ب: آزادى فكري - جامعه ی مدنی و حاکمیت دینی نسخه متنی

ب: آزادى فكري

يكى ديگر از انواع آزادى كه استاد بدان توجه كرده و جهات مختلف آن را بررسى نموده است، آزادى در تفكر و انديشه است. ما در اين بخش از مقاله، جوانب مختلف ديدگاه استاد را در باره ى اين نوع از آزادى به ترتيب بيان مىكنيم:

1. آزادى فكرى، مايه ى پيشرفت و رشد اسلام، و محدوديت يا عدم آن، باعث شكست اسلام است؛ استاد در اين باره مىفرمايد:

«اتّفاقا تجربه هاى گذشته نشان داده است كه هر وقت جامعه از يك نوع آزادى فكرى ـ و لو از روى سوء نيّت ـ برخوردار بوده است، اين امر به ضرر اسلام تمام نشده بلكه در نهايت به سود اسلام بوده است. اگر در جامعه ى ما محيط آزاد برخورد آرا و عقايد به وجود بيايد، به طورى كه صاحبان افكار مختلف بتوانند حرفهايشان را مطرح كنند و ما هم در مقابل، آرا و نظريات خودمان را مطرح كنيم، در چنين زمينه ى سالمى خواهد بود كه اسلام هرچه بيش تر رشد مىكند.»1 و نيز مىفرمايد:

«اگر جلوى فكر را بخواهيم بگيريم، اسلام و جمهورى اسلامى را شكست داده ايم».2

2. بايد بحث هاى فكرى و علمى، آشكارا و به صورت منطقى انجام گيرد و از نفاق كارى و پنهان عمل كردن پرهيز شود «اين كه فردى پنهانى به صورت اغواء و اغفال بخواهد دانشجويان ساده و كم مطالعه را تحت تأثير قرار دهد و برايشان تبليغ كند، اين قابل قبول نيست.»3 پس بين آزادى فكرى و آزادى در

1. پيرامون انقلاب اسلامى، ص63.

2. پيرامون انقلاب اسلامى، ص 64.

3. پيرامون انقلاب اسلامى، ص 64.