نجاة العباد نسخه متنی

‌صفحه‌ى 239

مسأله 2 گندم و جو در باب ربا جنس واحد محسوب مى‏شوند، بنا بر اين فروختن يك من گندم به يك من و نيم جو ربا است اگر چه در باب زكات دو جنس محسوبند و نصاب گندم به جو تكميل نمى‏شود.

مسأله 3 هر فرعى با اصل خود در حكم يك جنس است اگر چه اسم آنها مختلف باشد، مثل كنجد و روغن آن، و شير با پنير و كشك و دوغ و ماست، و خرما و انگور با سركه و شيره آنها، و هم چنين است دو فرع با يك اصل مثل كشك و كره و انگور با سركه آن.

مسأله 4 معاوضه گوشت گوسفند به گوشت گاو با زيادى اشكال ندارد، و هم چنين است شير و روغن آنها، لكن گوشت گوسفند به روغن گوسفند در حكم ربا است.

مسأله 5 اگر از براى يك شى‏ء دو حالت باشد ترى و خشكى، مثل انگور و كشمش و رطب و خرما و خمير و نان، بلكه گوشت نپخته و كباب شده، فروختن خشك به خشك آن و فروختن تر به تر آن بدون زيادى جايز است و با زيادى جايز نيست، و امّا فروختن خشك بهتر، مثل انگور به مويز و كشمش و خرما به رطب مشكل، بلكه احوط عدم جواز است با زيادى و بدون آن.

مسأله 6 تفاوت يك جنس به خوبى و پستى كه منشأ تفاوت قيمت است موجب نمى‏شود جائز بودن معامله را با زيادت، پس فروختن يك مثقال طلاى اعلا مثلًا به دو مثقال طلاى پست حرام است، اگر چه در قيمت سوقيه مساوى باشند.

مسأله 7 از رباى محرم به چند راه مى‏توان تخلص پيدا نمود، از جمله ضمّ غير جنس است در طرفين، مثل آن كه بفروشد يك من گندم به انضمام يك درهم به دو من گندم.

مسأله 8 اگر چيزى را در شهرى به مشاهده و عدد معامله مى‏كنند و در شهر ديگر به وزن و كيل، ميزان در تحقق ربا و عدم آن، شهرى است كه معامله در آن واقع مى‏شود.