مناسک حج نسخه متنی

⁽⁵⁸⁷⁾

587 ـ آية الله بهجت: اعاده عمره و حج لازم نيست.

آية الله مكارم: اعاده عمره و حج تمتّع لازم نيست.

⁽⁵⁸⁸⁾

588 ـ آية الله سيستانى: اگر در عمره تمتع سعى را فراموش كند و پس از نماز طواف تقصير كند، بنابر احتياط يك گاو كفاره بدهد و در غير اين صورت چيزى بر او نيست.

⁽⁵⁸⁹⁾

589 ـ آية الله خامنه اى: كفايت نمى كند و اگر اين كار را از روى علم و عمد كرده باشد، عمل حرام انجام داده و بايد يك گوسفند قربانى كند.

آية الله خويى: در صورت علم و عمد يك گوسفند كفاره دارد بلكه بنابر احتياط در غير صورت علم و عمد نيز كفاره دارد.

آية الله سيستانى: و در صورت علم و عمد بايد يك گوسفند كفاره بدهد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: و يك گوسفند كفاره دارد و بنا بر احتياط اگر چه جاهل يا ناسى بوده باشد.

آية الله مكارم: اين كار اگر عمداً باشد و در ماه ذى القعده به بعد باشد، بنابر احتياط واجب يك گوسفند كفاره دارد و در غير عمد كفاره نيست.

⁽⁵⁹⁰⁾

590 ـ آية الله سيستانى: حكم آن در مسأله 891 گذشت.

آية الله مكارم: اگر از روى عمد و يا جهل به مسأله بوده، حج او مبدل به افراد شده و احتياطاً بعد از حج عمره مفرده بجا مى آورد و حج او صحيح است.

⁽⁵⁹²⁾

591 ـ آية الله بهجت: احتياطاً تقصير را اعاده كند. (و در مورد كفّاره به آنچه در ذيل مسأله 895 ذكر شد مراجعه شود).

آية الله خويى: تقصير را اعاده كند و اگر به اعتقاد فراغ از سعى بوده، در عمره تمتع بايد يك گاو كفاره بدهد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: احتياطاً تقصير را اعاده كند.

592 ـ آية الله اراكى، آية الله فاضل: اگر عمداً تقصير نموده، بايد سعى را تمام كند و تقصير را اعاده نمايد، ولى از روى جهل و نسيان، احوط اعاده تقصير است.

آية الله تبريزى: در صورت نسيان و جهل نيز، بايد تقصير را اعاده كند.

آية الله سيستانى: اعاده تقصير در هر صورت لازم است و اگر تقصير از روى فراموشى بقيه اشواط سعى باشد بايد به احتياط واجب تقصير را اعاده كند و يك گاو كفاره بدهد.

آية الله مكارم: احتياط اعاده تقصير است و در هر حال كفاره ندارد.

س ـ اگر كسى از روى جهل، تقصير را ترك نمود چه حكمى دارد ؟

ج ـ در اين مسأله جهل حكم عمد را دارد.

س ـ در عمره مفرده اگر كسى تقصير را عمداً يا از روى جهل و نسيان ترك نمود و طواف نساء را انجام داد، چه وظيفه اى دارد ؟

593 ـ آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب.

⁽⁵⁹⁴⁾

594 ـ به سؤال 898 مراجعه شود.

⁽⁵⁹⁵⁾

595 ـ آية الله بهجت: محتمل است اشكال نداشته باشد.

آية الله خامنه اى: بنا بر احتياط .

⁽⁵⁹⁶⁾

596 ـ آية الله تبريزى: عمره مفرده بين عمره تمتع و حج تمتع مشروع نيست مگر اين كه از حرمخارج شود و در ماه ديگر غير از ماهى كه محرم براى عمره تمتع شده با احرام عمره مفرده داخلمكه شود كه در اين صورت عمره مفرده او صحيح است و عمره تمتع او تبديل به عمره مفرده مى شود.

آية الله خويى، آية الله گلپايگانى: فقط فرموده اند كه بجا آوردن عمره مفرده بين عمره تمتع و حج تمتع جايز نيست.

آية الله سيستانى: اگر بين عمره تمتع و حج، عمره مفرده بجا آورد، ظاهر اين است كه موجب بطلان عمره تمتع خواهد شد و لازم است كه آن را اعاده نمايد. ولى اگر تا روز هشتم ذى حجّه در مكّه بماند و قصد حجّ كند عمره مفرده اش تمتّع به حساب مى آيد و مى تواند براى حجّ محرم شود. ( مناسك، مسأله 137 ).

آية الله فاضل: اين در صورتى است كه عمره مفرده را در همان ماهى كه عمره تمتّع انجامداده بجا آورده شود، امّا اگر در ماه ديگر انجام داده، عمره تمتّع او باطل شده و اگر تا هشتم ذى حجّه در مكّه بماند اين عمره مفرده عمره تمتّع محسوب مى شود و حجّ تمتّع او با همين عمره صحيح خواهد بود.

597 ـ آيات عظام خويى، سيستانى، فاضل: مگر اينكه ماه هلالى ديگر وارد مكه شوند كه بايد دومرتبه محرم بشوند.

آية الله سيستانى: اگر عمره مفرده را به نيابت از ديگران بجا آورده اند، بنابر احتياط واجب براى دخول در مكه يا حرم دو مرتبه محرم شوند.

آية الله صانعى: مگر آنكه يك ماه از احرام قبلى آنان گذشته باشد و در اين حكم فرقى بين جدّه و مدينه و خدمه و غير آن نمى باشد.

598 ـ آية الله بهجت: در صورتى كه اعمال حج تفويت نشود، خروج از مكه مانعى ندارد، مى توانند مانند حطّاب و حَشّاش بدون احرام بروند و برگردند. (مناسك، س176).

آية الله صانعى: مستحب، كه تركش سزاوار نيست.

⁽⁵⁹⁹⁾

599 ـ آية الله خامنه اى: جايز است براى كسى كه اطمينان دارد با خارج شدن از مكّه حجّ او فوت نمى شود بعد از انجام عمره تمتّع و قبل از احرام حج از مكّه بيرون رود اگر چه احتياط مستحب آن است كه فقط در مورد ضرورت و نياز خارج شود.

آية الله سيستانى: اگر مكلّف اعمال عمره تمتّع را بجاآورد، بنابر احتياط واجب نبايد از مكّه بيرون برود مگر براى حج، مگر آنكه بيرون رفتنش جهت انجام كارى باشد، اگر چه آن كار غير ضرورى باشد و ترس از اينكه اعمال حجّش فوت گردد نداشته باشد، كه در اين صورت اگر بداند كه مى تواند به مكّه برگردد و از آنجا احرام حج ببندد، اظهر جواز بيرون رفتنش از مكّه بدون احرام است. ( مناسك، مسأله 151 ).

آية الله فاضل: اگر يقين يا اطمينان دارد كه خروج از مكه لطمه به حج او وارد نمى كند، مانعى ندارد كه حتى بدون احرام هم از مكه خارج بشود و براى احرام از مكه و مناسك به مكه برگردد لكن احتياط استحبابى بر خلاف آن است. بله اگر از مكه خارج شد و در ماه بعد به مكّه بازگشت بايد مجدّداً عمره تمتع انجام دهد والاّ حجّ تمتّع او صحيح نيست.

آية الله مكارم: حرام است خارج شوند مگر اينكه مطمئن باشند كه به موقع برمى گردند و حج خود را انجام مى دهند و همچنين در صورت حاجت.

600 ـ آية الله بهجت: گذشت حكم آن در مسأله قبل و مسأله 229.

آية الله فاضل: به حاشيه مسأله قبل مراجعه شود.

آية الله نورى: اگر اطمينان داشته باشد كه مى تواند به مكّه برگردد و براى اعمال حج محرم شود، مى تواند از مكه خارج شود...

601 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: بلكه جايز نيست مگر در مورد حاجت. (مناسك عربى، مسأله 151 ).

آية الله صانعى: بنا بر احتياط مستحب.

602 ـ آيات عظام اراكى، صانعى، نورى: مگر با احرام براى حج، پس در مورد ضرورت بنا بر احتياط مستحب براى حج محرم شود...

اين صورت بايد براى حج محرم شوند و بيرون بروند. بلى اگر احرام براى آنان حَرَجى باشد و رفتن به عرفات و منى بر آنان ضرورت دارد مى توانند بدون احرام به آنجا بروند.

⁽⁶⁰³⁾

603 ـ آية الله اراكى: از مكه نمى تواند خارج شود مگر با احرام حج، پس در مورد ضرورت، بايد براى حج محرم شود.

آيات عظام خامنه اى، سيستانى، مكارم: مانند مسأله قبل است.

604 ـ آية الله صانعى: بنا بر احتياط به تفصيلى كه در مسأله 893 گذشت ; كمااينكه حرمت تراشيدن سر هم ثابت نيست.

آية الله فاضل: سرتراشيدن نيز مانعى ندارد.

605 ـ آية الله بهجت، به ذيل مسأله 893 مراجعه شود.

است بايد اجتناب شود على الأحوط.

⁽⁶⁰⁶⁾

606 ـ آية الله سيستانى: بنا بر اظهر سرتراشيدن حلال است، اگر چه احوط ترك آن است، پس از گذشت سى روز از عيد فطر. ( مناسك، مسأله 356 ).

⁽⁶⁰⁷⁾

607 ـ آية الله اراكى: بنابر احتياط واجب تراشيدن سر جايز نيست و اگر تمام سر را تراشيد كفاره آن بنابر احتياط واجب يك گوسفند است.

آية الله بهجت: به مسأله 893 مراجعه شود.

آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر عمره تمتع در ماه شوال انجام داده شود، تراشيدن سر تا 30 روز بعد از عيد فطر جايز است و اما بعد از آن، بنابر احتياط نبايد تراشيده شود و در صورت تراشيدن اگر از روى علم و عمد باشد بنابر احتياط يك گوسفند كفاره دارد.

آية الله سيستانى: احتياط مستحب ترك آن است پس از گذشت سى روز از عيد فطر و احتياط مستحب آن است كه در صورت انجام آن از روى علم و عمد، يك قربانى كفاره بدهد. ( مناسك، مسأله 356 ).

آية الله صافى: بايد يك گوسفند كفاره بدهد بنابر احتياط، هر چند جاهل يا ناسى باشد. ( مناسك، مسأله 132 ).

آية الله صانعى: و جواز آن هم گذشت.

آية الله گلپايگانى: بايد يك گوسفند كفاره بدهد بنابر احتياط، هرچند جاهل يا ناسى باشد. ( مناسك فارسى، ص 97 مسأله 133 ) ولى در مجمع المسائل، ج1، ص465 مسأله 43 مى فرمايد: در صورت علم به مسأله يك گوسفند كفاره دارد و در صورت جهل و نسيان كفاره ندارد.

آية الله مكارم: كفاره آن يك گوسفند است بنابر احتياط.

608 ـ آية الله سيستانى: و سپس سعى و تقصير را اعاده نمايد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: و سعى و تقصير را اعاده نمايد و اگر پس از پاكى، وقت براى انجام اعمال عمره ندارد حج او مبدّل به اِفراد مى شود.

آية الله فاضل: و احتياطاً سعى و تقصير را نيز اعاده كند.

⁽⁶⁰⁹⁾

609 ـ آية الله بهجت: لازم است طواف و نماز اعاده شود و احتياطاً سعى و تقصير را نيز بجاآورد و چون تقصير از جهت جهالت به موضوع طهارت بوده كفّاره ندارد: ( پرسش هاى جديد حج، س 71 ).

آية الله تبريزى، آية الله خويى: پس از تمام شدن ايام حيض و غسل، اگر وقت باقى است بايد طواف و نماز آن و سعى و تقصير را در عمره تمتع اعاده نمايد و اگر وقت ندارد حتى براى سعى و تقصير حج افراد انجام داده و عمره مفرده را بعد از حج بجا مى آورد، و چنانچه متمكن است سعى و تقصير كند، ولو آنكه مسماى وقوف اختيارى عرفات را درك كند، اگر حيض او بعد از احرام بود مخيّر است بين اينكه سعى و تقصير كرده سپس براى حج محرم شود و بعد از رجوع از منى، طواف عمره تمتّع و نماز آن را قبل از طواف حج قضا كند و بين اينكه حج افراد انجام داده و عمره مفرده را بعد از حج بجاآورد و اگر حيض او قبل از احرام بستن يا هنگام احرام بستن بوده بايد حج افراد انجام داده و عمره مفرده را بعد از حج بجاآورد.

آية الله سيستانى: اگر وقت موسع نباشد، پس اگر در حال احرام حايض بوده است، حجش مبدل به افراد مى شود و پس از فراغ از حج، اگر مى تواند بايد عمره مفرده انجام دهد و اگر حيض او بعد از احرام بوده در فرض سؤال بايد پس از فارغ شدن از اعمال منى و بازگشتن به مكّه، قبل از اينكه طواف حج را انجام دهد طواف عمره و نماز آن را قضا كند. ( مناسك، مسأله 290 ).

آية الله صانعى: به گفتن تلبيه براى حجّ افراد و بعد از آن هم عمره مفرده بياورد، مانند ديگر زنان حايض كه نمى رسند عمره تمتّع را تمام كنند و گفتن تلبيه احتياطاً براى آن است كه شايد از احرام خارج شده باشد.

آية الله فاضل: پس از تمام شدن ايام حيض و غسل، اگر وقت باقى است بايد طواف و نماز آن و سعى و تقصير را در عمره تمتّع اعاده كند، و اگر وقت ندارد حج افراد انجام داده و عمره مفرده را بعد از حج بجاآورد.

آية الله مكارم: اشكالى نيست، حج او مبدل به حج افراد مى شود و عمره مفرده بعد از حج بجا آورد.

⁽⁶¹⁰⁾

610 ـ آية الله تبريزى، آية الله مكارم: رفتن به غار حِرا و امثال آن از مناطق نزديك ضررى ندارد، خواه جزو مكه باشد يا نه.

آية الله خويى: خارج شدن به اطراف و توابع مكّه مانع ندارد. ( مناسك عربى، مسأله 153 ).

آية الله سيستانى: به احتياط واجب نبايد خارج شود اين احتياط شامل غار حِرا نيز مى شود.

آية الله فاضل: با توجّه به توسعه شهر مكّه، رفتن به اطراف آن تا جايى كه صدق كند از مكّه است مانعى ندارد.

⁽⁶¹¹⁾

611 ـ آية الله بهجت: به مسأله 229 و 910 مراجعه شود. و همچنين در سه مسأله بعد.

آيات عظام خامنه اى، سيستانى، فاضل: به حاشيه سؤال 910 مراجعه شود.

آية الله مكارم: اگر احرام براى آنها موجب عسر و حرج است لازم نيست.

آية الله نورى: اگر مطمئن است كه به اعمال حج در موقع خود مى رسد مى تواند بدون احرام از مكه خارج شود و برگردد.

⁽⁶¹²⁾

612 ـ آية الله تبريزى: بيرون رفتن از مكه بعد از عمره يا در اثناى آن كه حرام شده، بيرون رفتن به جاى ديگر است و اما رفتن به اطراف و نواحى تابع مكه مانعى ندارد، پس كسى كه منزلش بيرون مكه است مى تواند در اثناء يا بعد از فراغت از اعمال عمره، به منزل خود برگردد. ( مناسك، مسأله 153 ).

آية الله خامنه اى: حكم آن در ذيل مسأله 910 گذشت.

آية الله سيستانى: منظور از مكّه همه شهر توسعه يافته است پس رفتن به مناطق جديد اشكال ندارد.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: و اگر محرم بودن براى چنين شخصى حرجى باشد، بدون احرام نيز مى تواند خارج شود.