درآمدی بر مبانی فکری انقلاب اسلامی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

درآمدی بر مبانی فکری انقلاب اسلامی - نسخه متنی

محمد شفیعی فر

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

,قوانين جديد، اخذ ماليات، ايجاد تمركز سياسى و نيز ايجاد ارتش دايمى، اين دوگانگى را رسميت بخشيد. اين سياستها، همه به عنوان تهاجم عليه فرهنگ و تعليمات اسلامى و تجسّم ماديت ضد اسلامى بود.(1) كه تحت تأثير آتاتورك و براى رساندن ايران به غرب انجام مى گرفت.

با اينكه رضاخان تظاهر به ديانت و سوء استفاده از حس ديانت مردم مى كرد، فكر «اصلاح طلب و مترقّى»! او مى بايست بر روى عادات و اخلاق قديم بنا شود. بر همين اساس، به تعبير ملك الشعراى بهار «براى او شكى نبود كه اعدا عدوّ او ملاّها و رؤساى عوام و سياسيون قديم مى باشند و تا رجال صاحب نفوذ زنده اند، محالست او بتواند صاحب اختيار مطلق ايران گردد».(2)

درحالى كه رضاخان در ايران نمايشهاى اسلامى مى داد و مراسم تعزيه عاشورا و شبهاى احياء برپا مى داشت، حاميان خارجيش، شوروى و انگليس، او را «يگانه مصلح و متجدّد و مخالف خرافات و مؤسس نهضت جديد» و «ملاّهاى متعصّب و عشاير نيمه وحشى را دشمن او» قلمداد مى كردند. روزنامه هاى طرفدار رضاخان نيز وى را «عامل بزرگ نهضت بزرگ ملى ايران» مى دانستند كه «عشاير نيمه وحشى» و روحانيون، مانع اصلاحات وى هستند.(3) بر همين اساس، به مدرس و ساير هواداران قانون اساسى مشروطه، لقب ارتجاع مى دادند.(4)

با اينكه رضاخان با اتكا به «احساسات ايرانيت و ايران پرستى خود» و ادعاى مقابله با «ظلم خارجى و بى لياقتى زمامداران داخلى» كودتا را توجيه مى كرد و از «خداى ايران و روح مليت خود» در اين راه استمداد مى جست،(5) امّا در عمل به رجزخوانى و مفاخرت تاريخى بسنده كرد و ضعف و زبونى در مقابل بيگانه در فكر و روحش آشكار شد. اين رجزخوانيها هم نوعى تخدير بود و آنچه براى وى مهم بود، تقليد از فرنگستان بود كه مى بايست در هياهوى تجديد عظمت ديرين صورت گيرد.

2. ملك الشعراى بهار، پيشين، ج 2، ص 96.

3. همان، ص 97 ـ 96.

4. همان، ص 391.

5. ابلاغيه رضاخان در سال 1300 در توجيه كودتا، ر.ك به: ملك الشعراى بهار، پيشين، ج 1، صص 188 ـ 185.

/ 287