تفسیر نمونه جلد 3

مى‏كند كه گاهى مردم از آن غافل ميشوند، و آن اينكه: شما با يتيمان مردم همانگونه رفتار كنيد كه دوست مى‏داريد با يتيمان شما در آينده رفتار نمايند، منظره كودكان بى پناه، و اطفال بى‏سرپرست خود را كه تحت سرپرستى انسانى سنگدل و خائن قرار گرفته كه نه به احساسات آنها پاسخ مثبت مى‏دهد، و نه در اموال آنها رعايت عدالت مى‏كند در نظر بگيريد، اين منظره دردناك چه اندازه شما را ناراحت ميكند، و چه قدر به آينده فرزندان خود علاقه‏منديد؟ همان اندازه نسبت به فرزندان و يتيمان ديگران علاقه‏مند باشيد، و از ناراحتى آنها ناراحت شويد، بنا بر اين، مفهوم آيه چنين است:" آنها كه از وضع آينده فرزندان خود مى‏ترسند، بايد از خيانت در باره يتيمان و آزار آنها بترسند".

اصولا مسائل اجتماعى همواره به شكل يك سنت از امروز به فردا. و از فردا به آينده دور دست سرايت مى‏كند، آنها كه سنت ظالمانه‏اى در اجتماع مى‏گذارند و مثلا رسم" آزار به يتيمان" را در جامعه رواج مى‏دهند، در حقيقت خود عاملى هستند كه در آينده با فرزندانشان نيز چنين شود، بنا بر اين نه تنها به فرزندان ديگران ستم مى‏كنند، بلكه راه ستمگرى را به فرزندان خود نيز هموار مى‏سازند.

فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلًا سَدِيداً" اكنون كه چنين است بايد سرپرستان ايتام، از مخالفت با احكام خدا بپرهيزند و با يتيمان، با زبان ملايم و عباراتى سرشار از عواطف انسانى سخن بگويند" تا ناراحتى درونى و زخمهاى قلب آنها به اين وسيله التيام يابد.

اين دستور عالى اسلامى كه در جمله فوق بيان شد، اشاره به يك نكته روانى در مورد پرورش يتيمان مى‏كند كه درخور نهايت دقت است و آن اينكه: نيازمندى كودك يتيم، منحصر به خوراك و پوشاك نيست، بلكه پاسخ گفتن به عواطف و احساسات قلبى او مهمتر است و در ساختمان آينده او فوق العاده مؤثر مى‏باشد زيرا طفل يتيم بسان ديگران، انسان است، و بايد از نظر نيازهاى عاطفى نيز تغذيه شود، بايد از محبت‏ها و نوازشهاى يك كودك كه در دامان پدر و مادر است بهره‏مند