نجاة العباد نسخه متنی

‌صفحه‌ى 197

مسأله 8 كسى كه ديگران مخارج او را متكفل مى‏شوند، بايد خمس تمام مالى را كه بدست مى‏آورد بدهد.

مسأله 9 مراد از مئونه چيزى است كه خرج معاش و عيال واجب النفقه و كسان خود مى‏كند، و از مئونه است خرج زيارت و صدقه و جايزه و هديه و مخارج ميهمان و رفت و آمد و حقوق لازمه كه به نذر يا كفاره بر او لازم مى‏شود و چيزهايى كه به آنها احتياج دارد، مثل حيوان سوارى و بارى و خانه و فرش و كتب و اسباب و لوازم خانه كه از منفعت كسب مى‏خرد و آن چه صرف تزويج خود و اولاد خود و خرج ختنه آنها مى‏كند و آن چه خرج ناخوشى و مردن كسان خود مى‏نمايد.

مسأله 10 ميزان در مئونه آن است كه بالفعل آن را صرف مى‏كند نه مقدار آن، پس اگر بر خود و عيالاتش سخت گيرى كند بايد خمس مقدار زايد را بدهد.

مسأله 11 معتبر است در مئونه اقتصار بر مقدارى كه لايق به حال او باشد نه خرجهاى بى‏فايده كه از روى سفاهت و اسراف مى‏كند، پس هر گاه زياده از مقدار لايق خرج كند از مئونه محسوب نمى‏شود و بايد خمس آن زياده را بدهد، بلكه احتياط واجب مراعات اقتصاد و ميانه‏روى است در مئونه، نه انتخاب فرد عالى از آن كه لايق به حال او نبوده باشد و غير متعارف از مثل او، بلكه خالى از قوت نيست، بلى توسعه متعارف از براى مثل او از مئونه محسوب است.

مسأله 12 مالى را كه انسان خرج سفر حج و زيارتهاى ديگر و اداء قرض و كفاره مى‏كند از مخارج سال حساب مى‏شود، و اگر از روى نافرمانى، حج واجب و اداء قرض را ترك كند از مؤنه سال محسوب نمى‏شود.

مسأله 13 سرمايه‏اى كه براى كسب خود قرار مى‏دهد از مئونه محسوب نمى‏شود بنا بر احوط، بلكه بايد خمس آن را بدهد اگر از ارباح مكاسب شمرده شود، مگر در صورتى كه احتياج به آن داشته باشد در حفظ وجاهت و تحصيل‏