درآمدی بر مبانی فکری انقلاب اسلامی نسخه متنی

عملى ارائه مى دهد. بسته به اينكه اين مكتب فكرى در نزد پيروان خود تا چه حد اصالت و حقانيت داشته باشد و داراى چه ميزان از ارزشهاى علمى، اخلاقى و عملى باشد و بتواند ايمان و اعتقاد مردم را جلب كند، مى تواند موجبات پاى بندى، تعصب، تعهد و همگامى و فداكارى مردم را در تحقق آن فراهم كند.

مكتب فكرى انقلاب، كتاب راهنمايى است كه يك گروه انقلابى براى ترميم و بازسازى يك جامعه ارائه مى دهد و در آن نقشه ها، برنامه ها و اهداف آن گروه مشخص شده است. در اين كتاب، نظام سياسى موجود بايد كاملا نفى و طرد شود و به مبانى نظرى و فكرى آن خلل و خدشه نظرى وارد شود و اثبات گردد كه اوضاع سياسى موجود، نامطلوب و نامنظم است. متقابلا بايد نظام مطلوب آينده نيز ترسيم شود و يك نظام سياسى درست و مرتب و مبتنى بر مبانى نظرى محكم ارائه گردد كه نقطه مقابل بى نظمى در وضع موجود است.(1)

ضرورت وجود يك مكتب فكرى براى تحقق و تداوم انقلاب به حدّى است كه تجربه تاريخى دنيا نيز آن را تأييد مى كند; در انقلاب هاى غربى و اروپايى، از سالهاى زياد پيش از انقلاب كه گاهى به چند قرن هم مى رسيده است، ضمن مباحثات، مطالعات و مبارزات، هم ايرادها و انتقادها نسبت به نظام حاكم گفته و نوشته و در افكار تلقين مى شده است و هم مكتب و نظام فكرى جديدى تدوين مى شده و روى مدينه هاى نمونه كار مى كرده اند. پس از پيروزى انقلاب نيز كه مملكت را به دست مى گرفتند، كارشان پياده كردن همين مكتب انقلاب به لحاظ عملى بوده است.(2) بدين لحاظ، وجود يك مكتب فكرى جديد قبل از انقلاب، امر طبيعى و مسلمى است و اگر در جايى انقلابى را ديديم كه چنين مكتب فكرى در پشت آن نباشد، به طور قطع آن انقلاب يك حركت اصيل و ريشه اى نبوده و پس از چندى از استمرار باز خواهد ماند و يا به انحراف كشيده خواهد شد.

به عنوان مثال در مورد انقلابهاى كلاسيك اروپا، برخى پروتستانتيسم را به منزله يك

1. اسپريگن، پيشين، ص 89 .

2. مهدى بازرگان، انقلاب ايران در دو حركت، ص 85