ويژگيها و شاخصه هاى انقلاب اسلامى
انقلاب اسلامى در كنار وجوه اشتراك و تشابه هايى كه با ساير انقلابها (به لحاظ شرايط و عوامل پيدايش و پيروزى) دارد، ويژگيهايى خاص خود را هم دارد كه ماهيت ايدئولوژيك و اسلامى آن را مشخص مى كند. ديدگاههاى طبقاتى و ليبراليستى كه ساختارها و شرايط سياسى و اجتماعى را منشأ انقلاب مى دانند، به طور تلويحى انقلاب را ناشى از تغييرات اجتماعى مى دانند و ريشه انسانى و درونى آن را نفى مى كنند، در حالى كه اسلام روى فطرت انسانها و انسانيت آنها تأكيد دارد. (3) اين به منزله تأكيد بر نقش اراده و انتخاب افراد است كه در آيه شريفه «ان اللّه لايغيّر ما بقوم حتى يغيّروا ما بانفسهم» (4) به صورت يك قاعده اساسى براى تحولات اجتماعى ذكر شده است. يعنى در كنار عوامل مادى و اجتماعى، براى انقلاب اسلامى بايد به عوامل غيرمادى و انسانى نيز توجه كرد.1. عميد زنجانى، همان، ص 21. 2. اين تعريف با اندكى تغيير در كلمات، از استاد عميد زنجانى اقتباس شده است. ر. ش. به: انقلاب اسلامى و ريشه هاى آن، ص 21. 3. مرتضى مطهرى، پيرامون انقلاب اسلامى، ص 29 ـ 30. 4. قرآن كريم، سوره رعد، آيه 11.