مثلهاى معادل امثال قرآنى - مثل هاى آموزنده قرآن نسخه متنی

مثلهاى معادل امثال قرآنى

شيخ بهاء الدين عاملى (953 - 1030) در كتاب (مخلاة ) در فصلى آياتى را آورده كه قبلا در زبان عرب براى آنها معادل نيز بوده است ولى از تقابل آيه هاى قرآنى با آن كلمات ، عظمت قرآن از نظر بلاغت و لطافت مطلب روشن مى گردد ما در اين مورد به دو نمونه بسنده مى كنيم :

1. عرب آنگاه كه حقيقت آشكار شود و پرده ابهام بالا مى رود به عنوان مثل مى گويد:

(قد وضح الصبح لذى عينين ): صبح براى انسان دو چشمى آشكار گشت .

ولى قرآن در اين زمينه مى فرمايد:

(الان حصحص الحق ).

(اكنون حق آشكار گشت ).

2. عرب به هنگام بيان تاءثير قصاص چنين مى گويد:

(القتل اءنفى للقتل ) قتل مانع از قتل هاى ديگر است .

ولى قرآن در اين مورد مى فرمايد:

و لكم فى القصاص حياة يا اءولى الالباب ).

(براى شما در قصاص حيات و زندگى است اى صاحبان خرد).

مثل هاى برگرفته از قرآن

همچنين بهاء الدين عاملى نيز در همان كتاب خود از مثل هايى ياد مى كند كه برگرفته از قرآن و در حقيقت قرآن الهام بخش اين نوع مثل ها بوده است ، اينك در اين مورد نيز آياتى را يادآور مى شويم .

قرآن مى گويد:

1. (من يعمل سوء يجزبه ).(71)

(هر كس عمل بدى انجام دهد در برابر آن كيفر داده مى شود).

در زبان عرب مى گويد: ما تزرع تحصد: هرچه كشت كنيد آن را درو مى كنيد.

2. (و فيكم سماعون لهم ).(72)

(در ميان شما جاسوسان براى آنها است ).

در زبان عرب مى گويد: للحيطان آذان : ديوارها گوش دارند.

3. و ما نقموا الا اءن اءغناهم الله و رسوله من فضله .(73)

(عيبى نجسته اند جز اينكه خدا و پيامبرش از فضل خود آنها را بى نياز كرده است ).

در زبان عرب مى گويند: احذر شر من اءحسنت اليه : از بدى كسى كه به او نيكى كردى بپرهيز.

4. و لا يلدوا الا فاجرا كفارا.(74)

(جز نسلى گنهكار و ناسپاس بوجود نمى آورند).

در زبان عرب مى گويند: لا تلد الحية الا الحية ، مار جز مار نمى زايد.

آنچه كه اين محققان درباره اين آيات مى گويند جاى شگفت نيست زيرا قرآن پيام الهى است كه براى خود ساحل ندارد، همچنان كه پيامبر آن را با اين جمله توصيف مى كند:

لا تحصى عجائبه و لا تبلى غرائبه .(75)

(شگفتيهاى قرآن پايان پذير نيست ).