آثار ركوع‏ - تفسیر نماز نسخه متنی

آثار ركوع‏

امام باقرعليه السلام مى‏فرمايد: كسى كه ركوع خود را كامل انجام دهد از وحشت قبر در امان است.(255)

هرچه در برابر خداوند بيشتر خم شويم، قدرت برخورد با شيطان و شيطان صفتان را بيشتر خواهيم داشت. امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمود: ركوع و سجود طولانى، ابليس را عصبانى كرده و مى‏گويد: واى بر من! اين مردم با اينگونه بندگى، ديگر مرا اطاعت نمى‏كنند.(256)

خداوند به فرشتگان مى‏گويد: ببينيد بندگان من چگونه مرا تعظيم مى‏كنند و در مقابل من ركوع مى‏كنند، من نيز آنان را بزرگ خواهم كرد و به آنان عزت و عظمت مى‏بخشم.(257)

امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: ركوع و سجود طولانى در طولانى‏شدن عمر مؤثر است.(258)

255) وسائل، ج 4، ص 928.

256) وسائل، ج 4، ص 928.

257) جامع‏الاحاديث، ج 5، ص 203.

258) وسائل، ج 4، ص 928.

آداب ركوع‏

در روايات مى‏خوانيم كه رسول خداعليه السلام در ركوع چنان كمر مباركش را كشيده و صاف مى‏نمود كه اگر قطره آبى روى كمرش مى‏ريخت وسط كمر مى‏ماند و به سمتى جارى نمى‏شد.(259)

سفارش شده است در ركوع گردن خود را بكشيد تا رمز اين باشد كه من ايمان آورده‏ام گرچه گردنم در راه او برود.(260)

از ديگر آداب ركوع آنست كه مردان آرنج‏ها را همچون بال پرندگان به بيرون دهند، نه آنكه به پهلوها بچسبانند. كف دست را به زانوها بگذاريم و انگشتان دست را باز كنيم. پاها در يك خط، نه جلو و نه عقب، و ميان دو پا به مقدار يك وجب فاصله باشد.

به هنگام ركوع نگاه به ميان دو قدم باشد و پس از ذكر ركوع، در همان حال ركوع بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستيم. البتّه تكرار ذكر ركوع حداقل سه مرتبه مورد سفارش و عنايت است.(261)

259) وسائل، ج 4، ص 942.

260) وسائل، ج 4، ص 942.

261) همه اين آداب در جلد چهارم وسائل، از صفحه 920 تا 943 آمده است.

ركوع اولياى خدا

امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايد: حضرت على‏عليه السلام به قدرى ركوع خود را طول مى‏داد كه عرق از ساق مباركش جارى مى‏شد.(262)

خود آن حضرت در اوّلين خطبه نهج‏البلاغه مى‏فرمايد: خداوند فرشتگانى دارد كه همواره در حال ركوعند و هرگز قيام نمى‏كنند.

البتّه در فرشته خستگى وگرسنگى مطرح نيست، لذا انسان‏هاى عارف و عاشق كه چنين ركوع‏هاى طولانى انجام مى‏دهند، فرشتگان را به تمجيد خود وادار مى‏كنند. اين حالت اولياى خداست، امّا حال ما چطور؟ پيامبر اكرم در مسجد نشسته بودند، مردى وارد شد و به نماز ايستاد، اما ركوع و سجودش را ناقص و سريع انجام داد. پيامبرصلى الله عليه وآله فرمودند: او همچون كلاغ نوكى زد ورفت، اگر او با اين نماز از دنيا برود بر دين من نمرده است.(263)

262) بحار، ج 85، ص 110.

263) وسائل، ج 4، ص 922.