قرارداد متاركه جنگ - احکام جهاد نسخه متنی

قرارداد متاركه جنگ

قرآن كريم :

1 - )إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنقُصُوكُمْ شَيْئاً وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَداً فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَى مُدَّتِهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ(456)).

»مگر كسانى از مشركان كه با آنها عهد بستيد و چيزى از آن را در حق شمافروگذار نكردند و احدى را بر ضد شما تقويت ننمودند، پيمان آنها را تا پايان مدّت شان محترم بشمريد، زيرا خداوند پرهيزكاران را دوست دارد.«

2 - )وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَاءٍ إِنَ اللَّهَ لَا يُحِبُ الْخَائِنِينَ(457)).

»و هرگاه از خيانت گروهى بيم داشته باشى بطور عادلانه به آنها اعلام كن كه پيمان شان لغو شده است، زيرا خداوند خائنان را دوست نمى دارد.«

3 - )وَإِن جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ الْسَّمِيعُ الْعَلِيمُ(458)).

»و اگر تمايل به صلح نشان دادند تو نيز تن به صلح بده و بر خدا توكّل كن او شنواو داناست.«

حديث شريف :

روايت شده كه رئيس قبيله غطفان، فرستاده اى نزد پيامبر خدا گسيل داشت و پيام داد: قسمتى از محصولات مدينه را به من تحويل بده و گرنه شهر مدينه را پر از اسب و سواره )نيروى نظامى( خواهم كرد. پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود:

»حتى اُشاور السعود )سعد بن عبادة، وسعد بن معاذ، وسعد بن زرارة، وكانوارؤساء الأنصار في المدينة( فشاورهم النبيّ صلى الله عليه وآله فقالوا: يا نبيّ اللَّه، إن كان هذا أمر من السماء فتسليماً لأمر اللَّه، وإن كان رأيك وهواك اتّبعنا رأيك وهواك. وإن لم يكن أمر من السماء، ولا رأيك وهواك، واللَّه ما كنّا نعطيهم في الجاهلية برة ولا ثمرة إلّا شراءً وقوى،فكيف وقد أعزّنا اللَّه تعالى بالإسلام. فقال النبيّ صلى الله عليه وآله لرسوله )أي رسول رئيس قبائل غطفان(: أوَ تسمع«(459).

»با سه سعد )سعد بن عباده، سعد بن معاذ و سعد بن زراره از بزرگان انصار درمدينه( بايد مشورت كنم. پس با آنان مشورت نمود. آنان گفتند: اى پيامبر خدا! اگراين دستورى از آسمان باشد ما تسليم امر خدا هستيم، و اگر نظر و تمايل شما باشد هم تبعيّت مى كنيم، ولى اگر چنين نباشد، ما حتّى در جاهليّت به آنان يك دانه گندم ياميوه، مگر با خريد، نمى داديم، پس چگونه اكنون كه ما را خداوند به اسلام عزّت بخشيده است، تسليم خواسته هاى آنان شويم؟ پيامبرصلى الله عليه وآله به فرستاده رئيس قبايل غطفان فرمود: آيا مى شنوى؟«

تفصيل احكام :

1 - دولت اسلامى مى تواند با رعايت مصالح امّت، قراردادهاى صلح)عدم تجاوز( با دولتهاى ديگر امضا نمايد، و تا زمانى كه طرف مقابل به مفاد آن وفادار بماند، دولت اسلامى هم بايد متعهّد به اجراى آن باشد.

2 - تعيين مدّت اين قرارداد كه »هدنه« يا متاركه جنگ ناميده مى شود،مشروط به يكسال يا كمتر نيست.

3 - فقها گفته اند: امضاى قرارداد متاركه جنگ براى هميشه جايزنيست، بايد براى مدّت معيّنى، هر چند دراز، باشد.

4 - اگر مسلمانان از نقض قرارداد متاركه جنگ توسط طرف ديگر بيم داشته باشند )به عنوان مثال آگاه شوند كه دشمن براى يك حمله غافلگيرانه بر مسلمانان آمادگى مى گيرد و نيروهاى خود را جمع مى كند(، جايزنيست قرارداد متاركه جنگ از سوى مسلمانان و قبل از اعلام دشمن،نقض شود.