مبانی اخلاق اسلامی نسخه متنی

و عارى از تربيت اين شهر است، همان لباسى را كه بر تن دارد، از دوستانش عاريه گرفته است؛ چون خود هيچ چيزى در بساط ندارد. با تعجب گفتم: چطور؟ گفت: او يكى از سه فرزند ارباب اين شهر است. پدرش فرمان فرماى نراق بوده است و پيوسته به خوشگذرانى مشغول و به ترياك و مشروبات الكلى آلوده بوده است.

او به اين فرزند ـ كه كوچكترين فرزندش نيز بود ـ علاقه شديدى داشت. به هنگام كودكى در خوش گذرانىها، او را روى زانوى خود مىنشاند، سيگار به دستش مىداد، وافور بر لبش مىگذاشت، جامى مىنوشيد و به كودك تعارف مىنمود. هم نشينان او مىگفتند: ارباب! كودك را به اين كارها آلوده مكن! عاقبت خوبى ندارد. ارباب در جواب مىگفت: كودك از كودكى بايد به اين امور عادت كند تا هنگامى كه بزرگ شد، ديگر مسأله‏اى نداشته باشد.

دوست من مىگفت: اين جوان در اثر تربيت نادرست، كم‏كم به هروئين روى آورد. پس از مرگ پدر، تمام مايملك خود را صرف مواد مخدر نمود و اكنون، در كوچه و خيابان‏هاى تهران، همانند مرده متحركى اين سو و آن سو مىرود و از عابرين كمك مىگيرد و بدين وسيله زندگى مرگبار خود را مىگذراند. اين است نتيجه تربيت ناسالم.

آموزش بر دو قسم است

آموزش نيز مانند پرورش، گاهى سالم و مفيد است و گاهى ناسالم و مضرّ. بسيارى مطالب است كه جهل به آن، بهتر از علم به آن است.

حضرت امير مىفرمايد:

رُبَّ جاهِلٍ نَجاتُهُ جَهْلُهُ.(1)

(1). غرر الحكم.