ميدان پرورش و تربيت
وَ لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا ..." ليمحص" از ماده" تمحيص" به معنى پاك نمودن چيزى است از هر گونه عيب.و" يمحق" از ماده" محق" (بر وزن مرد) به معنى كم شدن تدريجى چيزى است و بهمين مناسبت شب پايان ماه را" محاق" مىگويند زيرا روشنى ماه كم كم كاسته شده و از بين مىرود.در اين آيه اشاره به يكى ديگر از نتائج طبيعى شكست جنگ احد شده است، و آن اينكه اين گونه شكستها نقاط ضعف و عيوب جمعيتها را آشكار مىسازد و وسيله مؤثرى است براى شستشوى از اين عيوب، قرآن مىگويد خدا مىخواست در اين ميدان جنگ، افراد با ايمان را خالص گرداند و نقاط ضعفشان را به آنها نشان بدهد، آنها مىبايست براى پيروزيهاى آينده در چنين بوته آزمايشى قرار گيرند و عيار شخصيت خود را بسنجند و همانطور كه على (ع) مىفرمايد:"
فى تقلب الاحوال يعلم جواهر الرجال
":" دگرگونيهاى روزگار و حوادث سخت زندگى حقيقت اشخاص را روشن مىسازد" آنها به عيار شخصيت خود واقف گردند.اينجا است كه گاهى پارهاى از شكستها آن چنان سازنده است كه به مراتب اثر آن در سرنوشت جوامع انسانى از پيروزيهاى خواب كننده ظاهرى بيشتر است.جالب اينكه نويسنده تفسير" المنار" از استادش" محمد عبده" مفتى بزرگ