در حج، طواف نساء را به جا نياورده است، حال كه متوجه شده است، حكم زن و فرزند او چگونهاست و نسبت به طواف بايد چه كند ؟ ج ـ با فرض جهل، فرزند او حكم حلال زاده را دارد ولى عقد ازدواج باطل است(1)و بايد طواف نساء را انجام دهد و اگر بخواهد بعد از آن تجديد عقد نمايد. س ـ مردى به زنش گفت وظيفه من طواف نساء است ولى تو بايد طواف رجال بجا آورى ! زن بجاى نيت «طواف نساء» «طواف رجال» ذكر كرد، آيا كافى است يا نه ؟ ج ـ اگر منظورش اداى وظيفه است، مانع ندارد. س ـ كسى كه عمره مفرده انجام مى داد، بدون اينكه تقصير كند، طواف نساء را بجا آورد، آيا وظيفه او چيست و عمره او باطل است يا نه ؟ ج ـ عمره باطل نمى شود، ليكن بايد بعد از تقصير، طواف نساء را اعاده(2) نمايد و بدون آن حرمت نساء باقى است. * س ـ شخصى پس از مراجعت از مكه شك مى كند كه طواف نساء حج يا عمره مفرده را بجا آورده يا نه، چه وظيفه اى دارد ؟ * س ـ اگر كسى بعد از شوط چهارم طواف نساء عمره مفرده، با زوجه خود مواقعه نمايد، آيا مانند طواف نساء حج است كه به حج لطمه اى وارد نكرده و كفاره هم ندارد ؟ ج(2) ـ بلى، عمل صحيح است و كفاره ندارد، اگرچه حرام مرتكب شده است. س ـ شخصى قبل از طواف نساء با زوجه خود ملاعبه نموده و از روى شهوت به او دست زده است، آيا كفاره دارد ؟ ج ـ كفاره دارد مگر در صورت جهل.
1 ـ آية الله بهجت: تاطواف نساء بجانياورد زن حلال نيست ولى عقدصحيح است وفرزندحلال زاده است، بنا بر اين اگر نتواند شخصاً طواف نساء را بجا آورد نايب بگيرد كه طواف نساء و نمازش را انجام دهد. آية الله تبريزى، آية الله خويى: ظاهراً عقد صحيح است و نياز به تجديد ندارد، ولى مادامى كه طواف نساء و نماز آن را خودش و در صورت تعذر نايبش انجام نداده جماع جايز نيست. آية الله سيستانى: عقد او صحيح است; زيرا آنچه بر حاجى پس از حلق حرام است، استمتاع است نه عقد و امّا اولاد به هر حال ملحق به او هستند. آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب عقد او باطل است. 2 ـ آية الله بهجت: به ذيل مسأله 898 مراجعه شود. آية الله سيستانى، آية الله مكارم: بنابر احتياط واجب. 3 ـ آية الله بهجت: اگر توانست خودش بجا آورد و الاّ نايب بگيرد. 4 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر شك بعد از عمل مواقعه با زوجه برايش حاصل شد، به آن اعتنا ننموده و بنابر انجام آن گذارد. آية الله سيستانى، آية الله صانعى: بايد طواف نساء را انجام دهد و اگر معذور است يا مشقت دارد نايب بگيرد. آية الله مكارم: بنا بر احتياط واجب در صورت اوّل، ولى در صورت بعد طواف نساء لازم نيست. است در صورت التفات(1) على الأحوط، بلكه خالى از قوت نيست. 1 ـ آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: ولى اگر التفات به وجوب آن داشته و شك دارد كه انجام داده يا نه، بعيد نيست انجام آن واجب نباشد، اگر چه احتياط خوب است ( آداب و احكام حج، مسأله 915). (3)2 ـ آية الله بهجت: اگر توانست خودش بجا آورد والاّ نايب بگيرد. 3 ـ آية الله اراكى: معيار تجاوز از نصف است. آية الله بهجت: قبل از اتمام شوط پنجم كفاره دارد، بنا بر احتياط و بعد از شوط پنجم كفاره ندارد البته اين مسأله را در باره حج دارند نه عمره مفرده. ( مستفاد از مناسك، مسأله 222 ) به ذيل مسأله 318 مراجعه شود. آية الله تبريزى: چنانچه اين عمل بعد از سعى بوده، عمره باطل نمى شود، ولى قبل از شوط پنجم كفاره دارد، بلكه احوط كفاره است مطلقاً. آية الله خويى: بعد از سعى عمره باطل نمى شود ولى كفاره دارد مگر اينكه شوط پنجم را بجا آورده بوده. ( مناسك، مسأله 223 ). آية الله سيستانى: استغفار كند و كفّاره ندارد و طوافش را تمام كند ( ملحق مناسك، سؤال 366 ). س ـ بجا نياوردن طواف نساء از روى جهل، همانند طواف حج و عمره است كه بايد حج را اعاده كند وشتر قربانى نمايد؟ چنانكه در مسأله17 فصل پنجم حج درمناسك مى فرماييد؟ ج ـ ترك طواف نساء، حج را باطل نمى كند و كفاره ندارد، ولى حرمت نساء بدون آن باقى است و ارتكاب آن كفاره دارد. (4)4 ـ آيات عظام بهجت، تبريزى، خويى، سيستانى، مكارم: در صورت فراموشى يا ندانستن مسأله كفاره ندارد. (5)5 ـ آية الله بهجت: يا نسيان. به مسأله 1182 مراجعه شود. آية الله سيستانى، آية الله فاضل: يا فراموشى. آية الله مكارم: بنا بر احتياط واجب، ولى در صورت فراموشى يا ندانستن مسأله كفاره ندارد.
س ـ زنى كه اعمال حج خود را بر وقوفين مقدم داشته، بعد از سعى حايض مى شود، شوهرش در همان وقت به نيابت از او طواف نساء را انجام مى دهد، آيا اين نيابت صحيح است ؟ ج ـ صحيح نيست و تقديم براى كسى است كه خودش طواف مى كند و احتياط آن است كه اكتفا به آنچه مقدم داشته هم نكند. س ـ اگر نايب طواف نساء را بجا نياورد، آيا فقط زن بر او حرام است يا ذمه اش هم مشغول است، هرچند بعد از مردن باشد، كه بايد براى او قضا كند ؟ ج ـ ذمه او هم مشغول است، ولى خودش بايد در حياتش انجام دهد و اگر نمى تواند نايب بگيرد. س ـ شخصى طواف نساء عمره مفرده را فراموش كرده و بعد براى عمره تمتع محرم شده است، آيا طواف نساء فراموش شده را، بعد از انجام اعمال عمره تمتع بجا آورد يا قبل از آن؟ ج ـ مى تواند بعد از انجام اعمال عمره تمتع بجا آورد و اگر تأخير بيندازد، طواف نساء حج، كفايت از آن مى كند.
(1)1 ـ آية الله تبريزى، آية الله خويى: اگر به جهت خوف از حيض، اعمال حج را مقدّم كرده، اعاده طواف حج لازم نيست لكن بنا بر احتياط واجب بايد سعى را اعاده كند و بايد طواف نساء هم بعد از وقوفين و اعمال حج باشد. آية الله سيستانى: آنچه مقدم داشته كافى است و طواف نساء را پس از اعمال روز عيد انجام دهد و اگر نتوانست تكليف ساقط است ولى احتياط آن است كه نايب بگيرد. آية الله فاضل: يعنى با فرض اين كه زن نتوانسته همه اعمال حج را قبل از وقوفين انجام بدهد، احتياط اين است كه بعد از پاك شدن مجدداً همه اعمال بعد از منى را اعاده كند. (2)2 ـ آية الله بهجت: و چنانچه قبل از تدارك فوت نمايد، احتياط اين است كه از تركه اش قضاى آن بجا آورده شود. (مناسك، مسأله 425). آية الله خويى، آية الله فاضل: در صورت عدم تدارك در زمان زنده بودنش، بنابر احتياط بايد قضاى آن از تركه او بجا آورده شود. (مناسك عربى، مسأله 420). (3)3 ـ آية الله بهجت: در اين مسأله و مسأله بعدى به ذيل مسأله 1203 مراجعه شود. آية الله تبريزى: صحّت احرام جديد قبل از طواف نساء عمره مفرده محلّ اشكال است. آيات عظام خامنه اى، خويى، صافى: كفايت نمى كند. آية الله سيستانى: كفايت نمى كند بنابر احتياط. آية الله فاضل: كفايت نمى كند و براى عمره مفرده بنابر احتياط واجب يك طواف نساء ديگر بجا آورد.
س ـ كسى كه طواف نساء عمره مفرده را بجا نياورده و بعد از آن حج اِفراد بجا مى آورد، آيا طواف نساء حج اِفراد كفايت مى كند ؟ ج ـ كفايت مى كند. س ـ پيرمردان و پير زنانى كه عمل زناشويى از آنان ممكن نيست و ازدواج هم نمى كنند و نيز كسى كه عنّين است، آيا اگر طواف نساء را نياورند اشكال دارد ؟ ج ـ گرچه طواف نساء جزواعمال نيست، لكن عملواجبى است كه بايد انجام داده شود. مستحبات طواف حج و نماز آن و سعى م ـ آنچه كه از مستحبات در طواف عمره و نماز آن و سعى ذكر شد اينجا نيز جارى است و مستحب است شخصى كه به جهت طواف حج مى آيد، در روز عيد قربان بيايد و بر درب مسجد بايستد و اين دعا را بخواند:
پس به نزد حجر الأسود بيايد و استلام و بوسه نمايد و اگر بوسيدن ممكن نشد، دست به حجر ماليده و دست خود را ببوسد و اگر آن هم ممكن نشد مقابل حجر ايستاده و تكبير بگويد و بعد آنچه در طواف عمره بجا آورده بود بجا آورد. (1)1 ـ مانند سؤال قبل است. (2)2 ـ آية الله مكارم: اين اعمال را به قصد رجا و اميد مطلوبيت بجا آورد.