتياط.

⁽⁷⁶³⁾762 . آية الله صانعى: بلكه بنا بر اقوى جايز نيست.

763 . تفصيل نظريه آيات عظام در ذيل مسأله 440 و 441 گذشت.

م ـ استظلال در وقت طى منزل براى عذرى، مثل شدت گرما يا شدت سرما يا بارندگى جايز است، ليكن بايد كفاره بدهد.

م ـ كفاره سايه قرار دادن در حال طى منزل يك گوسفند است، چه با عذر سايه افكنده باشد چه با اختيار، بنابر احتياط⁽⁷⁶⁴⁾ واجب.

764 . آيات عظام بهجت، تبريزى، خامنه اى، خويى، سيستانى، صافى، گلپايگانى، نورى: كفاره آن يك گوسفند است و فرقى بين اختيار و اضطرار نيست.

آية الله فاضل، آية الله مكارم: بنابر اقوى.

⁽⁷⁶⁵⁾765 . آية الله سيستانى: ولى احتياط مستحب اين است كه براى هر روزى يك كفاره بدهد. (مناسك، مسأله 271).

⁽⁷⁶⁶⁾766 . آية الله بهجت: به كارى كه بداند موجب آن مى شود; زيرا اخراج احتمالىِ خون، محكوم به حرمت نيست (مناسك شيخ، ص28).

آية الله سيستانى: به احتياط واجب.

⁽⁷⁶⁷⁾767 . آية الله سيستانى: اگر آن ديگرى محرم باشد احتياط مستحب ترك است و بر خود آن محرم جايز نيست، بنابر احتياط واجب.

768 . آية الله مكارم: مكروه است در غير حال احتياج و ضرورت.

769 . آية الله بهجت، آية الله خويى: بنابر احتياط واجب.

آية الله تبريزى، آية الله سيستانى: مسواك كردن عيبى ندارد، گرچه بداند خون خارج مى شود و كفاره ندارد.

آية الله مكارم: در اين مسأله و مسأله قبل بنابر احتياط مستحب.

770 . آية الله خويى: در حال ضرورت يا رفع ناراحتى. (مناسك، مسأله 274).

⁽⁷⁷¹⁾771 . آية الله اراكى، آية الله تبريزى: كفاره اش بنابر احتياط يك گوسفند است.

آية الله خامنه اى: گر چه براى غير ضرورت باشد، هرچند احوط دادن يك گوسفند است.

آية الله خويى، آية الله سيستانى: بنابر احتياط مستحب كفاره اش يك گوسفند است. (مناسك عربى، مسأله 273).

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: بنابر احوط و اولى كفاره آن يك گوسفند است.

آية الله فاضل: كفاره ندارد اگر چه بدون ضرورت باشد.

آية الله نورى: احتياط واجب آن است كه در حال اختيار اگر خون از بدن خود درآورد يك گوسفند كفّاره بدهد.

⁽⁷⁷²⁾772 . آية الله بهجت: ليكن محتمل است فديه بعضى از ناخنِ آزار رساننده، قبضه اى از طعام باشد نه مدّ. (مناسك شيخ، ص28).

آية الله تبريزى: در اين صورت گرفتن ناخن جايز است و از هر ناخنى يك مشت طعام كفاره بدهد (مناسك، مسأله 285).

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: وكفاره آن يك مدّ طعام است.

⁽⁷⁷³⁾773 . آية الله بهجت، آية الله سيستانى: فرقى نيست و ازاله ناخن به هيچ وسيله جايز نيست.

آية الله خامنه اى، آية الله مكارم: بنابر اقوى.

آية الله فاضل: تفاوتى در گرفتن ناخن ها با قيچى و ناخن گير و حتى دندان نيست على الأقوى.

774 . آية الله اراكى، آية الله فاضل: اين احتياط و احتياط قبلى ترك نشود، چه زيادى آن معلوم باشد چه نباشد.

آية الله بهجت: در صورت زيادتى بر ده، احوط مدّ است براى هر يك ناخن. (مناسك شيخ، ص28).

775 . آية الله تبريزى: گرفتن ناخن انگشت زيادى جايز نيست و گرفتن ناخن از دست زيادى چنانچه معلوم شود آن دست زيادى است، خلاف احتياط است.

آية الله خويى، آية الله گلپايگانى: متعرض اين فرع نشده اند.

آية الله سيستانى: گرفتن ناخن زيادى يا ناخن انگشت زيادى جايز نيست.

آية الله صافى: در هر دو مورد احتياط ترك نشود.

آية الله مكارم: فرقى ميان انگشت زيادى و غير آن نيست بنابر احتياط واجب.

776 . آية الله بهجت: با عدم تخلل تكفير براى هر ناخنى، در اثناء هر يك از دست ها و پاها و گرنه متّجه كفايت مدّ است براى هر يك از ناخن هاى باقى مانده در دست ها يا در پاها. (مناسك شيخ، ص28).

آية الله مكارم: يك مد طعام حدود 750 گرم است.

777 . آية الله بهجت: مجالس متعدّد باشد، بعد از تكفير لازم و قبل از تكفير احتياط است.

آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب.

778 . آية الله فاضل: در اين فرض كفاره براى پا ثابت نيست.

⁽⁷⁷⁹⁾779 . آية الله فاضل: در اين فرض براى ناخن هاى دست كفاره اى ثابت نيست.

⁽⁷⁸⁰⁾780 . آية الله فاضل: در كفاره دم مماثله لازم نيست. و لذا اگر ده ناخن از دست يا پا و يا هر دو تلفيقاً بگيرد، بايد يك گوسفند كفاره بدهد و در كمتر از آن براى هر ناخن يك مد كفاره بدهد.

آية الله مكارم: كفّاره مدّ طعام بدهد.

781 . آيات عظام اراكى، مكارم، نورى: اين احتياط واجب است.

آية الله بهجت: در اين مسأله و مسأله بعدى به ذيل مسأله 457 مراجعه شود.

آية الله خويى، تصريحى به اين فرع و فرع 464 و 466 نكرده اند و آنچه در مناسك، مسأله 276 آمده اين است كه كفاره گرفتن ناخن هاى دست در يك مجلس يك گوسفند است و همچنين پا.

782 . آية الله تبريزى، آية الله سيستانى: اگر ده ناخن از ناخن هايش را بگيرد احتياط واجب اين است كه يك گوسفند بدهد و تفاوتى بين اين كه همه آن ناخن ها اصلى يا بعضى زيادى باشد نيست، و اگر كمتر از ده ناخن را بگيرد بايد براى هر كدام يك مد بدهد.

783 . آية الله اراكى: در صورتى كه به ده تا نرسد، براى ناخن هاى اصلى يك مد بدهد و براى زيادى هم احتياطاً يك مد بدهد و اگر مجموع اصلى و زيادى به ده برسد بنابر احتياط واجب، گوسفند و ده مد طعام بدهد.

⁽⁷⁸⁴⁾784 . آية الله خويى: متعرض اين مسأله نشده اند.

آية الله مكارم: كفاره مد طعام بدهد.

785 . آية الله اراكى، آية الله نورى: بنابر احتياط.

آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب.

786 . آية الله اراكى، آية الله نورى: بنابر احتياط واجب.

آية الله خويى: متعرض اين مسأله نشده اند.

آية الله فاضل: بايد يك گوسفند كفاره بدهد.

787 . آية الله تبريزى، آية الله خويى: در صورتى كه بقاى ناخن ضرر نداشته باشد; مثل اين كه ناخن كنده شده و ماندنش سبب ناراحتى شود، گرفتن ناخن جايز است و از هر ناخنى يك مشت طعام كفاره بدهد. (مناسك، مسأله 275).

آية الله سيستانى: بايد كفاره بدهد.

⁽⁷⁸⁸⁾788 . آية الله فاضل: و مى تواند براى هر ناخن يك كف از طعام كفاره بدهد.

789 . آية الله بهجت: كندن دندان در صورتى كه موجب خون آمدن شود حرام است ولى كفاره ندارد و اگر موجب خون آمدن نشود و يا كندن دندان ضرورت داشته باشد، مانعى ندارد. (مناسك، مسأله 278).

آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى: جمعى از فقها نظرشان اين است كه كندن دندان هرچند خون در نيايد، از محرمات احرام است و كفاره اش را يك گوسفند دانسته اند، ولى دليلش تأمل دارد و بعيد نيست اين عمل جايز باشد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: بر محرم حرام است كه دندان خود را بكند هرچند خون نيايد.

آية الله مكارم: اين احتياط و احتياط بعد مستحب است.

⁽⁷⁹⁰⁾790 . آية الله خامنه اى: كشيدن دندان بدون خونريزى نه حرام است ونه كفاره دارد ودر صورتى كه كشيدن دندان ضرورت پيدا كند ومنجر به خونريزى شود، احتياط مستحب آن است كه يك گوسفند كفاره بدهد.

791 . آيات عظام اراكى، سيستانى، فاضل، نورى: و بريدن آن.

آية الله بهجت: و بريدن و نحو آن ها.
آية الله سيستانى، آية الله مكارم: اين مسأله از محرّمات احرام نيست، بلكه بر همه كس حرام است; چنانكه خواهد آمد.

792 . آية الله سيستانى: حتى اگر اصل آن در خارج حرم و شاخه آن در حرم يا به عكس باشد.

آية الله صانعى: و بريدن آن.

م ـ اگر گياهى يا درختى در منزل مُحرم روييده باشد، بعد از آن كه منزل او شده، پس اگر آن را خودش كاشته باشد جايز است آن را بكند.

⁽⁷⁹³⁾793 . آيات عظام اراكى، فاضل، صانعى، نورى: و يا قطع كند.

آية الله سيستانى: اختصاص به محرم ندارد و فرقى بين كاشتن خود شخص و ديگرى در اين صورت نيست، ولى اگر گياه يا درختى را خود شخص كاشته باشد مى تواند قطع كند، هرچند در ملك ديگرى باشد.

794 . آيات عظام اراكى، تبريزى، خويى، گلپايگانى: مانعى ندارد كندن درخت و گياه در اين صورت.

آية الله بهجت: كندن و بريدن اينگونه درختها و گياهها اشكال ندارد. (مناسك، مسأله 283).

آية الله خامنه اى: اين احتياط در مناسك ايشان وجود ندارد.

795 . نظريه آيات عظام در مسأله 469 گذشت.

آية الله اراكى، آية الله نورى: اقوى جواز قطع آن است.

آية الله بهجت: نظر ايشان در حاشيه مسأله قبل گذشت.

آيات عظام خويى، صانعى، مكارم: اين احتياط واجب نيست بلكه مستحب است.

آية الله سيستانى: قطع آنها اشكال ندارد.

⁽⁷⁹⁶⁾796 . آية الله اراكى، آية الله نورى: منزلى كه در آن سكونت كرده ولو نخريده باشد.

آية الله گلپايگانى: متعرض اين فرع نشده اند.

آية الله مكارم: تنها قطع درختان و گياهان خودرو كه قبل از بنا در آن بوده حرام است و غير آن حرام نيست.

797 . آية الله فاضل: ميوه هاى آن ها و شاخه هايى از آن ها را كه در كمّيت يا كيفيّت ميوه تأثير مى گذارد مى تواند قطع كند اما خود آن ها را نبايد قطع كند.

آية الله مكارم: قطع درختان ميوه اگر خودرو باشد خالى از اشكال نيست.

798 . آية الله بهجت: اگر درختى را بكند كفّاره دادن يك گاو در درخت بزرگ و يك گوسفند در كوچك و اگر بعض درخت باشد قيمت آن را، موافق احتياط است در صورتى كه در درخت كوچك و در بعض درخت رعايت عدم نقصان از قيمت بشود. (مناسك شيخ، ص30).

⁽⁷⁹⁹⁾799 . آية الله تبريزى، آية الله خويى: كفّاره كندن درخت از بيخ، قيمت همان درخت است و كفاره قطع مقدارى از آن، قيمت همان مقدار است. و كندن علف يا قطع آن كفاره ندارد.

آية الله سيستانى: بنابر احتياط كفاره كندن هر درختى قيمت همان درخت و كفّاره قطع آن،قيمت همان مقدارى است كه قطع كرده است و در كندن و قطع گياه كفّاره نيست. (مناسك، مسأله 282).

آية الله صافى: و ظاهر آن است كه اگر گاو يا گوسفند را به قصد ما فى الذمّه، از عين آن ها يا قيمت درخت بدهد و قيمت درخت بيشتر نباشد كافى است.

آية الله مكارم: در هر دو صورت احتياط يك گاو است.

آية الله نورى: اگر درختى را بكند، اگر بزرگ باشد بايد يك گاو كفّاره بدهد و اگر كوچك باشد يك گوسفند و اگر بعض درخت را بكند قيمت آن را كفّاره بدهد و در قطع گياه كفاره نيست بجز استغفار.

800 . آية الله بهجت: به ذيل مسأله قبلى مراجعه شود.

آية الله سيستانى: بلكه احوط است.

⁽⁸⁰¹⁾801 . آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى: كفاره ندارد. (مناسك، ص 114).

802 . آية الله سيستانى: همچنين چهارپايان ديگر.

⁽⁸⁰³⁾803 . آيات عظام تبريزى، خويى، فاضل: اين كار جايز است.

⁽⁸⁰⁴⁾804 . آية الله بهجت: در تكليف تحريمى و در وجوب فداء على الظاهر. (مناسك شيخ، ص30).

⁽⁸⁰⁵⁾805 . آية الله بهجت: اطلاق حكم به صورت علم به قطع وعدم ضرورت مورد تأمّل است . (مناسك شيخ، ص30).

806 . آية الله بهجت: بر محرم حرام است سلاح برداشتن، مگر به جهت ضرورت، كه در اين صورت كفّاره هم ندارد و منصوص پوشيدن است يا آن كه صدق كند سلاح بر اوست، پس همراه داشتن سلاح حرمت ندارد على الأظهر. (مناسك شيخ، ص30).

آية الله تبريزى، آية الله خويى: حمل سلاح بر محرم حرام است و الحاق آلات تحفظ به سلاح احوط است و كفاره حمل سلاح بنابر احتياط يك گوسفند است، آية الله تبريزى: ولى بودن سلاح نزد محرم اگر حملش نكند مانعى ندارد هر چند احوط ترك آن است.

آية الله خامنه اى: حمل سلاح بر محرم حرام است مگر براى ضرورت.

آيات عظام سيستانى، صافى، فاضل، گلپايگانى: در برداشتن و پوشيدن سلاح حرام است.

آية الله صانعى: اين احتياط استحبابى است.

آية الله مكارم: بنابر اقوى.

807 . آية الله سيستانى: ولى پوشيدن و حمل وسايل دفاع; مانند زره و سپر اشكال ندارد.

808 . آيات عظام اراكى، صافى، گلپايگانى: احتياط واجب آن است كه سلاح را حمل نكند.

آية الله سيستانى: بنابر احتياط حمل آن هم به طورى كه او را مسلّح بدانند جايز نيست. ولى بودن سلاح نزد محرم و حمل آن اگر به طورى باشد كه او را مسلّح ندانند، اشكال ندارد، ولى احوط ترك آن است. (مناسك، مسأله 277 و 278).

آية الله مكارم: بنابر احتياط مستحب.

صورتى كه به تن او نباشد اگر ظاهر⁽⁸⁰⁹⁾ باشد و احوط ترك آن است.

809 . آية الله مكارم: خواه ظاهر باشد و يا نباشد.

810 ـ آية الله اراكى، آية الله نورى: احوط ثبوت كفاره است.

آية الله بهجت: اگر چه جايز است ولى كفّاره دارد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: مانعى ندارد ولى يك گوسفند كفاره دارد. ( مناسك فارسى، ص 42 ).

آية الله مكارم: احتياط واجب كفّاره است.