لطفا منتظر باشید ...
زكات دهندگان را بيان كند و به اصطلاح جمله حاليّه باشد، بنابراين احتمال معناي آيه اينگونه است: كساني كه سرپرستي و رهبري امّت اسلامي را به عهده دارند، نماز را اقامه ميكنند و صدقه مستحبي ميدهند، در حالي كه در ركوع نماز هستند.از ميان احتمالات گذشته تنها اين احتمال هم با ظاهر آيه همخواني دارد و هم با شأن نزولهاي آيه سازگار است. از اينرو تنها همين احتمال قابل قبول و پذيرفتني است.
ولايت بالفعل وبالقوه
همانگونه كه بيان شد، ولايت در آيه (انّما وليّكم الله... ) به معناي رهبري و تصرّف است. اكنون به اين نكته اشاره ميكنيم كه ولايت تكويني و تشريعي خداوند نسبت به مؤمنان ولايت بالفعل است كه آنها را از ظلمت خارج كرده و در نور داخل ميكند؛ (اللّه ولي الذين امنوا يُخْرجهم من الظلمات الي النور)[1].همچنين رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم در زمان خود زمامدار، حاكم و متصرّف بالفعل بودند، به گواه آيه (النبي أوْلي بالمؤمنين من أنفسهم)[2] و آيه (ما كان لمؤمنٍ ولامؤمنةٍ إذا قضي اللهُ ورسولُه أمراً أن يكون لهم الخِيَرَةُ من أمْرهم)[3]، ليكن ولايت (الذين امنوا)، يعني حضرت علي(عليه‌السلام) ولايت بالفعل نبود؛ زيرا با بودن رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم نوبت به آن حضرت نميرسد، پس ولايت آن حضرت بالقوه بود كه پس از رحلت پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم به فعليّت رسيد، و چون موضوع آيه (إنّما وليّكم الله... ) بيان ولايت خاص براي خداوند، رسول او و حضرت علي(عليه‌السلام) است، هرگونه اِعمال حكومت ديگران وپذيرش آن از ناحيه مردم پس از رحلت پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم نامشروع بود و پذيرش حضرت امير(عليه‌السلام) به عنوان چهارمين ولي، مشكلي را حلّ نميكند، زيرا ولايت در آيه منحصر در ايشان است و كساني ديگر چون خلفا با وي شريك نيستند.
[1] ـ سوره بقره، آيه257. [2] ـ سوره احزاب، آيه6. [3] ـ سوره احزاب، آيه36.
