آيه: 44 فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّيِّنًا لَّعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى - تفسیر نور سوره طه نسخه متنی

آيه: 44 فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّيِّنًا لَّعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى

ترجمه:

پس به نرمي با او سخن بگوييد، شايد متذكّر شود، يا (از خدا) بترسد.

نکته ها

((خشيت ))، ترس برخاسته از معرفت واحساس عظمت در برابر ديگري است .

خداوند درباره ي حضرت موسي (ع) تعبيرات خاصي بيان فرموده است : الف : (قرّبناه نجيّا) (567) ما او را به هم رازي خود نزديك كرديم .

ب : (انا اخترتك ) (568) من تو را برگزيده ام .

ج : (ولتصنع علي عيني ) (569) زير نظر من پرورش يابي .

د: (اصتنعتك لنفسي ) تو را براي خود ساختم .

در آيات قبل ، دو معجزه ي تبديل عصا به اژدها ويد بيضا براي موسي (ع) مطرح شد، در اين آيه مي فرمايد: ((بآياتي )) يعني معجزات ديگري نيز به تو خواهيم داد.

در آيه ي 24 همين سوره ، فرمان رسيد كه ((اذهب الي فرعون )) به سوي فرعون حركت كن ، امّا موسي (ع) از خداوند درخواست ياور نمود، اينك با استجابت خواسته ي او، در اين آيه مي فرمايد: ((اذهبا الي فرعون )).

عدي ّبن حاتم مي گويد: اميرالمؤمنين (ع) هنگام برخورد با معاويه در صفّين ، با صداي بلند فرمود: قسم به خداوند با معاويه و اصحاب او نبرد خواهم كرد، ولي به دنبال آن آهسته مي فرمود: ان شاءاللّه . گفتم : يا علي !ّ شما با صداي بلند از نبرد سخن مي گوييد، ولي با صداي آهسته ان شاءاللّه مي گويي ? فرمود: جنگ خدعه است و من درغگو نيستم ، غرضم از اين كار برانگيختن يارانم براي جنگ است تا متفرّق نشوند. سپس حضرت اين آيه را گواه كار خود آورد كه خداوند به موسي گفت : (فقولا... لعلّه يتذكّر) خداوند مي دانست فرعون متذكّر نمي شود، ولي به جهت برانگيختن موسي براي رفتن به سوي فرعون اين گونه سخن گفت . (570)

پيام ها:

1- براي اهداف بزرگ بايد افرادي را تربيت كرد. (واصطنعتك لنفسي )

2- خداوند براي انبيا برنامه هاي خاصي دارد. (واصطنعتك لنفسي )

3- ابتدا خودسازي ، آنگاه جامعه سازي . (اصطنعتك ... اذهب )

4- اگر به عنوان مدير، كسي را براي كاري اعزام مي كنيم ، بكوشيم كه روحيه او مالامال از عشق و احساس غرور و دلگرمي باشد. (اصطنعتك لنفسي ... اذهب )

5- گاهي بايد ديگران را احضار كرد، (و أتوني مسلمين ) (571) و گاهي بايد خود به طرف آنان رفت . (اذهب )

6- در بعضي مراحل ، نبايد پيك ها و پيام برها يك نفر باشد. (اذهب أنت و أخوك )

7- مبلغ بايد به ابزار ارشاد مجهز باشد. (بآياتي )

8- مبلغ بايد شجاع و مصمم و نفوذناپذير باشد. (ولا تنيا في ذكري ) تا مبادا كاخ و قدرت و هيبت طاغوت ، او را در انجام مأموريت مرعوب كند و از ياد خدا غافل شده و دست از صراحت لازم بردارد.

9- رمز موفقيت انسان ، توجّه كامل و دائم به خداوند است . (لاتنيا في ذكري )

10- تبليغ ، ارشاد، امربه معروف و نهي از منكر، ذكر و ياد خداست . (اذهب انت وأ خوك باياتي ولا تنيا في ذكري )

11- يكي از بزرگ ترين اهداف و خدمات انبيا، مبارزه با طاغوت و برداشتن موانع راه خداپرستي است . (اذهب انّه طغي )

12- گام اوّل در امر به معروف و نهي از منكر، بيان نرم است . (فقولا له قولا ليّنا)

13- اميدها در نرمي است ، وانتظاري از خشونت نمي رود. ( قولا ليّنا لعّله يتذكّر...)

14- شروع تربيت وارشاد بايد از طريق گفتگوي صميمانه باشد. (572) (فقولاله قولا ليّنا) حتّي با سركش ترين افراد نيز بايد ابتدا با نرمي ولطافت سخن گفت .

15- هرگز از هدايت ديگران مأيوس نشويد. (لعّله يتذكّر ...)

16- وظيفه ي پيامبر تذكّر وارشاد است . (يتذكّر او يخشي )

567-مريم ، 52
568-طه ، 13
569-طه ، 39
570-كافي ، ج 7، ص 460
571-نمل ، 31
572-خداوند به پيامبر اكرم (ص ) نيز مي فرمايد: با نرمي و ملاطفت با مردم رفتار كن (فبما رحمهمن اللّه لنت لهم ولو كنت فظا غليظ القلب لانفضوا من حولك ) آل عمران ، 159