اهميّت آشتى - تفسیر نور سوره حجرات نسخه متنی

اهميّت آشتى

* از نعمت هاى الهى كه خداوند در قرآن مطرح كرده است، اُلفت ميان دل هاى مسلمانان است. (كُنتم اَعداء فَاَلّفَ بين قلوبكم)(171) به ياد آوريد كه شما قبل از اسلام با يكديگر دشمن بوديد، پس خداوند ميان دل هاى شما الفت برقرار كرد. چنانكه ميان قبيله اوس و خزرج يكصد و بيست سال درگيرى و فتنه بود و اسلام ميان آنان صلح برقرار كرد.

* اصلاح و آشتى دادن، زكات آبرو و سبب دريافت بخشودگى و رحمت از جانب خداوند است. (ان تُصلحوا و تتّقوا فانّ اللّه كان غفوراً رحيماً)(172) هر كس واسطه گرى خوبى ميان مسلمين انجام دهد، پاداشِ در شاءن دريافت خواهد كرد. (مَن يَشفَع شَفاعةً حَسنة يَكن لَه نَصيبٌ منها)(173)

* اسلام براى اصلاح ميان مردم، احكام ويژه اى قرار داده است، از جمله:

1 دروغى كه از گناهان كبيره است، اگر براى آشتى واصلاح گفته شود، جرم و گناهى ندارد. «لا كِذبَ على المُصلِح»(174)

2 نجوا و درگوشى سخن گفتن كه از اعمال شيطان و سبب دغدغه بينندگان و مورد نهى است،(175) اگر براى اصلاح و آشتى دادن باشد، گناهى ندارد. (لا خَيرَ فى كثير مِن نَجواهم الاّ مَن اَمر بِصدَقةٍ او مَعروفٍ او اِصلاح بين النّاس)(176)

3 با اينكه عمل به سوگند واجب و شكستن آن حرام است، امّا اگر كسى سوگند ياد كند كه دست به اصلاح و آشتى دادن ميان دو نفر نزند، اسلام شكستن اين سوگند را مجاز مىداند. (ولاتجعلوا اللّه عُرضَة لايمانكم ان...تصلحوا بين الناس)(177)

در تفاسير مىخوانيم كه ميان دختر و داماد يكى از اصحاب پيامبر اختلاف شد و پدر عروس سوگند ياد كرده بود كه دخالت نكند. اين آيه نازل شد كه سوگند را وسيله ترك نيكى و تقوى و اصلاح قرار ندهيد.

4 با اينكه عمل به وصيّت، واجب و ترك آن حرام است، امّا اگر عمل به وصيّت ميان افرادى فتنه و كدورت مىآورد، اسلام اجازه مىدهد كه وصيّت ترك شود تا ميان مردم صلح و صفا حاكم باشد. (فَمَن خافَ مِن مُوصٍ جُنُفاً اَو اِثماً فَاءصلح بينهم فلا اِثمَ عليه)(178)

5 با اينكه خون مسلمان محترم است، امّا اگر بعضى از مسلمانان دست به تجاوز و آشوب زدند، اسلام براى برقرارى صلح و امنيّت اجازه كشتن آن ياغيان آشوبگر را داده است. (فقاتلوا الّتى تَبغى)(179)