در بخش پيشين روشن شد كه اسلام و مذهب تشيع در بطن خود مايه هاى انقلابى و جهادى دارند و انقلاب اسلامى نيز از اين زمينه و بستر آماده بهره مند بوده است. بخش قبلى اثبات وجود نظريه انقلاب و جواز طغيان عليه حاكم ظالم در اسلام و مكتب تشيع بود كه مى توان آن را مبانى نظرى و يا زمينه هاى مكتبى و عقيدتى انقلاب اسلامى دانست. در واقع انقلاب اسلامى به نحوى با اين مبانى و زمينه ها پيوندى ناگسستنى دارد و ملت ايران خواه ناخواه، بخشى از توجيه قيام سراسرى خود را از اين مبانى مى گرفت. اما اينها تنها منبع و منشأ الهام و توجيه براى ملت ما نبودند و براى تكميل مبانى توجيه قيام ملت ايران، بايد به ريشه ها و زمينه هاى تاريخى اين قيام هم توجه كرد. به عبارت ديگر بايد اين مسأله روشن شود كه آيا اگر اين مبانى مكتبى و عقيدتى نبود، ملت ايران ديگر قيام نمى كرد؟ آيا ملت ايران، بدون وجود اين مبانى، باز هم قيام مى كرد يا نه؟ اگر پاسخ مثبت باشد، بايد اين احتمال را هم در نظر گرفت كه ملت ايران علاوه بر الهام از منابع لايزال مكتب الهى، از منابع ديگرى هم براى انقلاب الهام گرفته اند و آن هم مى تواند تاريخ و هويت فرهنگى اين ملت باشد. گرچه اين تاريخ و هويت هم به مدت 13 قرن همزاد و همراه مكتب و عقيده بوده و تفكيك آن دو از هم مشكل است، ولى وجود اين سابقه طولانى مدنى و فرهنگى ما را به فهم ديگرى از ريشه هاى انقلاب مى رساند كه تحت عنوان ريشه هاى تاريخى و
لطفا منتظر باشید ...
