لطفا منتظر باشید ...
آيه: 86 فَرَجَعَ مُوسَى إِلَى قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ يَا قَوْمِ أَلَمْ يَعِدْكُمْ رَبُّكُمْ وَعْدًا حَسَنًا أَفَطَالَ عَلَيْكُمُ الْعَهْدُ أَمْ أَرَدتُّمْ أَن يَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَخْلَفْتُم مَّوْعِدِي
ترجمه:
پس موسي خشگمين واندوهناك به سوي قوم خود بازگشت (و) گفت : اي قوم من ! آيا پروردگارتان به شما وعده اي نيكو (نزول تورات ) نداد? آيا مدّت (غيبت من ) بر شما طولاني شد? يا اينكه مي خواستيد خشمي از طرف پروردگارتان بر شما فرود آيد، كه با قرار و موعد من تخلّف كرديد.!?نکته ها
در اين آيه به دو وعده اشاره شده است ، يكي وعده اي از جانب خداوند كه نزول تورات بوده است ، ((الم يعدكم ربّكم وعدا حسنا)) و ديگري ، وعده اي از طرف موسي (ع) با مردم كه در زمان غيبت او از برادرش هارون اطاعت كنند، ولي مردم با گوساله پرستي آنها را ناديده گرفتند. البتّه موسي هنگام توبيخ آنان ، علّت انحرافشان را سؤال كرد وپرسيد: آيا انحراف شما عامدانه بود وبا آگاهي به سراغ قهر خدا رفتيد? يا از روي غفلت به آن روي آورديد? آيا به خاطر اينكه سي روز غيبت من به چهل روز منتهي گرديد، شما منحرف شديد? و آيا... (606) . در اين آيه همچون آيه ي 81، از حلول غضب الهي سخن به ميان آمده است ، ليكن در آنجا عامل غضب ، طغيان ودر اينجا پيمان شكني مردم بيان شده است . اينها عواملي است كه رمز سقوط بني اسرائيل در آنها نهفته است .پيام ها:
1- همين كه از انحرافي با خبر شديد، فورا عكس العمل نشان دهيد. (فرجع ) (حرف ((فا)) در ((فرجع )) نشانه فوريت است .)2- غيرت ديني از صفات بارز اولياي خداست . (غضبان اسفا) (رهبران ديني و اولياي خدا، غصه ي انحراف مردم را مي خورند.)3- خشم و غضبي كه در راه رضاي الهي باشد مذموم نيست . (غضبان اسفا) (خشم و تأسّف اولياي خدا، به خاطر ارتداد وانحراف معنوي مردم است .)4- در جاي خود بايد خطاكار را توبيخ كرد. (الم يعدكم )5- عدم حضور رهبر، يا تغييرات جزئي در برنامه ها، نبايد سبب انحراف و ارتداد شود. (أفطال عليكم العهد)6- ارتجاع، ارتداد و عهدشكني ، عامل قهر وغضب الهي است . (يحل ّ عليكم غضبي )7- قهر و غضب از لوازم تربيت است . (غضب من ربكم )8- تخلّف از عهد وپيمان پيامبر، عامل قهر خداوند است . (يحل عليكم غضب ... فاخلفتم موعدي ) (ميان انبيا و مردم تعهّدات و قرارهايي است كه اين قرارها شامل سيره ، احكام و نمايندگان آنها در ميان مردم مي شود كه بايد مردم به آنها وفادار باشند، وقرار موسي تبعيت از هارون بود.)9- تخلّف از وصي ّ ونماينده پيامبر، تخلّف از خود اوست . (فاخلفتم موعدي ) (تخلّف از پيروي هارون ، تخلّف از موسي مي باشد.) (607) 10- هنگام توبيخ ، روزنه ي توبه وبازگشتي را براي خلافكار باز بگذاريد. (أفطال عليكم العهد ام اردتم ) (از سؤال هاي متعدّد موسي ، اين پيام استفاده مي شود.)606-تفسير مراغي
607-تفسير مجمع البيان
