حرص و طمع - احکام جهاد نسخه متنی

حرص و طمع

دنيا همانند آب درياى شور است كه هرچه بيشتر بنوشى، بيشتر تشنه مى شوى شخص مؤمن مى داند كه دنيا زوال پذير و عمر آن محدود است واو بايد از همه اوقات و فرصت و توانايى خود استفاده كند تا در معامله با خداوند، بتواند بهشت برين براى خود بخرد، و اين باور مانع از اين مى شود كه شخص مؤمن به دنيا حرص بورزد. در روايات اهل بيت عليهم السلام حقيقت و ماهيّت دنيا و دورى از حرص دنيا، بخوبى معرفى شده است.پاره اى از آنها را باهم مى خوانيم:

1 - امام صادق عليه السلام فرمود:

»أبعد ما يكون العبد من اللَّه عزّ وجلّ إذا لم يهمه إلّا بطنه وفرجه«(187).

»دورترين حالتى كه بنده از خداوند متعال پيدا مى كند وقتى است كه او جز به شكم و شهوتش اهتمام نورزد.«

2 - امام عليه السلام فرمود:

»حُرِمَ الحريص خصلتين ولزمته خصلتان: حُرم القناعة فافتقد الراحة، وحُرِم الرضافافتقد اليقين«(188).

»شخص حريص از دو خصلت محروم و به دو خصلت گرفتار است: از قناعت محروم شده، راحتى و آرامش را از دست مى دهد، و از رضا و خشنودى محروم شده و يقين را از دست مى دهد.«

3 - امام صادق عليه السلام از امام باقرعليه السلام روايت مى كند كه:

»مثل الحريص على الدنيا مثل دودة القزّ كلّما ازدادت على نفسها لفّاً كان أبعد لها من الخروج حتى تموت غمّاً«.

»مَثَل حريص به دنيا مثل كرم ابريشم است، هرچه بر دور خود بيشتر مى تند ازراه خروج دورتر مى گردد تا اينكه از غم مى ميرد.«

نيز امام صادق عليه السلام فرمود:

»أغنى الغنى من لم يكن للحرص أسيراً. وقال: لا تُشْعِروا قلوبكم الاشتغال بما قدفات فتشغلوا أذهانكم عن الاستعداد لما لم يأتِ«(189).

»بى نيازترين بى نياز، آن كسى است كه اسير حرص نباشد. و فرمود: دلهاى خودرا به آنچه گذشته است مشغول نگردانيد و گرنه ذهن خود را از آمادگى براى آنچه نيامده است، باز خواهيد داشت.«

4 - امام على عليه السلام روايت مى كند كه پيامبر خداصلى الله عليه وآله فرمود:

»إنّ الدينار والدرهم أهلكا مَن كان قبلكم وهما مهلكاكم«(190).

»دينار و درهم بود كه گذشتگان را هلاك ساخت، و همين دو شما را هم هلاك مى كند.«

5 - امام باقرعليه السلام فرمود:

»بئس العبد عبد يكون له طمع يقوده، وبئس العبد عبد له رغبة تذلّه«(191).

»بدترين بنده، بنده اى است كه طمعى دارد كه او را رهبرى مى كند، و بدترين بنده كسى است كه رغبت و تمايلى دارد كه او را به ذلّت مى كشاند.«

6 - سعدان مى گويد: از امام صادق عليه السلام سؤال كردم كه: چه چيز ايمان رادر بنده استوار مى گرداند؟ فرمود:

»ورع و پروا از محارم خداوند.«

گفتم: چه چيز ايمان را از دل او بيرون مى كند؟ فرمود:

»طمع.(192)»

7 - امام باقرعليه السلام فرمود:

»أتى رجل رسول اللَّه صلى الله عليه وآله فقال: علّمني يا رسول اللَّه شيئاً، فقال: عليك باليأس ممّافي أيدي الناس فإنّه الغنى الحاضر. قال: زدني يا رسول اللَّه، قال: إيّاك والطمع فإنّه الفقرالحاضر«(193).

»مردى خدمت پيامبر خدا آمد و گفت: به من چيزى بياموز. حضرت فرمود: ازآنچه در دست مردم است نااميد باش )دل مبند( و همين، بى نيازى و ثروت حاضربراى تو است. گفت: باز هم بياموز. فرمود: از طمع بپرهيز زيرا طمع فقر حاضر براى تواست.«

8 - امام رضاعليه السلام از پدرانش، از على عليه السلام روايت مى كند كه:

»جاء خالد إلى رسول اللَّه صلى الله عليه وآله فقال: يا رسول اللَّه، أوصني وأقلّه لعلّي احفظ، فقال:اُوصيك بخمس: باليأس ممّا في أيدي الناس فإنّه الغنى الحاضر، وإيّاك والطمع فإنّه الفقرالحاضر، وصلِّ صلاة مودّع، وإيّاك وما تعتذر منه، واحبّ لأخيك ما تحب لنفسك«(194).

»خالد نزد پيامبر خداصلى الله عليه وآله آمد و گفت: اى رسول خدا! به من سفارشى كن كه خلاصه باشد شايد آن را حفظ كنم. پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: تو را به پنج چيز سفارش مى كنم: دل نبستن به آنچه در دست مردم است كه اين ثروت حاضر است، و پرهيز ازطمع چون طمع فقر حاضر است، و نماز بخوان مانند كسى كه در حال وداع )از دنيا(است، و بپرهيز از كارى كه بايد از آن عذرخواهى كنى، و براى برادر خود دوست بدارآنچه را براى خود دوست مى دارى.«