مدخلی بر انقلاب اسلامی نسخه متنی

برداشت مى شد; كمك به مؤسسات علمى آمريكا و انگليس، يك تبليغ مرسوم و معمول رژيم براى كسب وجهه در خارج بود. (1) براى برداشت از خزانه و صرف وجوه متعلق به ملت، تمايل شاه، فرح، علم، اقبال و... كافى بود و هر نوع خريدى را مجاز مى ساخت، حتّى خريد آپارتمان در خارج از كشور به افتخار مقامات خارجى كشور ثالث.

حقوق بگيران 2600 نفرى دربار شاه، هزينه هاى غيرمعمولى مانند تلفن و تلكس، (2) لباسهاى آن چنانى، دعوت از خياطهاى خارجى و پرداخت هزينه سفر و انعام و هداياى مخصوص به آنها، دعوت از هنرپيشه ها و رقاصه ها با هزينه هاى گزاف بخشى از حيف وميلهاى خاندان سلطنتى و دربار و دولت بود. شركتها و سازمانهاى مختلف هم به نحوى در چنين فسادهايى غوطهور بودند. (3)

حسنين هيكل در مورد فساد ادارى و حيف وميلهاى بى حدّ وحساب خاندان سلطنتى، مشاهدات و مطالب خواندنى بسيارى دارد. (4) هريك از اعضاى خانواده سلطنتى، دربار مخصوص به خود داشته، از وجود شخصيتهاى طرفدار خود در وزارتخانه ها، ساواك، بانك مركزى و نيروهاى مسلح برخوردار بودند; همه آنها براى رسيدن به قدرت و نفوذ تلاش مى كردند و دست و پا مى زدند بخصوص براى رسيدن به پول.

به توصيف هيكل اين دوره دوره اى بود كه روزنامه هاى غربى هر روز از خريد اموال جديد، خانه هاى درّه «سان فرناندو» يا لوس آنجلوس، آپارتمانهاى پاريس، نيويورك، مانسيونهاى لندن و ريورا توسط يكى از اقوام شاه و يا يك ايرانى متنفّذ گزارش مى دادند. طى دوره افزايش درآمد نفت، تنها 3000 آپارتمان توسط ايرانيها در ژنو خريدارى شد; شاه با خريد 10 ميليون دلارى در «سورى» و «ويلاسوورتا» در سنت موريس، گام نخست

1. مدنى نمونه اى از اين اسناد و نامه ها را كه حاكى از اختصاص وجوهى براى چنين مؤسسّات و اشخاصى است، در كتاب خود آورده است، رجوع شود به: همان، ص 141، پاورقى ش 3.

2. رجوع شود به: مدنى، پيشين، صص 144 ـ 140.

3. ايوانف نمونه اى از اينها را در كتاب خود آورده است، ايوانف، تاريخ نوين، ص285، به نقل از مدنى، همان، ص144.

4. محمدحسنين هيكل، پيشين، ص 215 ـ 214.