راه تقوا و پرهيزكارى - احکام جهاد نسخه متنی

راه تقوا و پرهيزكارى

براى اينكه تقواى الهى داشته باشى و از محارم او پرهيز نمايى، بايد ازخواسته هاى نامشروع شكم و شهوت دورى بجويى و در طول عمرت به حرام نزديك نشوى، و نفس خود را از حرص و شكم پرستى و ميل به آنچه كه خداوند حرام كرده، بازدارى و در هنگام معصيت، خدا رابيادآورى و از گناه دور شوى و رضاى خداوند را بر رضاى خود مقدّم بدارى، اين سفارشهاى پيامبرصلى الله عليه وآله و ائمّه دين عليهم السلام است:

1 - امام باقرعليه السلام فرمود:

»افضل العبادة عفّة البطن والفرج«(67).

»بهترين عبادت، عفّت شكم و شهوت است.«

2 - پيامبر خداصلى الله عليه وآله فرمود:

»ثلاث أخافهنّ بعدي على اُمّتي: الضلالة بعد المعرفة، ومضلّات الفتن، وشهوة البطن والفرج«(68).

»بعداز خود از سه چيز بر امّت خود بيمناكم: گمراهى بعداز شناخت، فتنه هاى گمراه كننده، و شهوت شكم و شرمگاه.«

3 - ابوبصير مى گويد: مردى به امام باقرعليه السلام گفت: عمل من ضعيف وروزه من اندك است ولى اميدوارم جز حلال، نخورم. امام عليه السلام فرمود:

»أي الاجتهاد أفضل من عفّة بطن وفرج«(69).

»چه كوششى بهتر از عفّت شكم و شهوت است.«

4 - پيامبر خداصلى الله عليه وآله فرمود:

»من ضمن لي اثنتين ضمنت له على اللَّه الجنّة: من ضمن لي ما بين لحييه وما بين رجليه ضمنت له على اللَّه الجنّة ]يعني ضمن لي لسانه وفرجه [«(70).

»هركه دو چيز را براى من ضمانت كند من از طرف خدا بهشت را براى او تضمين مى كنم: هركه ميان دو فكّش )زبانش( و ميان دو پايش )فرجش( را ضامن شود كه ازگناه نگهدارد من از طرف خدا بهشت را براى او ضامن مى شوم.«

5 - حضرت على عليه السلام فرمود:

»قدر الرجل على قدر نعمته، وصدقه على قدر مروّته، وشجاعته على قدر أنفته،وعفّته على قدر غيرته«(71).

»ارزش مرد به اندازه نعمت و بخشش او، و راستى او به اندازه مروت و مردانگى او، و شجاعت او به اندازه بلند نظرى او، و عفّت او به اندازه غيرت اوست.«

6 - امام صادق عليه السلام فرمود:

»من أشدّ ما فرض اللَّه على خلقه ذكر اللَّه كثيراً. ثمّ قال: لا أعني سبحان اللَّه والحمد للَّه ولا إله إلّا اللَّه واللَّه اكبر وإن كان منه، ولكن ذكر اللَّه عند ما أحلّ وحرّم، فإن كان طاعةعمل بها وإن كان معصية تركها«(72).

»از شديدترين چيزهايى كه خداوند فرض كرده است، زياد ياد خدا كردن است.«

سپس فرمود:

»مقصودم )سبحان اللَّه والحمد للَّه ولا اِله إلّا اللَّه و اللَّه اكبر( نيست، اگرچه اين كلمات از ذكر و ياد خداست، لكن مقصود به ياد خدا بودن هنگام روبرو شدن با آنچه حلال و حرام كرده است، اگر طاعت باشد به آن عمل نمايد و اگر معصيت باشد آن راترك گويد.«

7 - امام جعفر صادق عليه السلام از پدرش، از جدّش، از على عليه السلام روايت مى كند كه رسول خدا فرمود:

»يقول اللَّه تبارك وتعالى لابن آدم: إن نازعك بصرك إلى بعض ما حرّمتُ عليك فقدأعنتك عليه بطبقين فاطبق ولا تنظر، وإن نازعك لسانك إلى بعض ما حرّمت عليك فقدأعنتك عليه بطبقين فاطبق فلا تتكلّم، وإن نازعك فرجك إلى بعض ما حرّمت عليك فقدأعنتك عليه بطبقين فاطبق ولا تأت حراماً«(73).

»خداوند متعال مى فرمايد: اى فرزند آدم اگر چشمت تو را به سوى برخى از آنچه بر تو حرام كرده ام سوق دهد، هر آينه تو را بر آن به دو پرده يارى داده ام، پس آن دورابهم ببند و نگاه نكن، و اگر زبانت تو را به سوى برخى از آنچه بر تو حرام كرده ام سوق دهد، هر آينه تو را يارى كرده ام به دو لب، پس آن دورا بهم ببند و سخن نگو، و اگرشرمگاهت تو را به سوى برخى از آنچه بر تو حرام كرده ام سوق دهد، پس تو را بر اويارى كرده ام به دو پوشش پس بهم ببند و حرام انجام نده.«

8 - امام صادق عليه السلام از پدرانش روايت كرده است كه رسول خداصلى الله عليه وآله دروصيّت خود به حضرت على فرمود:

»يا عليّ، ثلاث لا تطيقها هذه الاُمّة: المواساة للأخ في ماله، وانصاف الناس من نفسه، وذكر اللَّه على كلّ حال، وليس هو سبحان اللَّه والحمد للَّه ولا إله إلّا اللَّه واللَّه اكبر،ولكن إذا ورد على ما يحرم عليه خاف اللَّه عزّ وجلّ عنده وتركه«(74).

»سه چيز است كه اين امّت طاقت آنها را ندارد: يارى دادن برادران دينى با مال خود، و از طرف خود با مردم انصاف كردن، و ذكر كردن خدا در هر حال، و ذكر خدا)سبحان اللَّه والحمد للَّه ولا اِله الّا اللَّهُ واللَّه اكبر( نيست ولى منظور اين است كه چون شخص در برابر حرامى قرار گيرد، از خدا بترسد و آن را ترك كند.«

9 - امام صادق عليه السلام از پدرانش روايت كرده است كه رسول خداصلى الله عليه وآله فرمود:

»من أطاع اللَّه فقد ذكر اللَّه وإن قلّت صلاته وصيامه وتلاوته للقرآن، ومن عصى اللَّه فقد نسي اللَّه وإن كثرت صلاته وصيامه وتلاوته للقرآن«(75).

»هركه خدا را اطاعت كند، هر آينه در ياد و ذكر خدا بوده است اگرچه نماز و روزه و تلاوت قرآنش كم باشد، و هركه خدا را معصيت كند، خدا را فراموش كرده است،اگرچه نماز و روزه و تلاوت قرآنش زياد باشد.«

10 - امام صادق عليه السلام درباره اين سخن خداوند كه مى فرمايد: )اصْبِرُواوَصَابِرُوا وَرَابِطُوا( فرمود:

»اصبروا على الفرائض، وصابروا على المصائب، ورابطوا على الأئمّةعليهم السلام«(76).

»يعنى در انجام واجبات صبر كنيد، و در برابر مصيبتها پايدار باشيد، و از )راه وروش( امامان مراقبت كنيد.«

11 - حضرت على عليه السلام فرمود:

»إنّ اللَّه فرض عليكم فرائض فلا تضيّعوها، وحدّ لكم حدوداً فلا تعتدوها، ونهاكم عن أشياء فلا تنتهكوها، وسكت لكم عن أشياء ولم يدعها نسياناً فلا تتكلّفوها«(77).

»خداوند بر شما واجباتى را قرار داده است پس در انجام آنها سهل انگارى نكنيد،و حدودى را براى شما مقرّر فرموده است، پس از آنها تجاوز نكنيد، و شما را ازچيزهايى نهى كرده است پس آنها را مرتكب نشويد، و براى شما از چيزهايى ساكت شده است، و آنها را از روى فراموشى فرونگذاشته است، پس خود را در مورد آنها به سختى نيندازيد.«

12 - امام باقرعليه السلام فرمود:

»إنّ اللَّه عزّ وجلّ يقول: وعزّتي وعظمتي وعلوّي وارتفاع مكاني لا يؤثر عبد هواي على هوى نفسه إلّا كففت عليه صنعته، وضمنت السماوات والأرض رزقه، وكنت له من وراء تجارة كلّ تاجر«(78).

»خداوند متعال فرمود: سوگند به عزّت و جلال و عظمت و شكوه و نور و برترى ورفعت جايگاهم كه هيچ بنده مؤمنى خواست مرا بر هواى خود برترى ندهد مگر اين كه كارهاى او را به انجام رسانده، و آسمانها و زمين را ضامن روزى او نموده، و به سود او از پس تجارت هر تاجرى باشم.«

13 - امام باقرعليه السلام از رسول خداصلى الله عليه وآله روايت مى كند كه:

»وعزّتي وجلالي وكبريائي ونوري وعلوّي وارتفاع مكاني لا يؤثر عبد هواه على هواي إلّا شتّتُّ عليه أمره، ولبَّست عليه دنياه، وشغلت قلبه بها، ولم آته منها إلّا ماقدّرت له. وعزّتي وجلالي وعظمتي ونوري وعلوّي وارتفاع مكاني لا يؤثر عبد هواي على هواه إلّا استحفظته ملائكتي، وكفّلت السماوات والأرضين رزقه، وكنت له من وراءتجارة كلّ تاجر، وأتته الدنيا وهي راغمة«(79).

»قسم به عزّت و جلال و كبريا و نور و برترى و بالائى جايگاهم، هيچ بنده اى خواسته خود را برخواسته من مقدّم ندارد مگر اينكه امرش را بر او پراكنده كنم، ودنيارا برايش مشكل گردانم، و قلبش را به دنيا مشغول سازم، و از دنيا چيزى به او ندهم مگر آنچه برايش مقدّر كرده ام، و قسم به عزّت و عظمت و نور و برتى و رفعت جايگاهم، هيچ بنده اى خواسته من را بر خواسته خود مقدّم ندارد مگر اينكه بوسيله فرشتگانم حفظش كنم، و آسمانها و زمين را در روزيش كفالت دهم، و از پس تجارت هر تاجرى به سود او باشم، و دنيا -اِجباراً- به او رو كند.«