مناسک حج نسخه متنی

آية الله فاضل: محلّ اشكال است.

آية الله مكارم: در مورد رمى جمرات فتواى اخير ما اين است كه اصابت به ستون ها لازم نيست بلكه كافى است سنگ را به دايره اطراف جمرات پرتاب كنند و در مسائل آينده نيز به همين صورت عمل شود.

چهارم ـ عدد سنگ ريزه ها بايد هفت باشد.

پنجم ـ بايد بتدريج يكى يكى عقب هم بيندازد و در اين صورت، اگر با هم به جمره بخورد مانع ندارد ولى اگر همه را يا چند عدد را با هم بيندازد كافى نيست⁽¹⁾ اگر چه با هم به جمره نرسد و دنبال هم برسد.

م ـ اگر شك كند كه سنگ را ديگرى استعمال كرده يا نه جايز است به آن بيندازد.

م ـ اگر سنگى را كه در حرم است احتمال بدهد از خارج آورده اند، اعتنا نكند.

م ـ اگر شك كند به سنگى كه مى خواهد بيندازد «حصى» ; يعنى ريگ گفته مى شود، بايد به آن اكتفا نكند.

م ـ اگر شك كند در عدد انداختن، در وقتى كه مشغول عمل است، بايد چندان بيندازد تا علم به عدد پيدا كند و همچنين اگر شك كند كه سنگى كه انداخت خورد به جمره يا نه، بايد بيندازد تا علم به رسيدن پيدا كند.

م ـ اگر سنگى را كه انداخت به جمره نرسيد، بايد دو مرتبه بيندازد، اگرچه در وقت رمى گمانش آن بود كه رسيده است. پس اگر پهلوى جمره چيزهاى ديگرى نصب شده و اشتباهاً به آنها رمى كرده، كافى نيست و بايد اعاده كند، اگرچه در سال ديگر به وسيله نايبش.

م ـ اگر چند سنگ را با هم بيندازد مانع ندارد لكن يكى حساب مى شود ; چه يكى از آنها به محل بخورد يا همه.

م ـ جايز است سواره و پياده سنگ بيندازد.

1 ـ آية الله فاضل، آية الله مكارم: يعنى مجموعاً يك رمى حساب مى شود.

⁽²⁾

2 ـ آية الله سيستانى: مگر اين كه در جايى باشد كه علم داشته باشد بعضى از سنگهاى آنجا استعمال شده است واحتمال بدهد كه سنگ موردنظر هم يكى از آنها باشد كه در اين صورت بايد احتياط كند.

⁽³⁾

3 ـ آية الله خويى: فتواى ايشان به دست نيامد.

آية الله فاضل: احتياط آن است كه با آن رمى نكند.

⁽⁴⁾

4 ـ آية الله خويى، در شبهه مفهوميه آن كه فرض متعارف است فتواى ايشان بدست نيامد.

⁽⁵⁾

5 ـ آية الله سيستانى: اگر پس از خروج از مكه متوجه شود اعاده لازم نيست گرچه احوط است.

آية الله مكارم: همان گونه كه گفتيم كافى است سنگ به دايره اطراف جمره بيفتد.

⁽⁶⁾

6 ـ آية الله سيستانى: مستحب است در حال پرتاب پياده باشد.

آية الله فاضل: اما پياده افضل است.

* م ـ بايد سنگ را با دست بيندازد، اگر با پا يا دهان بيندازد كافى نيست، ولى بعيد نيست با «فلاخن» كافى باشد.

سنگها، اگر شك در نقيصه كند، احتياط آن است⁽³⁾ كه برگردد و نقيصه را تمام كند و درشك در زياده اعتنا نكند.

م ـ اگر بعد از ذبح يا سر تراشيدن⁽⁴⁾ شك كند در انداختن سنگ يا در عدد آن، اعتنا نكند.
بگذارد، بلى اگر در رسيدن سنگ آخرى به محل شك كند بايد اعاده كند،⁽⁷⁾ ولى اگر رسيدن را

⁽¹⁾

1 ـ آية الله بهجت: خلاف احتياط است.

آية الله خويى، آية الله گلپايگانى: متعرض اين مسأله نشده اند.

آية الله سيستانى، آية الله فاضل: بنابر احتياط واجب كافى نيست.

آية الله صافى، آية الله مكارم: احتياط در ترك آن است.

2 ـ آية الله فاضل: در حالى كه هنوز ذبح يا حلق را انجام نداده.

3 ـ آية الله بهجت: اشكال ندارد.

آية الله سيستانى: اگر بعد از صدق عرفى فراغ باشد اعتنا نكند و اگر قبل از آن است بايد تدارك كند.

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى و ساير آيات عظام قائلند: اگر شك در نقيصه كند بايد برگردد و نقيصه را تمام كند.

4 ـ آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى: و يا پس از فرا رسيدن شب باشد.

آية الله گلپايگانى، آية الله مكارم: هرگاه شك در نقيصه كند بايد اتمام نمايد. و متعرض انصراف از محلّ و يا دخول در عمل بعدى نشده اند.

⁽⁵⁾

5 ـ آية الله صانعى: بنابه وجوب ترتيب نه بر استحباب كه مختار است پس بايد اعتناكندودومرتبه بياورد.

6 ـ آية الله فاضل: از رمى.

7 ـ آية الله بهجت: گذشت در مسأله 1010.

آية الله خويى: اگر شك كند سنگريزه به جمره رسيد يا نه بنابر نرسيدن گذاشته و سنگ ديگرى بزند مگر آنكه شك وى در وقتى باشد كه به واجب ديگرى مشغول شده يا پس از فرارسيدن شب باشد. ( مناسك فارسى، مسأله 381).

آية الله سيستانى: اگر بعد از صدق فراغ باشد عرفاً اعتنا نكند، مطلقاً.

آية الله فاضل: براى اين استثناء وجهى به نظر نمى رسد.

دانست و احتمال داد كه با پا انداخته باشد يا سنگ مستعمل انداخته باشد، اعتنا نكند.

م ـ ظن به رسيدن سنگ و عدد آن اعتبار ندارد.

م ـ در انداختن سنگها شرط نيست طهارت از حدث يا خبث و در خود سنگها نيز طهارت شرط نيست.

م ـ از بچه ها و مريضها⁽²⁾ و كسانى كه نمى توانند به واسطه عذرى ـ مثل اغما ـ خودشان رمى كنند، كسى ديگر نيابت كند.

م ـ مستحب است بلكه موافق احتياط است كه اگر بشود مريض را حمل كنند و ببرند نزد جمره و در حضور او سنگ بيندازند.

م ـ اگر مريض خوب شد و بيهوش به هوش آمد، بعد از آنكه نايب سنگها را انداخت، لازم نيست⁽⁵⁾ خودش اعاده كند و اگر در بين سنگ انداختن خوب شد يا به هوش آمد، بايد خودش از سر، سنگ بيندازد و كفايت كردن به مقدارى كه نايب عمل كرده مشكل است.

⁽¹⁾

1 ـ آية الله بهجت: خلاف احتياط است.

2 ـ آيات عظام بهجت، تبريزى، خويى: بيمارى كه اميد ندارد تا مغرب بهبودى حاصل كند.

⁽³⁾

3 ـ آية الله بهجت: و اگر شب مى تواند احتياط در جمع بين استنابه و رمى در شب است.

آية الله خويى، با توجه به اينكه حكم مغمى عليه در دو روايت معتبره آمده كه از جانب او رمى مى كنند و ايشان به اين دو روايت در معتمد العروه ج5 ص34 استدلال نموده ظاهر اين است كه ايشان موافق متن هستند.

آية الله گلپايگانى: و اگر ممكن است مريض سنگها را با دست بگيرد و ديگرى براى او رمى كند.

آية الله مكارم: نيابت احتياج به اذن و اجازه منوب عنه دارد.

⁽⁴⁾

4 ـ آية الله بهجت: و اگر ممكن است مريض سنگ را بدست گيرد كه ديگرى بيندازد اورا، و جمع كند بين اين كار و استنابه على الأحوط (مناسك شيخ ص85).

5 ـ آية الله بهجت: احوط اعاده است در صورت عروض قدرت در وقت (مناسك شيخ ص72).

آية الله تبريزى، آية الله خويى: بنابر احتياط بايد خودش نيز رمى كند.

آية الله خامنه اى: اگر شخص معذور از برطرف شدن عذرش نا اميد بوده و نايب از طرف او رمى كرده، پس از رفع عذر اعاده لازم نيست وگرنه بايد اعاده كند.

آية الله سيستانى: اگر هنگام نيابت در رمى از برطرف شدن عذر پيش از تمام شدن وقت مأيوس نبوده و نيابت كرده است و اتفاقاً عذر برطرف شده به احتياط واجب بايد خود شخص رمى كند.

آية الله مكارم: احتياط آن است كه خودش اعاده كند و نيابت از غير اجازه مى خواهد.

م ـ كسانى كه عذر دارند از اينكه روز رمى كنند، مى توانند شب عمل كنند⁽¹⁾ هر وقت شب كه باشد.