احکام جهاد نسخه متنی

ه - جهاد با طايفه و قبيله

طايفه و قبيله انسان نيز نوعى از ولايت را بر او اعمال مى كند، و گاهى احساس ضعف و ناتوانى هم انسان را وادار مى سازد كه تسليم اين ولايت شود. البتّه اين نوع ولايت، در داخل چارچوب دين، احكام و مقرّرات آن،قابل قبول است، امّا اگر از حدود و ثغور دين تجاوز كند مردود خواهدبود، و لذا خداوند به پيامبرش صلى الله عليه وآله دستور داد كه بستگان نزديك و طايفه خود را انذار دهد و به اسلام دعوت كند. خداوند سبحان فرمود:

)وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ(269)).

»و خويشاوندان نزديكت را انذار كن.«

انذار دادن نوعى از جهاد است زيرا كسى كه فردى را انذار مى دهد، درواقع او را تهديد مى كند و ادامه روابطش را با او به قبول دعوتش مشروطمى سازد. خداوند داستان حضرت ابراهيم عليه السلام و پيروان او را در برخورد باقوم شان و بيزارى جستن از آنان را براى ما مثل مى آورد و چنين بيان مى كند:

)قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُمِنكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغَضاءُ أَبَداًحَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِن شَي ءٍ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ(270)).

»براى شما سرمشق خوبى در زندگى ابراهيم و كسانى كه با او بودند وجودداشت، در آن هنگاميكه به قوم خود گفتند: ما از شما و آنچه غير از خدا مى پرستيد.بيزاريم، ما نسبت به شما كافريم و ميان ما و شما عداوت و دشمنى هميشگى آشكارشده است تا آن زمان كه به خداى يگانه ايمان بياوريد، جز آن سخن ابراهيم كه به پدرش گفت كه براى تو آمرزش طلب مى كنم و در عين حال در برابر خداوند براى تومالك چيزى نيستم، پروردگارا! ما بر تو توكّل كرديم و به سوى تو بازگشتيم و همه فرجامها به سوى توست.«

از اين آيه چنين الهام مى گيريم كه ايمان انسان كامل نمى گردد، بلكه اصلاً تحقّق پيدا نمى كند مگر اينكه انسان از كافر، بيزارى بجويد هر چنداز ارحام و بستگان نزديك او هم باشد، و مبارزه و جهاد انسان بر ضد طايفه و قبيله كافرش از همان وقتى آغاز مى گردد كه از قيد ولايت و سلطه قبيله خارج شده و به ولايت خداوند سبحان داخل مى گردد.

رابطه انسان با خانواده و اهل و تبارش نبايد براساس تبعيّت مطلق وپيروى كوركورانه استوار باشد تا آنان هر وقت خواستند بر او اعمال نفوذكرده و فشار بياورند.