لطفا منتظر باشید ...
2- پاسخ ناصرالدين شاه
ناصرالدين شاه قاجار در يكي از سفرهايي كه به ارو پا رفته بود به همراه نخست وزير خود مهمان امپراطور آن كشور اروپائي شد. امپراطور خواست توانمندي و عظمت خود را به شاه ايران نشان دهد. روزي فرمان داد تا ارتش كشورش با تمام تجهيزات مدرن در برابر او و شاه ايران رژه بروند.نخست وزير ناصرالدين شاه مي‌گويد: گردانهاي ارتش با قدرت و عظمت به طور منظم رژه رفتند. در همين حال امپراطور به شاه ايران گفت: تعداد نفرات ارتش شما در ايران چقدر است؟ رنگم پريد و پريشان شدم با خود گفتم: اگر ناصرالدين شاه حقيقت را بگويد موقعيت ما به قدري شرم‌آور است كه پيش او سرافكنده خواهيم شد و اگر به دروغ چيزي بگويد سبب بدنامي و سلب اطمينان خواهد گرديد.اما ديدم ناصرالدين شاه با حفظ اقتدار جواب داد: ارتش ايران در زمان صلح ده هزار نفر است ولي در زمان جنگ ده ميليون نفر مي‌باشد!امپراطور اروپا گفت: چنين چيزي چطور ممكن است؟ناصرالدين شاه جواب داد: در زمان صلح ده هزار نفر براي حفظ امنيت داخلي كافي است ولي در زمان جنگ كه دولت بيگانه‌اي به ما هجوم مي‌آورد ما عالم مذهبي (مرجع تقليد) داريم، فتواي جهاد و وجوب دفاع عمومي مي‌دهد و اطاعت از فتواي او بر همه واجب مي‌شود، همه مردم بسيج مي‌شوند و دشمن را از خاك خود بيرون مي‌رانند. چهره امپراطور اروپائي از اين پاسخ دگرگون شده و همچون درماندگان سكوت كرد.[1]
[1] . اقتباس از «الي حكم الاسلام»، ص 80، نقل از حكايتهاي شنيدني، ج 3، ص 128.
