مبانی اخلاق اسلامی نسخه متنی

نموده است، مكلف هم بايد همان را بدون كم و كاست، آنها را انجام بدهد. اكنون، اگر مكلف تمام چهارده جزء و شرط را بى كم و كاست انجام بدهد، در اين حال گفته مىشود كه «مأتى به» مطابق با «مأمور به» چهارده جزء است و مكلف هم تمام چهارده جزء را به جا آورده است؛ پس نمازش صحيح است.

2. صحت، يعنى «اسقاط القضاء» معناى «اسقاط القضاء» اين است كه چون عمل انجام گرفت، ديگر تكرار آن، يعنى دوباره انجام دادن اين عمل در وقت و يا در خارج وقت لازم نيست؛ مثلاً اگر كسى نماز را آن چنان كه بايد، انجام داد، ديگر لازم نيست دوباره آن را تكرار كند، نه در وقت و نه در خارج وقت؛ يعنى هم اعاده و هم قضا از او ساقط مىشود؛ اما قبول يك مرحله بالاتر است.

در اين جا مناسب است كه به يك مطلب اصولى فقهى اشاره شود و آن فرق ميان «صحت» و «قبول» است. نماز داراى دو مرحله است: 1. مرحله صحّت؛ 2. مرحله قبول. مرحله صحّت عمدتا به كميّت عمل مربوط است و مرحله قبول، به كيفيّت آن.

تعريف قبول

قبول، يعنى اين كه عمل مورد عنايت و پذيرش مولى قرار گيرد و در نتيجه از مولى اجر و پاداش بگيرد.

براى قبولى عمل، بايد عمل به كيفيّتى انجام گيرد كه نظر مولى را تأمين كند و مولى از ان خوشنود شود؛ مثلاً اگر صاحب كار به معمار دستور دهد كه ساختمانى برايش بسازد، يك بار اين معمار ساختمان نامتناسب و نازيبايى برايش مىسازد كه فضا و جايگاه و ارتباط اجزاى آن با هم