ميگويد كه خداي سبحان به رسولش دستور داد كه بگويد: (إنَّ صَلاتي وَنُسُكي وَمَحْياي وَمَماتي لِلّه رَبِّ العالَمينَ)[1]؛ حيات و ممات و عبادات انسان مِلك و مُلك خداست. به هر حال، اين بيان صراط مستقيمي است كه انسان را از گرفتار شدن در دام جبر و تفويض رهانيده و راه را براي پذيرش معناي صحيح ولايت هموار ميكند، اگر چه از مو باريكتر و از شمشير تيزتر است.
مسئلت از خدا
يكي از مسايلي كه در تقرب انسان به خدا مؤثر است، مسئلت و درخواست از خدا و يأس از آن چيزي است كه در دست مردم است. علي(عليهالسلام) ميفرمايد: «التقرب الي اللّه تعالي بمسألته وإلي الناس بتركها»[2]؛ اگر كسي خواست در جامعه محبوب و نزد مردم مقرّب باشد، بايد از آنها چيزي نخواهد، اما اگر خواست به خدا نزديك شود، بايد از آن چه نزد خداست، مسئلت كند. سئوال كردن از خدا، انسان را به خدا نزديك ميكند.چون مسئلت و درخواست از خدا انسان را به خدا نزديك ميكند، فرمود: كسي كه خدا را بهتر بشناسد، از خدا بيشتر طلب ميكند؛ «أعلم الناس باللّه أكثرهم مسئلة»[3]. اين جمله نشان ميدهد كه كار عقل عملي به معرفت كه كار عقل نظري است، وابسته است.اگر كسي خدا را شناخت و عارفانه از او درخواست كرد، خداوند به او اعطا خواهد كرد. «من سأل الله اعطاه»[4]؛ كسي كه از خدا بخواهد، خدا به او اعطاميكند.
[1] ـ سوره انعام، آيه 162. [2] ـ شرح غررالحكم، ج2، شماره1801. [3] ـ همان، شماره 3260. [4] ـ همان، ج5، شماره 8073.