خطبه (93) - جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید جلد 3

كشيد و برخى را بردار خواهد آويخت و از همه دشمنان آل محمد (صلّى الله عليه وآله وسلّم) و متقدم و متاخرشان انتقام خواهد گرفت.

ولى ياران معتزلى ما چنين مى‏پندارند كه خداوند متعال در آخر الزمان مردى از فرزند زادگان فاطمه (عليها السلام) را كه اكنون موجود نيست خواهد آفريد و او زمين را از عدل و داد آكنده خواهد كرد آن چنان كه آكنده از جور و ستم است و او از ستمگران انتقام خواهد كشيد و به سخت‏ترين صورت آنان را عقاب خواهد كرد، و همچنين كه در اين خبر و اخبار ديگر آمده است مادرش كنيزى است و نام آن مرد همچون نام رسول خدا (صلّى الله عليه وآله وسلّم) محمد است و او هنگامى ظاهر مى‏شود كه بر بيشتر نواحى اسلام پادشاهى از اعقاب بنى اميه يعنى سفيانى كه در اخبار صحيح به وجود او وعده داده شده است و از اعقاب ابو سفيان بن حرب است پادشاهى خواهد داشت، و آن امام فاطمى آن پادشاه و پيروان بنى اميه او را خواهد كشت و در اين هنگام مسيح (عليه السلام) از آسمان فرو مى‏آيد و نشانه‏هاى رستاخيز آشكار مى‏گردد و تكليف برداشته مى‏شود و هنگام نفخ صور و قيام اجساد فرا مى‏رسد همانگونه كه كتاب عزيز بر آن گوياست.

و اگر گفته شود شما در گذشته گفتيد درباره سفاح و عمويش عبد الله بن على و سياه‏جامگان چنين وعده‏يى داده شده است و آنچه اينك مى‏گوييد مخالف آن است، گفته خواهد شد: آن سخن تفسيرى بود كه سيد رضى رحمه الله از سخن على (عليه السلام) در نهج البلاغه كرده است و اين تفسير و شرحى كه ما كرديم بخشى است كه سيد رضى آنرا نياورده و مربوط به جمله پدرم فداى پسر بهترين كنيزان باد» و «و اگر اين از اعقاب فاطمه مى‏بود بر ما رحم مى‏كرد» است و ميان اين دو شرح و تفسير تناقضى نيست.

خطبه (93)

از سخنان آن حضرت (عليه السلام) در اين خطبه كه با عبارت «فتبارك الله الذى لا يبلغه بعد الهمم» «فرخنده است‏