تعريف و تفسير نفس - مبانی اخلاق اسلامی نسخه متنی

جامع السعادات جست و جو نمود. رذايل فوق عبارت است از: حسد، ايذا، اهانت، احتقار، تباعد از دوستان، قطع رحم، افساد، عقوق والدين، تجسّس از عيوب مردم، افشاى سرّ، مراء و جدال، خصومت، استهزا، غيبت و برخى ديگر از آفات زبان؛ رياء، نفاق، غرور، طول امل (آرزوهاى طولانى)، غفلت، كفران نعمت و غير اينها از صفات ذميمه.

چون تمام مكارم و مساوى اخلاق، مربوط و متعلق به نفس و از شؤونات و كيفيات نفس است، لازم است كه بحث كوتاهى درباره نفس صورت گيرد (البته تا اندازه‏اى كه اين وجيزه اجازه مىدهد). اما معرفى نفس به طور مشروح و جامع را در كتاب‏هايى همچون اسفار صدرالمتألهين و... مىتوان يافت. به هر حال، ما لايُدْرَكُ كُلُّهُ لايُتْرَكُ كُلُّهُ، اگر چيزى به طور كامل به دست نمىآيد، نبايد به طور كامل از دست رود. وَ اَلْمُيْسُورُ لايُسْقَطُ بِالْمَعْسُورِ. مقدار ممكن نبايد به خاطر مقدار دشوار و ناممكن ترك شود. بنابراين، نيكوست كه شمّه‏اى درباره نفس بحث كنيم و قطره‏اى از درياى بىكران آن را برگيريم.

تعريف و تفسير نفس

حكيم سبزوارى نفس را به شكل ذيل تعريف مىكند:

اين تعريف در جاى خود بسيار متين است و فلاسفه جامعيّت و مانعيّت آن را كاملاً تبيين نموده‏اند.(2)

(1). شرح منظومه سبزوارى، الفريده السادسة.

(2). طالبان به كتاب‏هاى مفصل‏تر شرح منظومه مراجعه نمايند.پ