در بحث از انقلاب و تحولات اجتماعى، انقلاب را يكى از انواع تحولات اجتماعى دانستيم و در تعريف انقلاب نيز به ويژگى ها و عناصرى اشاره كرديم كه يكى از آنها توجه به علل انقلاب (هم علل موجبه و هم علل غايى) بود. در اين بحث مى خواهيم ببينيم منشأ و علل بوجودآورنده تحولات اجتماعى چيست و چه چيزى باعث اين تحولات مى شود؟ علتى كه موجب چنين تحولاتى مى شود، به لحاظ فلسفى بايد چه مشخصاتى داشته باشد كه بتوان آن را به عنوان علت تلقى كرد؟ مثلا آيا چيزى كه خودش معلول و تابع يك علت ديگر است، مى تواند به عنوان علت (به مفهوم فلسفى كلمه) قلمداد شود؟ آيا جامعه و ساختارهاى اجتماعى مى توانند به عنوان علت مطرح شوند؟ فرد و عوامل درونى انسان چطور؟ بدين منظور بايد علت را به لحاظ فلسفى تعريف كرده، مشخصات و انواع آن را برشمرد تا معلوم شود به لحاظ فلسفى چه علتى مى تواند منشأ و مؤثر تحولات اجتماعى و انقلاب باشد. سپس بايد مشخص شود كه جامعه و ساختارهاى اجتماعى اصالت دارند يا فرد و محتواى درونى انسان؟ در اينجا به نقطه اى مى رسيم كه انسان با همه پيچدگى هايش رخ مى نمايد و به عنوان منشأ تحولات در جامعه و تاريخ مطرح مى شود. بديهى است كه انسان نيز در انديشه و اراده و آرمان خلاصه مى شود نه جسم سه بعدى.
لطفا منتظر باشید ...
