لطفا منتظر باشید ...
نفس ملامتگر يا وجدان بيدار
قرآن :.((و سوگند به نفس ملامتگر)).ـ ابـن عـبـاس , دربـاره آيـه ((بالنفس اللوامة )), مى گويد : يعنى نفسى كه نسبت به خوبى و بدىملامت مى كند و مى گويد :كاش چنين و چنان مى كردم .ـ ابـن عـباس ـ نيز در همين باره ـ :نفسى كه بر آن چه از دست رفته پشيمانى مى خورد و براى آن
ملامت مى كند.ـ پيامبر خدا(ص ) ـ در سفارش خود به ابن مسعود ـ : اى پسر مسعود, كارهاى شايسته و نيك بسيار
بـه جـاى آر, زيـرانـيـكـوكار و بدكار هر دو پشيمان مى شوندنيكوكار مى گويد : كاش خوبى هاى
بيشترى انجام مى دادم و بدكار مى گويد : كوتاهى كردم مؤيد اين مطلب , سخن خداى متعال است
كه مى فرمايد : ((و سوگند به نفس ملامتگر)).تفسير.جـمـلـه ((و لا اقـسم بالنفس اللوامه )) به اقتضاى سياق و از نظر همانندى لفظى كه با جمله قبل
دارد,سـوگـنـد دوم اسـت بنابراين نبايد به گفته برخى اعتناكرد كه گفته اند : جمله دوم نفى
سـوگـند است و سوگندنمى باشد و مراد اين است كه به روز قيامت سوگندمى خورم و به نفس
ملامتگر سوگند نمى خورم .مـراد از نـفـس لـوامـه , نـفس مؤمن است كه در دنيااو را به خاطر معصيت و سنگينى در طاعت
خداسرزنش مى كند و در روز قيامت سودش مى رساند.بـعـضـى گفته اند كه مراد از آن , مطلق نفس انسانى است , چه نفس مؤمن و درستكار و چه نفس
كـافـرگـنهكار, زيرا نفس به طور كلى انسان را در روزقيامت ملامت مى كند نفس كافر, صاحب
خـود را بـه خـاطر كفر و گناهانش سرزنش مى كند و نفس باايمان , شخص مؤمن را به خاطر كم
طاعتى و انجام ندادن كارهاى نيك بيشتر, ملامت مى كند.بـعضى هم گفته اند كه مراد از نفس لوامه , نفس انسان كافر است كه در روز قيامت او را به خاطر
كـفـرو مـعـصيتى كه در دنيا كرده است ملامت مى كندهمچنان كه خداى متعال فرموده است : ((وقتى عذاب را ديدند, ندامت خود را پنهان مى دارند)) البته هريك از اين اقوال براى خود وجهى
دارد.
