نجاة العباد نسخه متنی

‌صفحه‌ى 231

مسأله 12 اگر متاع تلف شود از مال بايع خواهد بود در خلال سه روز، و بعد از آن على الاقوى.

ششم: خيار رؤيت است به آن كه مشترى بخرد چيزى را نديده به اوصافى كه فروشنده مى‏گفت، سپس معلوم شود نقصان آن نسبت به اوصاف، مى‏تواند معامله را فسخ كند. و هم چنين اگر فروشنده بفروشد چيزى را به وصف غير و بعد ملتفت شود كه زيادتر است، پس ثابت مى‏شود از براى فروشنده خيار رؤيت. و هم چنين ثابت مى‏شود از براى فروشنده در صورتى كه ثمن ناقص باشد از صفتى كه براى آن ذكر شده.

مسأله 13 خيار رؤيت در عين شخصى است كه در حين معامله غايب يا در حكم غايب باشد و فورى است در وقت ديدن بنا بر مشهور، اگر چه خالى از اشكال نيست.

هفتم: خيار عيب است به آن كه اگر مشترى عيبى در مبيع بيابد مخير است كه معامله را بهم زند يا معيوب را قبول كند با تفاوت قيمت آن قبل از تصرف در آن، به نحوى كه تغيير در عين حاصل شود و قبل از حادث شدن عيبى در آن پيش مشترى و قبل از اسقاط رد به قول و يا به فعلى كه بر آن دلالت دارد، پس هر گاه در آن تصرف نموده و يا معيوب شده نمى‏تواند معامله را بهم زند، بلكه فقط مى‏تواند ارش بگيرد. و هم چنين اگر فروشنده عيبى در ثمن معين پيدا كند. و هر چيزى كه از مجراى طبيعى و از خلقت اصلى كم و زيادى داشته باشد آن عيب است، مثل كورى و لنگى، لكن آبستن بودن حيوانات، غير كنيز، عيب نيست.

مسأله 14 خيار عيب ثابت مى‏شود به وجود عيب در متاع حين عقد، اگر چه معلوم نشده باشد. و امّا عيبى كه سبب آن بعد از معامله حاصل شود موجب خيار نيست و اگر در وقت عقد معيوب بوده و بعد از ظهور عيب يا قبل از آن اسقاط خيار نمايد و يا در ضمن عقد شرط سقوط كند ساقط مى‏شود. و