درآمدی بر مبانی فکری انقلاب اسلامی نسخه متنی

كه همين رعايت قانون و پيروى از اصول آزادى و احترام به دمكراسى بوده كه امريكا را چنان خوشبخت و سعادتمند و توانگر و قوى كرده است(1) و شاه در سفر به امريكا، اين آداب پسنديده را ياد خواهد گرفت!

اينجا در واقع، نفى تمام ادعاها و به منزله واهى بودن همه آرزوهاست و دور باطل شروع مى شود و تأييد همان مدعاست كه شعارها هيچ يك مبناى اساسى ندارد و صرف يك تقليد ساده و ناشيانه است كه هيچ تفكر و انديشه اى پشت آن نيست. بدين لحاظ وضع موجود و نظريه سلطنت از نظر جبهه ملى، مسلم و پذيرفته شده بود. شخص دكتر مصدق به عنوان رهبر جبهه ملى خواستار آن بود كه شاه سلطنت كند نه حكومت در اين راه، وى حكومت مشروطه انگلستان را ملاك و معيار خود قرار داده و معتقد بود كه پادشاهان مشروطه جهان بايد از پادشاه مملكت مشروطه اصلى (انگلستان) تبعيت كنند.(2)

بر همين اساس، مخالفت دكتر مصدق با شاه را هم بايد به دليل تخطى از مشروطه دانست و نه نفى سلطنت. بنابراين، نظام مطلوب جبهه ملّى، از دل همين نظام موجود سلطنتى متولد مى شد و با داربست هاى آن پابرجا مى گرديد و احتياجى به تحول انقلابى نداشت. صرفاً كافى بود كه شاه اراده كند و اندكى سوپاب را شل تر كند; يعنى آزادى و دمكراسى هم هديه و بخششى از سوى شاه تلقى مى شد.

البته جبهه ملى براى اينكه شاه را به اين بذل و بخشش ترغيب كند، به طور تلويحى وى را از عواقب ناگوار عدم وجود دمكراسى انذار مى داد. سرمقاله باختر امروز، با اشاره به پاى بندى خود به اصول مشروطيت، قانون اساسى و آزادى، احتمال وقوع جنبش هاى كمونيستى را در آسيا مورد بررسى قرار مى دهد و ضمن بيان اهميت اين موضوع، به طور صريح، راه را به شاه نشان مى دهد كه بايد اقدامات جدّى در جهت اصلاحات اقتصادى و فرهنگى در نقاط عقب مانده انجام شود تا بدين وسيله، فرصت تبليغات از كمونيستها سلب شود; زيرا يك جامعه قوى و توانا، تسليم عقايد افراطى نمى شود.(3)

1. همان، 12 دى 1328، ص 1.

2. جامى، گذشته چراغ راه آينده است. بى م: سمندر، به نقل از: حسن آيت، پيشين، ص 280.

3. روزنامه باختر امروز، 13 دى 1328، ص 1 و 3.