اِشهاد در صحنه غدير
خداي سبحان در موطن خاص گرفتن ميثاق از انسانها آنان را بر خودشان گواه ساخت و به آنان فرمود: آيا من پروردگار شما نيستم؟ گفتند: چرا گواهي داديم؛(وإذ أخذ ربّك من بني ادم من ظهورهم ذرّيتهم وأشهدهم علي أنفسهم ألست بربّكم قالوا بلي شهدنا أن تقولوا يوم القيامة إنّا كنّا عن هذا غافلين)[1]. خليفةاللّه و انسان كامل، يعني رسولاكرمصلي الله عليه و آله و سلم نيز كه آثار خدايي در او جلوه كرده است، به عنوان آيت كبراي حق در روز غدير از مردم اقرار گرفت و فرمود: اي مردم! آيا من از خود شما به شما اولي نيستم؟گفتند: چرا؛ «ايّها النّاس ألست أولي بكم من أنفسكم؟ قالوا بلي» .آنچه در ميثاق الهي گذشت، اشهاد و اقرار و اعتراف به ربوبيّت خدا وعبوديّت انسانها بود و در غدير خم اشهاد براي ولايت و رهبري و خلافت.شاهد گرفتن براي آن است كه انسان بر اساس واقعيتي تصميم بگيرد و تسليم شود. خدا ربوبيّت خود و عبوديّت ما را به ما نشان داد و براي گرفتن پيمانِ اطاعت و پذيرشِ شريعت و تكليف از ما پرسيد: آيا من پروردگار شما نيستم؟ ما گفتيم: آري. پيامبر نيز مردم را بر نبوّت خود شاهد گرفت و حاضران در صحنه غدير گفتند: آري. بعد فرمود لازمه پذيرش نبوّت و ولايت من پذيرش امامت و ولايت وصي من علي(عليهالسلام) است.بسياري از ائمّه(عليهمالسلام) به واقعه غدير احتجاج و استدلال كردهاند. اميرالمؤمنين(عليهالسلام) نيز پس از حادثه خلافت استشهاد كرد و فرمود: مردم! مگر در غدير و موارد ديگر شاهد نبوديد كه پيامبر مرا وصي قرار داد، پس بايد رهبري مرا بپذيريد.وجود مبارك اميرالمؤمنين(عليهالسلام) در نهجالبلاغه ميفرمايد: به خدا سوگند من از همه مردم حتي از خود مردم به آنها أولي هستم: «فواللّه إنّي لأولي النّاس بالنّاس»[2].اين اولويت تعييني است، نه تفضيلي. آنچه وجود مبارك حضرت امير(عليهالسلام) در اين خطبه نهجالبلاغه بيان فرمود، از خطبه غديريه پيغمبرصلي الله عليه و آله و سلم استفاده كرده است.
[1] ـ سوره اعراف، آيه 271. [2] ـ نهج البلاغه، خطبه 811.