آيه: 77 قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا
ترجمه : بگو: اگر دعاي شما نباشد، پروردگار من براي شما وزن و ارزشي قائل نيست (زيرا سابقه ي خوبي نداريد). شما حق ّ را تكذيب كرده ايد و به زودي كيفر تكذيبتان دامن شما را خواهد گرفت .نکته ها
كلمه ي ((عبأ)) به معناي وزن و سنگيني است و جمله ي ((ما يعبأ بكم ربّي )) يعني خداوند براي شما وزن و ارزشي قائل نيست ، مگر در سايه دعا و عبادت شما.كلمه ي ((دعائكم )) دو نوع معنا شده است :.الف : دعا كردن شما به درگاه خداوند، كه همين ناله ها و تضرّعها و دعاها سبب عنايت خداوند به شماست . چنانكه در حديث مي خوانيم : كسي كه اهل دعا باشد، هلاك نمي شود. (347) بعد خداوند از گروه مقابل كه اهل دعا نيستند شكايت مي كند كه شماحق ّ را تكذيب كردند و به جاي نيايش به سراغ بت ها و هوسها و طاغوت ها رفتيد وحق ّ را تكذيب نموديد كه كيفرتان را خواهيد ديد.ب : دعوت خداوند از مردم ، زيرا سنّت الهي دعوت از مردم براي پذيرفتن حق ّ و اتمام حجّت بر آنان است و اگر اين دعوت نباشد; ((لولا دعائكم )) مردم ارزشي ندارند. آنچه آنان را موجود برتر و ارزشمند مي كند، همان پذيرش دعوت خداوند مي باشد، ولي شما دعوت الهي را نپذيرفتيد و تكذيب نموديد، پس اميد خيري در شما نيست وبه كيفر عملتان مي رسيد.خداوند در يك جا مي فرمايد: (و ما خلقت الجن ّ و الانس الاّ ليعبدون ) (348) بشر را براي عبادت آفريدم و در اين آيه مي فرمايد: اگر دعاي انسان نبود، او ارزشي نداشت ، بنابراين دعا روح و مغز عبادت است . چنانكه در روايت مي خوانيم : ((الدعاءمخ ّخ العباده)).(349)پيام ها:
1- تكذيب دين ، باعث سقوط ارزش انسان است . (قل ما يعبؤا بكم ... فقد كذّبتم )2- دعا وسيله ي تحصيل ارزش هاست . (ما يعبؤا بكم ... لولا دعاؤكم )3- انسان منهاي هدايت و عبادت ناچيز است . (ما يعبؤا بكم ... لولا دعائكم )4- دعوت به حق ّ، از شئون ربوبيّت خداوند است . (ربّي لولا دعائكم )5- محور هستي معنويات است . (ما يعبؤا بكم ... لولا دعائكم ) زيرا هستي براي انسان آفريده شده است و انسان براي پذيرش حق ّ و عبادت خداوند.6- انسان منهاي هدايت وعبادت ، در حقيقت انبيا ودستورات آنان را تكذيب نموده است . (لولا دعائكم فقد كذّبتم )347-كافي ، ج 4
348-ذاريات ، 5
349-غررالحكم