پس اى بيچاره براى اين روز بزرگ كه مدت آن دراز و سلطان آن قاهر و زمان آن نزديك است خود را آماده كن، و آن روزى است كه در آن اسمان شكافته مىشود، ستارگان درخشان از بيم آن پراكنده و تاريك مىشوند، خورشيد بى نور مىگردد، كوهها به حركت در مىآيند، ماده شتران ده ماهه آبستن (كنايه از عزيزترين اموال) را به دست فراموشى مىسپارند، و حوش جمع مىشوند، درياها برافروخته مىگردد هر كس با همسان خود قرين مىشود، دوزخ شعله ور و بهشت نزديك مىگردد، كوهها از جا كنده و زمين گسترده مىشود؛ روزى است كه زمين را سخت لرزان مىبينى وسنگينى هاى درون خود را بيرون مىاندازد، روزى است كه مردم به صورت گروههاى مختلف از قبرها خارج مىشوند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود، روزى است كه قيامت بر پا و اسمان شكفاته مىشود، و اسمان در آن روز سست و شعيف است و فرشتگان بر اطراف آن خواهند بود، و در آن روز عرش پروردگارت را هشت فرشته بر فراز همه آنها حمل مىكنند؛ آرى روزى است كه براى حساب عرضه مىشويد و هيچ كس از شما پوشيده نمى ماند، روزى است كه كوهها حركت داده مىشوند و زمين را خشك و مرده مىبينى، روزى است كه زمين سخت تكان داده مىشود و كوهها ريزريز و همچون غبار پراكنده مىگردند، روزى است كه مردم بر روى زمين مانند پروانه پراكنده اند و كوهها همچون پنبه زنگين زده شده اند، روزى است كه: نذهل كل مرضعة عما ارضعت و تضع كل ذات حمل حملها وترى الناس سكارى و ما هم بسكارى و لكن عذاب الله شديد(739)، يوم تبدل الارض غير الارض و السماوات و برزوالله الواحد القهار(740)، روزى است كه كوهها فرود ريزند و زمين را دشت و هموار رها كنند به طورى كه در آن نشيب و فرازى نمى بينى، روزى است كه كوهها را پابرجا مىبينى در حالى كه مانند ابر در گردشند، روزى است كه آسمان شكافته و گلگون مىگردد، روزى است كه جن و انس از گناه خود پرسيده نشوند، روزى است كه گنهكار از گفتار ممنوع مىشود، و هيچ كس از جرمهايى كه مرتكب شده پرسيده نمى شود بلكه آنها را به موهاى پيش سر و پاهايشان مىگيرند «و به دوزخ مىافكنند) روزى است كه تجيد كل نفس ما عملت من خير محضرا و ما عملت من سوء تود لو ان بينها و بينه امدا بعيدا(741)، روزى است كه هر كسى مىداند چه چيزى از نيكى و دى حاضر كرده و آنچه را مدقم و موخر دشاته مىبيند، روزى است كه زبانها گنگ مىشود و جوارح به سخن در مىآيد، روزى است كه ياد آن سرور پيامبران را پير كرده است چه به او گفتند: تو را مىبينيم كه پير شده اى، فرمود: «سوره هود و واقعه و مرسلات و عم يتسائلون و اذالشمس كورت مرا پير كرده است»(742).بنابر اين اى خواننده غافل بهره تو از قرآن تنها اين است كه قرآن را گرد مىآورى و زبان را بدان مىجنبانى اما اگر در آنچه مىخوانى بينديشى سزاوار تو اين است كه از بيم چيزى كه موى سرور پيامبران صلّى الله عليه وآله را سپيد كرد زهره ات بتركد، و چون در خواندن قران به حركت زبان بسنده كرده اى از ثمرات آن محروم شده اى قيامت يكى از چيزهايى است كه در قرآن ذكر شده و خداوند برخى از سختيها و گرفتاريها و اكثر نامهاى آن را در قران بيان كرده است تا از كثرت نامهاى آن به بسيارى معاين آن آگاهى يابى، چه منظور تكرار اسامى و القاب نيست بلكه مقصود هشدار به خردمندان و انديشمندان است لذا در هر نامى از نامهاى قيامت و هر صفتى از صفات انرازى نهفته است، از اين رو در دانستن معانى آن كوشا باش، و ما اكنون نامهاى آن را براى تو جمع آورى وذكر مىكنيم:روز قيامت، روز حسرت، روز ندامت، روز محاسبه، روز مسائله، روز مسابقه، روز منافسه، روز مناقشه، روز زلزله، روز دمدمه، روز صاعقه، روز واقعه، روز قارعه، روز راجفه، روز رادفه، روز غاشيه، روز داهيه، روز آزفه، روز حاقه، روز طامه، روز صاخه، روز طلاق، روز فراق، روز مساق، روز قصاص، روز تناد روز حساب، روز ماب، روز عذاب، روز فرار، روز قرار، روز لقاء، روز بقاء، روز قضاء، روز جزا، روز بلا، روز بكاء، روز حشر، روز وعيد، روز عرض، روز وزن، روز حق، روز حكم، روز فصل، روز جمع، روز بعثت، روز فتح، روز خزى، روز عظيم، روز عقيم، روز عسير، روز دين، روز يقين، روز نشور، روز مصير، روز نفخه، روز صيحه، روز رجفه، روز رجه، روز زجره، روز سكره، روز فزع، روز حزع، روز منتهى،، روز ماوى، روز ميقات، روز معاد، روز مرصاد، روز قلق، روز عرق، روز افتقار، روز انكدار، روز انتشار، روز انشقاق، روز وقوف، روز خروج، روز خلود، روز وعيد، روز تغابن، روز عبوس، روز معلوم، روز موعود، روز مشهود، روز لاريب فيه (در آن شك نيست)، روز تبلى السرائر (اسرار آشكار مىشود)، روزى كه كسى كه به جاى ديگرى مجازات نمى شود، روزى كه در آن چشمها خيره مىشود، روزى كه دوستى از دوستى چيزى را كفايت نكند، روزى كه هيچ كس قادر بر انجام كارى براى ديگرى نيست، روزى كه به سوى آتش جهنم رانده شوند، روزى كه در آتش دوزخ به صورتشان كشيده شوند، روزى كه صورتهايشان در آتش گردانيده شود، روزى كه پدر چيزى از مجازات فرزند را تحمل نمى كند، روزى كه مرد از برادر خود مىگريزد، روزى كه نمى توانند سخن گويند و به آنها اجازه داده نمى شود پوزش بخواهند، روزى كه هيچ كس قدرت ندارد آن را از خدا بازگرداند، روزى كه آنان بيرون مىايند، روزى كه بر آتش ازموده مىشوند، روزى كه مال و فرزند سودى ندارد، روزى كه پوزشخواهى ستمگران سودمند نيست و لعنت و سراى بد براى ان هاست، روزى كه در آن غذرها مردود و اسرار مكشوف و ضماير آشكار و پرده ها برداشته مىشود، روزى كه در آن چشمها خاشع و صداها آرام و التفات اندك و نهفته ها ظاهر و گناهها و پليديها آشكار مىشود، روزى كه بندگان رانده مىشوند و گواهان آنها را همراهى مىكنند و در آن كودك پير و پير مدهوش مىشود در اين روز ترازوها نصب و دفاتر اعمال باز و دوزخ نمايان مىشود، حميم به جوش مىايد، دوزخ نفس بر مىآورد، كافران نوميد مىشوند، آتش مىشود، حميم به جوش مىآيد، دوزخ نفس بر مىآورد، كافران نوميد مىشوند، آتش شعله ور مىشود رنگ رخسارها تغيير مىكند، زبانها گنگ مىشود و اعضاى انسان به سخن در مىآيد.اى انسان چه جيزى تو را در برابر پروردگار كريمت مغرور كرده است كه درها را بسته اى و پرده ها را فروشهته اى و از مردمان خود را پنهان كرده اى و به ارتكاب فسق و فجور پرداخته اى، ايا چه خواهى كرد هنگامى كه اعضايت بر ضد تو گواهى دهند آرى و اى بر ما و باز هم واى بر ما گروه غافلان كه خداوند سرور پيامبران را به سوى ما مىفرستد و كتابى روشنگر بر او نازل مىكند و ما را از صفات و چگونگى روز جزا آگاه مىسازد و غفلت ما را به ما گوشزد مىكند و مىفرمايد،: اقترب للناس حسبهم و هم فى غفلة معرضون، ما يتيهم من ذكر من ربهم محدث الا استمعوه و هم يلعبون، لا هية قلوبهم (743)، سپس ما را از نزديك بودن قيامت آگاه مىكند و مىفرمايد: اقتربت الساعد و انشق القمر(744)؛ و نيز، انهم يرونه بعيدا و نراه قريبا(745)؛ و نيز: و ما يدريك لعل الساعة تكون قريبا(746) آنگاه بهترين حالات ما زمانى است كه به خواندن اين قران بپردازيم در حجالى كه در معانى آن تدبر نمى كنيم و در كثرت اوصاف روز قيامت و نامهاى آن نمى انديشيم و خود را براى رهايى از شدايد آن آماده نمى كنيم، از اين غفلت به خدا پناه مىبريم و اگر خداوند به رحمت گسترده اش غفلت ما را تدارك نفرمايد بى شك از هلاك شدگان خواهيم بود.
لطفا منتظر باشید ...
