آيه: 51 قَالَ فَمَا بَالُ الْقُرُونِ الْأُولَى - تفسیر نور سوره طه نسخه متنی

آيه: 51 قَالَ فَمَا بَالُ الْقُرُونِ الْأُولَى

ترجمه:

(فرعون ) گفت : پس حال نسل هاي پيشين چگونه است !?

نکته ها

((بال )) به معناي فكر است ، ولي به معناي حال نيز بكار مي رود.

آنچه در نزد فرعون مطرح بود، ربوبيّت است ، نه الوهيت و خالقيت ، زيرا او ادعاي خالقيت نمي كرد و خود نيز الهه داشت ; (و يذرك و الهتك ) (574) و ساير كفّار نيز ((اللّه )) را بعنوان خالق قبول داشتند، (و لئن سألتهم من خلق السّموات و الارض ... ليقولن ّاللّله ) (575) ، بلكه ادعاي فرعون ، رهبري و حاكميّت مطلقه خودش بود، از اين روي موسي (ع) در جواب فرمود: خالق ، مدبّر و حاكم هستي يكي است .

همه ي انبيا مردم را دعوت به توحيد كرده و تنها راه كمال و هدايت را از جانب خدا دانسته اند: حضرت ابراهيم (ع) فرمود: (الّذي خلقني فهو يهدين ) (576) ، خدايي كه مرا آفريد پس او مرا هدايت كرد. موسي (ع) فرمود: (أعطي كل ّشي ءي خلقه ثم ّ هدي ) (577) او به هر چيز آفرينش داده و هدايت كرد و حضرت محمّد (ص ) فرمود: (الّذي خلق فسوّي ، و الّذي قدّر فهدي ) (578) خدايي كه آفريد سپس تعديل كرد وكسي كه اندازه گرفت وهدايت كرد.

رهبري حركت وقيام با موسي (ع) بود. (يا موسي ) اگر چه موسي و هارون به سوي فرعون رفتند و او ابتدا گفت : ((من ربّكما))، ولي رهبر موسي بود، لذا فرعون بلافاصله اضافه كرد: ((يا موسي )).

پيام ها:

1- آنچه مورد ادّعا و نزاع است ، ربوبيّت خداوند است ، نه خالقيّت . (من ربّكما)

2- روحيّه ي استكبار و غرور طاغوتي حتّي در گفتار و شيوه ي سؤال نيز مشهود است . به جاي اينكه بپرسد ((من ربّي ))، گفت : (من ربّكما)

3- ما از خداوند طلبي نداريم ، هر چه هست عطاي اوست . (أعطي كل ّشي ءي)

4- خداوند يكتا، هم مي آفريند و هم با هدايت تكويني اداره مي كند. (أعطي كل ّ شي ء خلقه ثم ّ هدي ) (آري او پس از آفرينش ، راه ادامه ي زندگي و كمال را نيز در آنان قرار داده است . (ثم ّ هدي ))

5- خداوند به هر موجودي ، آفرينش كامل و ويژگي هايي متناسب با او عطا كرده است . (خلقه )

6- لازمه ي ربوبيت الهي ، هدايت اوست . (ربّنا... ثم ّ هدي )

7- ربوبيّت ، حق كسي است كه آفريدگار است . (ربّنا الّذي اعطي كل ّشي ءي خلقه )

8- همه ي موجودات ، مشمول هدايت الهي هستند. تمام قوانين حاكم بر هستي و غرايز موجود در انسان ها و حيوانات ، از هدايت الهي است . (خلقه ثم ّ هدي )

9- در برابر منطق نبايد به راه نياكان تكيه كرد. (فما بال القرون الاولي ) موسي (ع) با منطق سخن مي گويد ولي فرعون ، مسير بحث را به تاريخ مي كشاند، تا عواطف مردم را تحريك كند. (فما بال القرون الاولي )

574-اعراف ، 127
575-عنكبوت ، 61
576-طه ، 50
577-شعراء، 78
578-اعلي ، 2 3