مناسک حج نسخه متنی

⁽¹⁾

1 ـ آية الله خويى، متعرّض اين مسأله نشده اند.

آية الله سيستانى، آية الله مكارم: حكم آن شبيه مسأله سابق است.

⁽²⁾

2 ـ حكم اين مسأله و مسأله بعد، از مسائل قبلى روشن شد.

3 ـ آية الله مكارم: يعنى تا روز سيزدهم.

4 ـ آية الله صانعى: احتياط مستحب هم نسبت به حكم همان سال و هم نسبت به سال ديگر.

5 ـ آية الله مكارم: اگر از سيزدهم بگذرد به سال بعد مى افتد.

⁽⁶⁾

6 ـ آية الله بهجت: كسى كه فراموش كند رمى را، بر مى گردد از مكه به جهت آنها، و اگر متذكّر نشد تا بعد از خروج، قضا مى كند در سال آينده در ايّام تشريق، خودش يا نايبش در صورت عدم امكان مباشرت على الأحوط. (مناسك شيخ، ص84 و 85).

آية الله تبريزى، آية الله خويى: كسى كه رمى را در منى فراموش نموده و پس از كوچ به مكه يادش آمد، واجب است به منى برگشته و رمى نمايد. و چنانچه فراموش شده رمى دو روز يا سه روز باشد، احتياط اين است كه بين وظيفه هر روز و روز ديگر يك ساعت فاصله بگذارد و چنانچه پس از خروج از مكه يادش آمد كه رمى نكرده، واجب نيست به منى برگردد بلكه بنابر احتياط در سال بعد خود يا نايبش آن را قضا نمايد.

آية الله سيستانى: كسى كه رمى جمرات را به علت فراموشى و يا جهل به مسأله ترك نمايد و در مكه يادش بيايد يا حكمش را بداند واجب است به منى بيايد و رمى نمايد و اگر رمى در دو روز ترك شده باشد يا سه روز، بنا بر احتياط بايد به ترتيب روزها قضا نمايد و بين قضاى هر روز و روز بعد مقدارى وقت فاصله بياندازد. و چنانچه پس از بيرون رفتن از مكّه يادش بيايد يا حكمش را بداند، واجب نيست جهت تدارك آن برگردد و احتياط مستحب اين است كه خودش شخصاً آن را در سال آينده قضا نمايد، در صورتى كه به حج برود و يا توسط نايبش، در صورتى كه به حج نرود. ( مناسك، مسأله 435 ).

آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: اگر كسى رمى جمرات سه گانه را جهلاً يا سهواً يا عمداً ترك كرد، بايد اگر به مكّه يا خارج مكه هم رفته باشد تا ايّام تشريق نگذشته برگردد به منى و رمى را بجا آورد و اگر متمكّن نيست نايب بگيرد و اگر تا ايّام تشريق خودش يا نايبش بجا نياورد بايد در سال بعد خودش يا نايبش رمى را قضا نمايد در ايّام تشريق. ( آراء المراجع، ص 398 ).

م ـ اگر فراموش كرد رمى جمرات را و يادش نيامد مگر بعد از خروج از مكه، احتياط واجب آن است كه در سال ديگر قضا كند آن را، خودش يا نايبش.

م ـ كسى كه بعض از جمرات را فراموش كند، حكمش همان است كه در دو مسأله قبل ذكر شد، بلكه كسى كه كمتر از هفت سنگ در تمام جمرات يا بعض آن انداخت همين حكم را دارد بنابر احتياط واجب.
م ـ كسى كه عذرى داشته باشد از انداختن سنگ; مثل آنكه مريض باشد يا طفل باشد كه نتواند رمى كند يا عليل باشد مثل آنكه دست يا پايش شكسته باشد يا از شدت بى حالى نتواند يا بيهوش باشد، بايد نايبش بجا آورد و اگر از نايب گرفتن هم عاجز باشد مثل بيهوش و طفل كوچك، ولىّ او يا شخص⁽³⁾ ديگرى از طرف او بجا آورد و احتياط واجب آن است كه تا مأيوس

⁽¹⁾

1 ـ نظريه آيات عظام در ذيل مسأله قبل گذشت.

آية الله مكارم: بايد خودش بجا آورد و در صورت عدم امكان، نايبش انجام دهد.

⁽²⁾

2 ـ آية الله سيستانى: حكم ترك رمى كامل جمرات يا بعض آن ها در اين موارد مانند حكم ترك رمى تمام جمرات است.

3 ـ آية الله اراكى: احتياط آن است كه با وجود ولىّ شرعى، ديگرى بدون اذن او بجا نياورد.

آية الله مكارم: و در سال بعد نايب بگيرد.

نشده از اينكه خودش عمل كند، نايب عمل نكند⁽¹⁾ و بهتر آن است كه اگر مى شود شخص معذوررا ببرند و در حضور او رمى كنند و اگر مى شود سنگ را در دست او بگذارند و بيندازند.

م ـ اگر بعد از آنكه نايب عمل را بجا آورد، عذر برطرف شد،⁽³⁾ آوردن خودش لازم نيست اگرچه احوط است.

رفع عذر، واجب است كه نايب بگيرد و اگر مأيوس نيست⁽⁶⁾ مى تواند نايب بگيرد، ليكن اگر عذر رفع شد احتياط آن است كه خودش عمل كند.

* م ـ اگر ديگران مأيوس باشند از رفع عذرِ معذور، لازم نيست از او اذن بگيرند اگرچه احوط⁽⁷⁾ است و اگر نتواند اذن بدهد اذن معتبر نخواهد بود.

* م ـ اگر بعد از گذشتن روزى كه بايد رمى كند يقين پيدا كند كه يكى از سه جمره را رمى نكرده ظاهراً جايز است اكتفا به قضاى رمى جمره عقبه كند و احتياط آن است كه هر سه را قضا كند.

* م ـ اگر بعد از آنكه داخل در جمره بعدى شد شك كند در عدد قبلى، پس اگر بداند چهار سنگ از قبلى را انداخته و شك كند كه بقيه را يا بعض از آنها را انداخته يا نه به احتياط واجب بقيه را اتيان كند اگرچه بعد از اتيان جمره بعدى، و اگر در كمتر از چهار، شك داشته باشد تا مقدار چهار اعتناء نكند و سه سنگ ديگر را بزند.

1 ـ آية الله خامنه اى: قبل از يأس هم مى تواند نايب بگيرد لكن اگر بعداً متمكن از رمى شد بايد خودش اعاده كند ولى اگر بعد از يأس نايب بگيرد و رفع عذر شود اعاده لازم نيست.

آية الله سيستانى: قبل از يأس مى شود نايب عمل كندولى اگربعداًمتمكن شد بايد خودش انجام دهد.

⁽²⁾

2 ـ مراجعه شود به مسأله 1015 و 1016.

آية الله مكارم: در شرايط فعلى اين امور ضرورتى ندارد.

3 ـ آية الله خامنه اى: رجوع شود به حاشيه مسأله 1270

آية الله فاضل: اگر با يأس از رفع عذر نايب گرفته و يا نايب بعد از يأس از رفع عذر منوب عنه رمى انجام داده باشد اعاده لازم نيست و در غير اين دو صورت اعاده واجب است.

⁽⁴⁾

4 ـ مراجعه شود به مسأله 1017.

آية الله سيستانى: بلكه لازم است.

آية الله مكارم: اين احتياط ترك نشود.