روح و ریحان جلد 1

آيه كريمه «وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ وَلاَ نَبِىٍّ »مقدّم است رسول بر نبى ، و اين فقرهدر صورتى است « نبى » از « نبأ » مُشتق و مأخوذ نباشد و اگر نه فرق بين نبى و رسولواضح است .

پس هر رسولى نبى است وليكن هر نبى رسول نيست ، امّا به مفاد «وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَفَحَدِّثْ »حضرت رسول كه نبى بود محدِّث ومحدَّث بوده است ، و شرط كلّى در رسالتهمان تحديث است و ابلاغ احكام و القاء اوامر الهيّه و در تبليغ و تحديث اجرهاى كثيرهاست .

و در كتاب مستطاب« اصول كافى »از صفوان مروى است كه خدمت حضرتصادق عليه السلام عرض كردم : عابدى از دوستان شما است و مردى است كه حديثى از شماروايت مى كند ، آيا كدام افضل است عند اللّه ؟

فرمودند :« الرَاوِيَةُ لِحَدِيثِنَا يَشُدُّ بِهِ قُلُوبَ شيعَتِنا اَفضَلُ مِنْ اَلْفِ عابِدٍ »، يعنى : « روايتكننده حديث ما افضل است در نزد خدا به واسطه اين عمل از عبادت هزار عابد » .

پس خداوند در ازاء و اجر پيغامبرى و رسالت جناب رسول اكرم صلي الله عليه و آله چه عنايتهامى فرمايد !

در آداب و شرايط محدث است

پس از اين حديث معلوم مى شود تكميل نفوس و ارشاد خلق ، افضل و اجلّ از اكمالنفس است ؛ از آنكه تعليم حديث موجب حصول و وصول به يقين و معرفت است امّاعبادت عابد تعدّى به غير نمى نمايد ، پس عرض مى كنم : هر كس را نتوان محدِّث خواندمگر آنكه شرائط خاصّه در او موجود باشد :