2. شجاعت - مبانی اخلاق اسلامی نسخه متنی

درس چهارم:

2. شجاعت

شجاعت، عبارت است از پيروى كردن قوّه غضبيه از قوّه عاقله. پيش‏تر بيان شده است كه قوه غضبيّه يك نيروى دفاعى است و انسان در تمام زمينه‏هاى لازم براى دفعا، از اين نيرو استفاده مىكند و از آن مدد مىگيرد. حال اگر اين قوّه در فعاليّت خود تحت تدبير قوّه عاقله انجام وظيفه كند و با هدايت عقل كار خود را انجام دهد، در اين صورت شجاعت تحقق مىيابد.

در نتيجه، شجاع كسى است كه در اعمال و رفتار خود عاقلانه كار كند؛ امّااگر كسى از مسير عقل خارج شود و پيروى از نيروى عاقله نكند، آن كس را متهوّر و عملش را تهوّر خوانند.

امام حسن عسكرى (عليه السلام) فرمايد:

اَنِّ لِلشَّجاعةِ مِقْدارا فَاِنْ زادَ عَلَيْهِ فَهُوَ تَهَوَّرٌ(1).

شجاعت حد و اندازه‏اى دارد و چون از آن فراتر رود [شجاعت نيست بلكه ] تهور و بى باكى است.

روايات زيادى در فضيله شجاعت از ائمه طاهرين (عليهم السلام) نقل شده كه ما برخى از آنها را ذكر مىكنيم.

(1). علاّمه مجلسى، بحار الانوار، ج 68، ص 407.